Σήμερα είναι αδιανόητο να σκεφτούμε την
ζωή μας χωρίς ρεύμα. Δεν θα είχαμε φως για να διαβάσουμε την νύχτα, ηλεκτρική
κουζίνα για να μαγειρέψουμε, ζεστό νερό για να κάνουμε μπάνιο, ρεύμα για να
φορτίσουμε τον υπολογιστή και το κινητό μας, και γενικά πολλές από τις
πολυτέλειες της σύγχρονης ζωής θα εξαφανίζονταν.
Παρά την σπουδαιότητα του
ηλεκτρικού ρεύματος, πολλοί δεν γνωρίζουμε για το πώς παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα
και πώς ταξιδεύει στα σπίτια και τις επιχειρήσεις μιας ολόκληρης χώρας. Για
αυτό το ταξίδι θα μιλήσουμε σε αυτό το άρθρο.
Το
όνομα “ηλεκτρισμός”
Θα πάμε πίσω στην αρχαία Ελλάδα του 6ου
αιώνα, όπου ο Θαλής ο Μιλήσιος πρόσεξε ότι αφού τρίψει ένα κεχριμπάρι σε
ύφασμα, το κεχριμπάρι, ή αλλιώς ήλεκτρον, έλκει μικρά άχυρα. Έτσι, το φαινόμενο
αυτής της έλξης ονομάστηκε ηλεκτρισμός. Αυτό, βέβαια, που παρατήρησε ο Θαλής
είναι αυτό που ονομάζουμε σήμερα στατικό ηλεκτρισμός.
Μέσα
στο εργοστάσιο
Τι συμβαίνει, όμως, με το ρεύμα που
έχουμε στα σπίτια μας; Κάτω από το έδαφος υπάρχει λιγνίτης, που είναι ένα είδος
άνθρακα. Φέρνουμε τον λιγνίτη στην επιφάνεια και τον μεταφέρουμε στα εργοστάσια
παραγωγής ενέργειας. Με το που φτάσει στο εργοστάσιο, ο λιγνίτης μπαίνει στον
καυστήρα και καίγεται. Πάνω στον καυστήρα υπάρχει μια δεξαμενή με νερό, η οποία
ζεσταίνεται από τον ζεστό καπνό που βγάνει όσο καίγεται ο άνθρακας. Το νερό
αυτό μετατρέπεται σε ατμό και εισέρχεται σε έναν στρόβυλο, ο οποίος αποτελείται
από δύο μεγάλα πτερύγια. Αυτά τα πτερύγια περιστρέφονται από την μεγάλη πίεση
που τους ασκεί ο ατμός και μεταφέρουν την κίνηση σε έναν μαγνήτη, ο οποίος
τελικά παράγει το ρεύμα. Όλα αυτά γίνονται μέσα στην μηχανή που ονομάζεται
ηλεκτρογεννήτρια. Το ρεύμα αυτό μεταφέρεται από το εργοστάσιο σε όλα τα σπίτια
μέσα από τα καλώδια των πυλώνων που βλέπουμε στους δρόμους. Επειδή το ρεύμα
αυτό είναι πολύ υψηλής τάσης, έχουμε όλοι στα σπίτια μας μετασχηματιστές, οι
οποίοι ρίχνουν την τάση του ρεύματος, ώστε να το χρησιμοποιούμε με ασφάλεια.
Μέσα στο
σπίτι
Η ενέργεια του ρεύματος αυτού, ανάλογα
με την ηλεκτρική συσκευή που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε φορά,
μετατρέπεται σε θερμική ή φωτεινή ενέργεια. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να
ανάψουμε τον θερμοσίφωνα για να κάνουμε ένα ζεστό μπάνιο, τα ηλεκτρόνια του ηλεκτρικού ρεύματος συγκρούονται με τα ηλεκτρόνια των ατόμων του
θερμοσίφωνα, με αποτέλεσμα να κινούνται όλα τα ηλεκτρόνια πιο γρήγορα γύρω από
τον πυρήνα τους και αυτή η αύξηση στην ταχύτητα να θερμαίνει το εσωτερικό του
θερμοσίφωνα, και συνεπώς να κάνει το νερό να ζεσταίνεται. Με παρόμοιο τρόπο
ζεσταίνεται η ηλεκτρική κουζίνα ή η τοστιέρα. Το ίδιο συμβαίνει και στο
εσωτερικό μιας λάμπας, καθώς τα ηλεκτρόνια του ρεύματος συγκρούονται με τα
ηλεκτρόνια από το συρματάκι που βρίσκεται μέσα στην λάμπα. Το συρματάκι
θερμαίνεται και έτσι παράγεται φως.
Τώρα έχεις μια καλύτερη ιδέα της
επιστήμης πίσω από την απλή συνήθεια ότι πατώντας έναν διακόπτη, θα έχουμε
τεχνητό φως σε ένα δωμάτιο. Η δυνατότητα του να φτάσει το φως σε όλα τα σπίτια,
σε όλους τους ανθρώπους όπου και αν κατοικούν ήταν το όνειρο των γνωστών
εφευρετών Τόμας Έντισον και Νίκολα Τέσλα. Και επειδή ήταν σημαντικό να
προσφέρουν ρεύμα σε τόσους ανθρώπους και σε τόσες μεγάλες αποστάσεις χωρίς να
τους βγαίνει ο κούκος αηδόνι, ακολούθησε και εσύ την λογική τους και μην
χρυσοπληρώνεις το ρεύμα.
Στο ίντερνετ υπάρχουν πάμπολα προγράμματα και
προσφορές από την ΔΕΗ αλλά και από ιδιωτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένου της
nrg, του φθηνότερου παρόχου
ρεύματος στο Revmaenergy. Βρες το
πρόγραμμα εκείνο που ταιριάζει στις καταναλωτικές ανάγκες και την τσέπη σου.
//
