Με ασπίδα προστασίας για τη ρευστότητά τους βρίσκονται από σήμερα οι ελληνικές τράπεζες, μετά την έγκριση από την ΕΚΤ του αιτήματός τους να υπαχθούν στον Μηχανισμό Έκτακτης Παροχής Ρευστότητας (ELA). Η έγκριση δόθηκε για δύο εβδομάδες και θα επανεξεταστεί, εάν και εφόσον χρειαστεί, στο επόμενο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ στις 5 Φεβρουαρίου.
Η υπαγωγή στον ELA, ο οποίος έχει έκτακτο και προσωρινό χαρακτήρα, δεν συνεπάγεται αυτομάτως και ενεργοποίησή του. Ωστόσο, οποτεδήποτε κάποια τράπεζα χρειαστεί ρευστότητα διότι π.χ. εμφανίζει μεγάλη εκροή καταθέσεων και δεν μπορεί να δανειστεί από την ΕΚΤ έναντι εγγυήσεων ή από τη διατραπεζική αγορά, μπορεί άμεσα να απευθυνθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και να λάβει ρευστότητα. Σημειώνεται ότι το αίτημα προσφυγής στον ELA κατατέθηκε προληπτικά από τις τράπεζες με τα δεδομένα: α) των εκροών καταθέσεων, β) της δυσχέρειας δανεισμού στη διατραπεζική αγορά, καθώς οι ξένες τράπεζες δεν ανανέωσαν reposύψους 3 δις. ευρώ, και γ) των αυξημένων χρηματοδοτικών αναγκών του Δημοσίου που θα πρέπει να καλύψουν οι ελληνικές τράπεζες (κατά επιπλέον 6 δις. ευρώ) ύστερα από την αποχή των ξένων από την αγορά των ελληνικών εντόκων γραμματίων.
Από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες μόνο η Εθνική δεν υπέβαλε αίτημα υπαγωγής της στον ELA και αυτό διότι βρίσκεται με υπερεπάρκεια ρευστότητας και δανείζει στη διατραπεζική αγορά. Στην πλεονεκτική αυτή θέση έχουν φέρει την Εθνική Τράπεζα τέσσερις λόγοι και ειδικότερα: α) ο παραδοσιακά χαμηλός δείκτης δανείων προς καταθέσεις, ο οποίος κινείται κάτω του 90% όταν στις άλλες τράπεζες υπερβαίνει το 100%, β) το γεγονός ότι δεν είχε δάνεια σε ελβετικό φράγκο και δεν επιβαρύνθηκε με το κόστος κάλυψης δανεισμού του ελβετικού νομίσματος, γ) η δομή της καταθετικής της βάσης που αποτελείται κυρίως από μικροκαταθέτες και όχι από πελάτες privatebanking και δ) η επάρκεια ποιοτικών ενεχύρων τα οποία της επιτρέπουννα αντλήσει ακόμη απευθείας από την ΕΚΤ αρκετά δις. ευρώ ρευστότητα με κόστος μόλις 0,05%.
Σημειώνεται ότι εκτός ELA, καθώς δεν έχει υποβάλει σχετικό αίτημα, βρίσκεται και η AtticaBank, η οποία επίσης δανείζει στη διατραπεζική αγορά.
Η ΕΚΤ με την έγκριση του αιτήματος των ελληνικών τραπεζών θα ορίσει και το συνολικό ποσό ρευστότητας που θα μπορούν να αντλήσουν από την ΤτΕ καταθέτοντας και πάλι ενέχυρα, αλλά χαμηλότερης ποιότητας από αυτά που απαιτούνται για την άντληση ρευστότητας απευθείας από την ΕΚΤ. Με βάση τα ενέχυρα που διαθέτουν, οι τράπεζες θα μπορούσαν να αντλήσουν μέσω ELA ρευστότητα της τάξεως των 40 δισ. ευρώ. Το ποσό που θα ορίσει η ΕΚΤ θα αποτελεί πλαφόν για τις τράπεζες, καθώς στην πράξη «οριοθετεί» τα όρια αντοχής του τραπεζικού συστήματος, πράγμα που σημαίνει ότι αν οι τράπεζες αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες ανάγκες ρευστότητας από το όριο αυτό, θα μείνουν ακάλυπτες. Αυτό είχε συμβεί στην περίπτωση της Κύπρου όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, το όριο του ELA είχε τεθεί στα 11 δισ. ευρώ, ξεπεράστηκε λόγω αυξημένων εκροών καταθέσεων και η κυβέρνηση οδηγήθηκε σε μέτρα περιορισμού της κίνησης κεφαλαίων.
Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες είχαν παραμείνει στον μηχανισμό ELA επί μία τριετία, φτάνοντας να αντλήσουν από αυτόν τον Ιούνιο του 2012 ρευστότητα 145 δισ. ευρώ.
Της Νένα Μαλλιάρα
Πηγή: capital.gr
