To "Όνειρο στο κύμα" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, στις 16/10 στη Βέροια

Το γνωστό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη “Όνειρο στο κύμα” ανεβαίνει στην θεατρική σκηνή του Χώρου Τεχνών Βέροιας, το βράδυ της Κυριακής 16 Σεπτεμβρίου 2011, στις 9 μ.μ., σε σκηνοθεσία του Θανάση Σαράντου. 

Με την συμπλήρωση φέτος των 100 χρόνων από το θάνατο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, τον επονομαζόμενο και «άγιο των ελληνικών γραμμάτων», η ομάδα «Ηθικόν Ακμαιότατον» με επικεφαλής τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Θανάση Σαράντο, καταπιάνεται με ένα από τα σπουδαιότερα διηγήματα του συγγραφέα, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1900 στο περιοδικό Παναθήναια. Πρόκειται για το διήγημα στο οποίο περιγράφεται το γυμνό για πρώτη φορά στην νεοελληνική λογοτεχνία, μέσω της αφήγησης ενός άντρα που θυμάται τον πρώτο του έρωτα, που ένιωσε ως έφηβος βοσκός. 

Ο ώριμος αφηγητής, που έχει αλλοιωθεί από τις συμβάσεις της «πολιτισμένης» κοινωνίας, θυμάται με νοσταλγία την εποχή της νιότης του, όταν αν και αγράμματος και φτωχός, ζούσε ευτυχής και πλήρης μες στη φύση. Η φρεσκάδα της νιότης του αντιπαρατίθεται με το βάρος της ενήλικης ζωής, ενώ ο ανολοκλήρωτος έρωτας για την όμορφη Μοσχούλα αποκαλύπτει διαστάσεις του απωθημένου, τραυματικού και ανολοκλήρωτου ερωτισμού του Παπαδιαμάντη.

 Στην παράσταση, ο Θανάσης Σαράντος, που δεν ασχολείται για πρώτη φορά με το έργο του Παπαδιαμάντη, κρατάει το ρόλο του αφηγητή – δικηγόρου και κρυφοκοιτάζει τη δράση ανάμεσα στα δύο βασικά πρόσωπα, τον νεαρό βοσκό και την λουόμενη Μοσχούλα, πρόσωπα που εμφανίζονται δια μέσου των κινηματογραφικών προβολών. Ένας μονόλογος που συνοδεύεται από τη μουσική και του ήχους του συνθέτη Λάμπρου Πηγούνη, που έχει εντρυφήσει στην ηλεκτροακουστική σύνθεση: αφηγηματικά ηχοτοπία της ελληνικής φύσης κα μουσική με κυρίαρχο όργανο την φλογέρα που ταιριάζουν με τη δύναμη και τον πλούτο της γλώσσας του πιο ονειρικού διηγήματος του Παπαδιαμάντη. 

Η ανάπτυξη των μουσικών θεμάτων δανείζεται στοιχεία από την δομή και την τονική πρόοδο της βυζαντινής μουσικής. Το σκηνικό από την Εύα Μανιδάκη ένα γραφείο – σχεδία που περικλείεται από νερό και οι κινηματογραφικές προβολές του Θανάση Σαράντου μας βυθίζουν στα συναισθήματα του «περιορισμένου» δικηγόρου που νοσταλγεί το ανέμελο παρελθόν του ως νεαρό βοσκόπουλο. Ο σκηνικός χώρος μετασχηματίζεται κατά την διάρκεια της παράστασης στην θάλασσα και στο γκρεμό της ονειρικής συνάντησης των δύο νέων, μαζί με τα συναισθήματα του νεαρού βοσκού.

Στα εντυπωσιακά στοιχεία της παράστασης, αξίζει να προσθέσουμε το ιδιαίτερο σκηνικό της που κατορθώνει να ”παντρέψει” με αρμονικό όσο και πρωτότυπο τρόπο την εμβληματικότητα του κειμένου του Παπαδιαμάντη με τη σύγχρονη τεχνολογία.
Ένα ”κλείσιμο του ματιού” στο διήγημα του μεγάλου συγγραφέα, ένα παιχνίδι με τις αντανακλάσεις που κάνουν το έργο να απογειώνεται με τη χρήση των νέων μέσων και της κάμερας.
 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία – ερμηνεία Θανάσης Σαράντος, σκηνικά – κοστούμια Εύα Μανιδάκη, μουσική – σχεδιασμός ήχων Λάμπρος Πηγούνης, σχεδιασμός φωτισμών Σάκης Μπιρμπίλης κινηματογραφικές προβολές Θανάσης Σαράντος.
Φωτογραφία: Γαβριήλ Τζάφκας – Νίκος Χαλδούτας – Βασίλης Μεντόγιαννης, επιμέλεια κίνησης Καλλιόπη Σίμου, βοηθοί σκηνοθέτη Μάρκος Τσούμας, βοηθός σκηνογράφου Ελίνα Λούκου, επεξεργασία εικόνας Arctic pictures, μοντάζ: Αντώνης Γασπαρινάτος.
Εμφανίζονται επίσης οι ηθοποιοί Καλλιόπη Σίμου (Μοσχούλα), Μιχάλης Θεοφάνους (βοσκόπουλο).
Φλογέρα παίζει η Μαρία Παπαθανασίου.
Με την υποστήριξη του Μουσείου «Σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη» και του Δήμου Σκιάθου.
Χορηγός κινηματογραφικού εξοπλισμού marni films.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Η παράσταση του «Ονείρου στο κύμα» μας ενδιαφέρει, όχι μόνο γιατί έγινε από αληθινή αγάπη προς τον Σκιαθίτη ποιητή, αλλά και γιατί προσπαθεί να ανοίξει τον κατεστημένο τρόπο ασκητικής παρουσίασής του με περισσότερο ευρηματικά σκηνικά μέσα. Ένας μονόλογος γεμάτος από την παρήχηση του έρωτα, από το υγρό του στοιχείο και την πανίσχυρη αθωότητά του. Μια ερμηνεία γεμάτη από τον βουβό νόστο του αστικού συμβιβασμού.Σαν μυστικό, το όνειρο στο κύμα γίνεται, αντί για πηγή ενοχής, ενθύμηση ελευθερίας και διέξοδος προς μια άλλη ζωή, χαμένη πια και μακρινή, ζωντανή όμως στα όνειρά μας. Μέσα στη λιμνοθάλασσα που πλημμυρίζει το ταπεινό του γραφειάκι (σκηνικά και κοστούμια της Εύας Μανιδάκη), ο Θανάσης Σαράντος πλέκει την ιστορία του μικρού βοσκού που έζησε σε μια νύχτα την ερωτική αποθέωση.

Γρηγόρης Ιωαννίδης , ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ