I Μια σελίδα λευκό χαρτί
Αρχές του 1930. Ένας καθηγητής αγγλικής φιλολογίας στο Κολλέγιο Pembroke της Οξφόρδης, βαθμολογεί τα γραπτά των φοιτητών του, όταν η θέα μια λευκής σελίδας χαρτιού, τον εμπνέει να γράψει τη φράση:
«Σε μια τρύπα στο έδαφος, ζούσε ένα χόμπιτ» .
Στον καθηγητή με το όνομα John Ronald Reuel Tolkien, πάντα άρεσε να σκαρφίζεται ιστορίες φαντασίας για να διηγείται στα τέσσερα παιδιά του. Και εκείνη η στιγμή μοναδικής έμπνευσης ήταν μόνο η αρχή μιας ιστορίας που θα γραφόταν για τα δύο επόμενα χρόνια .
Όταν στο τέλος του 1932 η ιστορία είχε μετατραπεί σε μυθιστόρημα με τον τίτλο “The Hobbit”, ο Tolkien έδωσε το χειρόγραφο σε φίλους να το διαβάσουν -μεταξύ αυτών- και στον καλό του φίλο και συνάδελφο καθηγητή C.S. Lewis (συγγραφέα των Χρονικών της Νάρνια). Όλοι τον ενθάρρυναν να το εκδώσει.
Την 21η Σεπτεμβρίου του 1937 κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση του The Hobbit σε 1500 αντίτυπα.
Μέχρι τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου όλα τα βιβλία είχαν εξαντληθεί και ο ενθουσιασμός των μικρών αλλά και των μεγάλων αναγνωστών ήταν τέτοιος, που ο εκδοτικός οίκος αμέσως ανέθεσε στο συγγραφέα μια συνέχεια.
Ο Tolkien πρότεινε τη συλλογή έργων του με τον τίτλο “The Silmarillion”, το πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο της οποίας αποτελούσε μια πιο σύντομη εκδοχή της ιστορίας του Άρχοντα των Δακτυλιδιών.
Οι εκδότες απέρριψαν την ιδέα, ζητώντας από το συγγραφέα να επιστρέψει στα Hobbit .
O Tolkien φάνηκε να συμβιβάζεται, γράφοντας μια συνέχεια που μετά από πολλά χρόνια (1937-1949) θα εξελισσόταν σε αυτό που όλοι γνωρίζουμε σαν “Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών” !
II Η Οδύσσεια ενός σκηνοθέτη
1995. Ένας ταλαντούχος νέο-ζηλανδός σκηνοθέτης, ο Peter Jackson δηλ., η εμφάνιση του οποίου θύμιζε …χόμπιτ…, προσέγγισε τον παραγωγό Harvey Weinstein, με σκοπό να γυρίσει μια κινηματογραφική τριλογία με πρώτη ταινία Τα Χόμπιτ , ακολουθούμενη από δύο συνέχειες βασισμένες στον Άρχοντα των Δακτυλιδιών.
Δυσεπίλυτα νομικά και οικονομικά προβλήματα μεταξύ διαφορετικών εταιριών παραγωγής στις οποίες ανήκαν τα δικαιώματα εκμετάλλευσης και διανομής μιας ταινίας βασισμένης στα Χόμπιτ, αποθάρρυναν τον σκηνοθέτη που τελικά βρήκε στέγη στη New Line Cinema.
Αποτέλεσμα της ιστορικής συνεργασίας, η καλλιτεχνικά και εμπορικά επιτυχημένη τριλογία του Άρχοντα των Δακτυλιδιών (2001-2003).
Το Σεπτέμβριο του 2006, η MGM στην οποία ανήκαν τα δικαιώματα για τα Χόμπιτ, πρότεινε στη New Line Cinema και τον Peter Jackson, να συνεργαστούν για την παραγωγή της ομώνυμης ταινίας.
Για κακή τύχη όμως όλων των fan των ταινιών και του Tolkien, τον προηγούμενο χρόνο ο Jackson είχε προλάβει να μηνύσει την New Line για διαφυγόντα κέρδη από την εμπορική εκμετάλλευση των προϊόντων που σχετίζονταν με την πρώτη ταινία της τριλογίας -Η Συντροφιά του Δακτυλιδιού, ενώ και η εταιρία κατηγόρησε τον σκηνοθέτη για πρωτοφανή … απληστία.
Παρά τις πολύ κακές σχέσεις ανάμεσα στα δύο μέρη, όλοι φάνηκαν να υποχωρούν, να μασάνε τα λόγια τους και να ρίχνουν πολύ νερό στο κρασί τους, μπροστά στα σίγουρα μελλοντικά κέρδη μιας νέας τριλογίας και με την παραίνεση του νέου συνεταίρου -της MGM, η New Line δέχθηκε τελικά να “εμπλακεί με κάποιο τρόπο” ο Jackson στην παραγωγή του The Hobbit.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, το Δεκέμβριο του 2007, μια νέα αγωγή, αυτή τη φορά από την πλευρά του Ιδρύματος του Tolkien και του εκδοτικού οίκου Harper Collins κατά της New Line, με απαίτηση αποζημίωσης 220 εκατ. δολάρια για το ποσοστό 7,5 % από δικαιώματα, από τα συνολικά 6 δις δολάρια κερδών της τριλογίας του Άρχοντα, αντί για τα … ψίχουλα των μόλις 65.000 δολαρίων (!) που τους είχε καταβάλει η New Line, ήρθε να μπλοκάρει για ακόμη μια φορά την παραγωγή των Χόμπιτ.
Μίλησε κανείς για απληστία;
Μετά το τέλος και αυτής της διαμάχης με έναν πολύ φιλικό (χμ..) διακανονισμό, έμενε να ξεκαθαριστεί ένα τελευταίο ζήτημα: Ποιος θα ήταν τελικά ο σκηνοθέτης του Χόμπιτ;
Τον Απρίλιο του 2008 υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας o μεξικάνος Guillermo del Toro σκηνοθέτης ταινιών φαντασίας όπως “Ο Λαβύρινθος του Πάνα” -2006 καθώς και της σειράς των “Hellboy” αλλά και προσωπική επιλογή του Jackson.
Αμέσως και σε φρενήρη ρυθμό ξεκίνησε και η συγγραφή του σεναρίου από την “Αγία Τριάδα” του Άρχοντα: Jackson, Fran Walsh, Philippa Boyens και τον Del Toro.
Δύο χρόνια και πολλές αναβολές γυρισμάτων μετά, ο Del Toro αποφάσισε να αποχωρήσει από την καρέκλα του σκηνοθέτη, αφήνοντάς την στο φυσικό κύριό της .
Μετά και από αυτήν την εξέλιξη κι ενώ όλα ήταν έτοιμα να ξεκινήσουν, το Σωματείο των Ηθοποιών βρήκε την ώρα να …. απεργήσει. Αντί να τραβάει τα μαλλιά του, ο Jackson άφησε να διαρρεύσει ότι η παραγωγή θα μετανάστευε από τη γενέτειρά της Νέα Ζηλανδία στην Ανατολική Ευρώπη!
Τον Οκτώβριο του 2010 χιλιάδες νέο-ζηλανδοί βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια σε αυτό το ενδεχόμενο που θα κόστιζε πολλές δουλειές και περίπου 1,5 δις δολάρια στην εγχώρια οικονομία.
Μετά από διήμερες διαβουλεύσεις στις οποίες συμμετείχε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, οι εταιρίες παραγωγής συμφώνησαν να παραμείνουν τα Χόμπιτ στη χώρα τους και η Κυβέρνηση συμφώνησε όχι μόνο να ανατρέψει μια απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που επέτρεπε στους εργαζόμενους στην τοπική βιομηχανία κινηματογράφου να συγκροτούν σωματεία (!) αλλά και να συμμετέχει οικονομικά στην παραγωγή της ταινίας .
Μια ακόμη αναπάντεχη νίκη των πολυεθνικών οικονομικών συμφερόντων απέναντι στα βασικά κατοχυρωμένα δικαιώματα των εργαζομένων.
Και πάλι δεν μίλησε κανείς για …ξέρετε…
Επιτέλους το Μάρτιο του 2011 στο Wellington, ξεκίνησαν τα γυρίσματα της τριλογίας.
266 ημέρες αργότερα είχαν ολοκληρωθεί.
III Η ταινία
Η ιστορία με δυο λόγια: Ο Bilbo Baggins, αγαπημένος θείος του Frodo, ζει μια ήσυχη ζωή στο Shire, μέχρι που εμφανίζεται στην πόρτα του ο μάγος Gandalf the Grey με μια πρόσκληση ( “Μπίλμπο Μπάγκινς, ψάχνω κάποιον να μοιραστώ μια περιπέτεια” ) να συμμετέχει σ’ ένα ταξίδι αναζήτησης, με τη συνοδεία 13 νάνων, μεταξύ των οποίων και ο θρυλικός πολεμιστής Thorin Oakenshield, που θα τους οδηγήσει μέσα από επικίνδυνες αχαρτογράφητες περιοχές στην Ανατολή και στο Lonely Mountain όπου θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον δράκο Smaug να του κλέψουν τον θησαυρό και να ανακτήσουν το Χαμένο Βασίλειο των νάνων, το Erebor.
Μέσα από επικίνδυνες συμπλοκές με Troll, Orc, Goblin και γιγάντιες αράχνες, μια μεγαλειώδη μάχη , αυτή των Πέντε Στρατών και μια αναπάντεχη συνάντηση με το πλάσμα με το όνομα Gollum και το “πολύτιμό του”, ο Bilbo θα ανακαλύψει όχι μόνο έναν καινούργιο κόσμο, αλλά και τον ίδιο τον εαυτό του.
Με την ανάκτηση του … θρόνου του σκηνοθέτη ο Jackson, έφερε μαζί του όλο το υπέρ-επιτυχημένο επιτελείο της τριλογίας του Άρχοντα των Δακτυλιδιών, ήτοι τον διευθυντή φωτογραφίας Andrew Lesnie, το διευθυντή παραγωγής Dan Hennah, το συνθέτη Andrew Shore, την εταιρία οπτικών εφέ Weta και σύσσωμο το cast της θρυλικής τριλογίας: Sir Ian Mckellen, Hugo Weaving, Cate Blanchett, Elijah Wood, Andy Serkis, Christopher Lee και με τις προσαρτήσεις: του Martin Freeman στον πρωταγωνιστικό ρόλο ως Bilbo, στην γερασμένη εκδοχή του οποίου είχαμε δει τον Sir Ian Holm, τον Richard Armitage ως Thorin και τον Benedict Cumberbatch ως Necromancer και Smaug .
Τους Cumberbatch και Freeman έχουμε ξαναδεί μαζί, ως σύγχρονους Sherlock Holmes και Dr. Watson αντίστοιχα, στην τηλεοπτική σειρά του BBC “Sherlock” (2010-2012)
Για το ρόλο του Bilbo o Freeman, αποτέλεσε την πρώτη και μοναδική -και απ’ ό, τι φαίνεται σούπερ επιτυχημένη- επιλογή του Jackson, αφού -ευτυχώς- γρήγορα εγκαταλείφθηκε η ιδέα να παίξει τον ίδιο ρόλο ο 80χρονος Ian Holm, ψηφιακά τροποποιημένος.
Το The Hobbit εκτός από το πρώτο μέρος της τριλογίας prequel του Lord of the Rings, γράφει ιστορία ως η πρώτη ταινία που γυρίστηκε και θα προβληθεί με την ταχύτητα των 48 καρέ το δευτερόλεπτο, διπλάσια δηλ. από την γνώριμη από την δεκαετία του 1920 ταχύτητα, των 24 καρέ το δευτερόλεπτο.
Η πρόθεση είναι να παρέχει στην ταινία ομαλότερη, πιο ρεαλιστική κίνηση και καθαρότερη εικόνα κατά την γρήγορη κίνηση της κάμερας, ιδιαίτερα κατά την προβολή της ταινίας σε 3D, καθώς η υψηλότερη ταχύτητα καρέ βοηθά να συγχρονίζονται σωστά οι εικόνες σε κάθε μάτι ξεχωριστά .
Αυτή η επιλογή του Jackson και του James Cameron βοηθούντος, ο οποίος δήλωσε ότι:
“Αν το να βλέπουμε μια ταινία σε 3D είναι σα να κοιτάμε μέσα από ένα παράθυρο, τότε με αυτήν την ταχύτητα, είναι σα να αφαιρούμε το τζάμι του παραθύρου και να κοιτάμε την πραγματικότητα”, ξεσήκωσε μεγάλη διαμάχη τόσο στο κοινό όσο και τους κριτικούς.
Οι πολέμιοι μίλησαν για αφύσικη εικόνα, υπέρ-φωτισμένη, τηλεοπτικής αισθητικής, καλή στα εξωτερικά μακρινά πλάνα αλλά όχι στα εσωτερικά και κοντινά ή ακόμη και για αίσθηση ιλίγγου, οι υπόλοιποι για μοναδική εμπειρία, εικόνα που μπορεί να χρειάζεται λίγο χρόνο να τη συνηθίσεις αλλά τελικά αποζημιώνεσαι από την αρτιότητά της κλπ, κλπ.
Και όλα τα παραπάνω οδηγούν στα παρακάτω … αχρείαστα (;) ερωτήματα:
• Να δούμε τα Hobbit σε 2D ή 3D ή (για τους εκτός Ελλάδας) σε IMAX 3D;
• Σε 2D και με ταχύτητα 24 καρέ το δευτερόλεπτο ή σε 2D και με ταχύτητα 48 καρέ το δευτερόλεπτο;
• Και …ξανά: σε 3D και με ταχύτητα 24 καρέ το δευτερόλεπτο ή σε 3D και με ταχύτητα 48 καρέ το δευτερόλεπτο;
• Και γιατί δηλ. πρέπει να μας νοιάζουν όλα αυτά;
Μήπως οι Jackson και Cameron προσπαθούν να λύσουν ένα πρόβλημα που απλά δεν υπάρχει;
Σίγουρα πάντως η κινηματογραφική βιομηχανία μόνο κερδισμένη θα βγει από αυτήν την εξέλιξη, προσφέροντας στους θεατές μια καινοτομία που σκοπό έχει να τους σηκώσει από τον καναπέ και την High Definition τηλεόρασή τους και να τους οδηγήσει πίσω στις κινηματογραφικές αίθουσες .
Όπως πάντως και αν επιλέξετε να δείτε την ταινία με τα μικρά ανθρωπάκια από το Shire και το Hobbiton του παράλληλου κόσμου με την ονομασία Μέση Γη , το μόνο που χρειάζεται να γνωρίζετε είναι ότι το “The Hobbit: Ένα Αναπάντεχο Ταξίδι” βγαίνει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες αύριο 13 Δεκεμβρίου 2012
Η δεύτερη “The Desolation of Smaug” θα βγει στις 13-12-2013 και η τρίτη “There and Back Again” στις 18-7-2014 .
Και όλα αυτά, μέχρι να πάρουν οι Jackson και Σια στα χέρια τους, τα δικαιώματα του The Silmarillion και η ιστορία συνεχιστεί, από την αρχή.
Από την Λίνα Μπάκου για το Κάθε Μέρα
