Σήμα κινδύνου για τα παιδιά που ζουν στη χώρα μας εκπέμπει η UNICEF. Η έκθεση της διεθνούς οργάνωσης περιγράφει με μελανά χρώματα την πραγματικότητα που βιώνουν πολλά Ελληνόπουλα, καθώς και παιδιά μεταναστών, υπογραμμίζοντας ότι τουλάχιστον 439.000 ανήλικοι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ περίπου 100.000 ρίχνονται στη μάχη του μεροκάματου από μικρή ηλικία.
Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση αναφέρεται κατ’ αρχάς στα δημογραφικά δεδομένα, σημειώνοντας ότι ο πληθυσμός των παιδιών στην Ελλάδα συρρικνώθηκε από 32% του συνόλου το 1961 σε μόλις 17,4% το 2011, με αποτέλεσμα τα παιδιά στη χώρα μας να αποτελούν πλέον «μια ηλικιακή μειονότητα σε έναν πληθυσμό που διαρκώς γερνάει».
Σε ό,τι αφορά το φλέγον θέμα της παιδικής εργασίας, οι ειδικοί της UNICEF επισημαίνουν ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που είναι δύσκολο να εντοπιστεί, καθώς τα παιδιά συχνά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης από το ίδιο το οικογενειακό τους περιβάλλον. Αν και κάθε χρόνο εκδίδονται μόλις 1.500 βιβλιάρια εργασίας ανηλίκων, η Ελληνική Στατιστική Αρχή υπολογίζει τον αριθμό των εργαζομένων ηλικίας δεκαπέντε έως δεκαοκτώ χρόνων σε 8.886, αλλά ο Συνήγορος του Παιδιού κάνει λόγο για περισσότερους από 100.000 ανήλικους εργαζομένους.
Ομως, το μεγάλο θέμα είναι εκείνο της φτώχειας και των συνεπειών της. Η έκθεση της UNICEF αναφέρει ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι ανήλικοι της χώρας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας ανέρχονται σε τουλάχιστον 439.000, με το ποσοστό της παιδικής φτώχειας να διαμορφώνεται σε 23%, έναντι 20,5% για το σύνολο της Ευρώπης.
Επιπλέον, στην έκθεση τονίζεται ότι τα φτωχά παιδιά στην Ελλάδα έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποσιτιστούν και να ταλαιπωρηθούν από την έλλειψη θέρμανσης ή από την υγρασία στο σπίτι. Αναλυτικότερα, μεταξύ των φτωχών νοικοκυριών με παιδιά
– το 21,6% είναι οικονομικά αδύναμα για διατροφή με κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας,
– το 37,1% δεν έχει ικανοποιητική θέρμανση,
– το 27,8% έχει υγρασία στους τοίχους ή σάπια κουφώματα και
– το 23,2% αντιμετωπίζει κακές συνθήκες διαβίωσης λόγω περιβαλλοντικού προβλήματος (από βιομηχανίες και κυκλοφορία αυτοκινήτων).
Το πιο ανησυχητικό συμπέρασμα της έκθεσης είναι ότι στην πραγματικότητα η κατάσταση είναι χειρότερη από ό,τι νομίζουμε. «Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης δεν έχουν αποτυπωθεί στους κοινωνικούς δείκτες των στατιστικών αρχών» αναφέρει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως η ανεργία, οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και οι αυξανόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις των νοικοκυριών πιέζουν προς τα κάτω τα μεσαία στρώματα.
Η οικονομική αδυναμία συνεπάγεται άγχος και στρες, που είναι πιθανόν να οδηγήσουν στην εκδήλωση ποικίλων ψυχοσωματικών συμπτωμάτων, επηρεάζοντας όλη την οικογένεια. «Αυτές οι συνθήκες ψυχολογικής αστάθειας στην οικογένεια είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε αδιαφορία, παραμέληση ή ακόμα και σε πιο βίαιες αντιδράσεις από την πλευρά των γονέων και να προκληθούν ψυχοσωματικές βλάβες στα παιδιά και αντιδραστικές συμπεριφορές» προειδοποιεί η UNICEF.
