Τα τελευταία χρόνια, τα social media έχουν μια ιδιαίτερα σημαντική θέση στην καθημερινότητα μας. Χρησιμοποιούνται από περισσότερο από 2 δισεκατομμύρια άτομα και έχουν φέρει τεράστιες αλλαγές στην κοινωνία. Πλέον, χιλιάδες χρήστες προτιμούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να ενημερώνονται για τις εξελίξεις στο κόσμο και όχι τα παραδοσιακά Μ.Μ.Ε. Αυτό συμβαίνει γιατί η είδηση στα κοινωνικά μέσα μεταφέρεται πιο γρήγορα. Τι γίνεται, όμως, με τα πολιτικά δρώμενα; Πόσο τα επηρεάζουν οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης;
Με την εμφάνιση των social media, άλλαξε και η πολιτική επικοινωνία παγκοσμίως. Το διαδίκτυο συνέβαλλε σε αυτή την αλλαγή. Παλιά, κατά την διάρκεια μιας εκλογικής περιόδου, οι πολιτικοί μετέφεραν το μήνυμά τους, χωρίς να περιμένουν κάποια απάντηση. Σήμερα, με την χρήση των κοινωνικών μέσων, υπάρχει ένα σημαντικό στοιχείο, αυτό της διαδραστικότητας. Έτσι, πολλοί χρήστες διαδίδουν σε αυτά τις πολιτικές τους απόψεις και πολιτικοί χρησιμοποιούν σελίδες του Facebook ή στο Twitter για να διεξάγουν διάλογο και να προτρέψουν πολιτικές συζητήσεις.
Ωστόσο, τα social media κρύβουν και “παγίδες” που μπορεί να υποπέσει ο καθένας. Η ταχύτητα διάδοσης της πληροφόρησης στο διαδίκτυο είναι πολύ μεγάλη και πολλές φορές δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό των διαχωρισμό των αληθινών ειδήσεων από τις ψευδείς. Για αυτό το λόγο, πολλές φορές, στα κοινωνικά μέσα, υπάρχουν μόνο οι ψευδείς ειδήσεις ή διαστρεβλώνονται οι αληθινές. Ή δημοσιεύονται προσωπικές πληροφορίες κάποιου εν αγνοία του. Για παράδειγμα, ο Anthony Weiner έχασε τη θέση του στο Κογκρέσο γιατί αντάλλαξε σεξουαλικές φωτογραφίες και μηνύματα με γυναίκες στο Facebook και στο Twitter.
Το 2016, ο Ντόναλντ Τραμπ αξιοποίησε επιτυχώς τα social και εκλέχθηκε πρόεδρος των Η.Π.Α. μα τέσσερα χρόνια αργότερα, τα κατηγόρησε πως παρεμβαίνουν στην πολιτική διαδικασία και πως προσπαθούν να προωθήσουν τις απόψεις των φιλελεύθερων. Έτσι, υπέγραψε διάταγμα για να περιορίσει τη νομική προστασία των κοινωνικών πλατφορμών. Σύμφωνα με αυτό, οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να κινηθούν νομικά κατά του Facebook και του Twitter για το πώς ελέγχουν το περιεχόμενο στις πλατφόρμες τους.
Ο Τράμπ δεν ήταν ο μόνος που κινήθηκε εναντίον των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τον Ιούλιο, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενοχλήθηκε όταν η κόρη του και ο γαμπρός του έγιναν στόχος προσβλητικών σχολίων στο Twitter. Λίγους μήνες αργότερα, υπεγράφη ένα νομοσχέδιο και ανάφερε πως το Facebook και το Twitter θα έχουν εκπρόσωπο στην Τουρκία και θα απομακρύνουν περιεχόμενο, ανάλογα με τις αποφάσεις των τουρκικών δικαστηρίων. Εάν αρνηθούν, θα έχουν αυστηρές κυρώσεις.
Η αίσθηση ελευθερίας που υπάρχει στα κοινωνικά μέσα, έχει τρομάξει την πολιτική εξουσία πολλών χωρών. Θα μπορούσαν, άραγε, να προκαλέσουν και ψηφιακό πόλεμο ανάμεσα σε δύο χώρες, στην Ελλάδα και στην Τουρκία για παράδειγμα; Οι ελληνο-τουρκικές σχέσεις, ως γνωστόν, έχουν περάσει από πολλές διακυμάνσεις και χαρακτηρίζονται από περιόδους σύγκρουσης, έντασης αλλά και συνεργασίας. Το 1923 με τις Συνθήκη της Λωζάνης έληξε μια δεκαετής πολεμική περίοδος ανάμεσα στις δύο χώρες. Τον Ιούλιο του 1974, οι Τούρκοι εισέβαλλαν στην Κύπρο και έπειτα οι δύο χώρες βρέθηκαν κοντά στην ένοπλη σύγκρουση δύο φορές, τον Μάρτιο του 1987 και τον Ιανουάριο του 1996. Αφορμή ήταν οι αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο διεκδικήσεις της Τουρκίας.
Το 1999, εξαιτίας των σεισμών που έπληξαν την Ελλάδα και την Τουρκία, αποφασίστηκε να συνεργαστούν οι δύο χώρες στην οικονομία, στο εμπόριο, στον τουρισμό, να μειωθεί η στρατιωτική ένταση και να διερευνηθούν οι δυνατότητες διευθέτησης του προβλήματος της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας. Έτσι, το 2009 δημιουργήθηκε ένας μηχανισμός προώθησης της συνεργασίας, το “Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας και εγκαινιάσθηκε στις 14 Μαΐου 2010, όταν ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Ερντογάν επισκέφτηκε την Αθήνα.
Η δεύτερη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, έγινε στις 4/3/2013 στην Κωνσταντινούπολη και υπεγράφησαν συμφωνίες στον τομέα της υγείας, της καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης κλπ. Κατά την διάρκεια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε το 2016, οι εκπρόσωποι και των δύο χωρών ασχολήθηκαν με το προσφυγικό.
Τον Φεβρουάριο του 2020, η Άγκυρα ανακοίνωσε πως θα διώξει όλους τους μετανάστες από την χώρα. Έτσι, στάλθηκαν μηνύματα μέσω της εφαρμογής Whats app όπου προέτρεπαν τους μετανάστες να πάνε προς τα σύνορα με την Ελλάδα. Περίπου 35.000 μετανάστες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και την Μέση Ανατολή, προσπάθησαν να μπουν στην Ελλάδα. Στο ελληνικό Twitter, τα hashtags “GreeceUnderAttack” και “GreeceDefendsEurope” και στο τουρκικό Twitter, το hashtag “HahpeYunan” μετέφεραν τις εικόνες από τον συνωστισμό των μεταναστών στα ελληνικά σύνορα. Ο Mevlüt Çavuşoğlu, υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, χρησιμοποίησε το hashtag “GreeceAttacksRefugees”.
Όμως, τα social media, αποτέλεσαν “όπλο” της Τουρκίας για να διασπείρει ψευδείς ειδήσεις και να διαστρεβλώσει την αλήθεια. Έτσι, οι Τούρκοι χρήστες στα κοινωνικά μέσα υποστήριξαν πως η ελληνική αστυνομία πυροβόλησε μετανάστες και έριξε βόμβες για να μη περάσουν τα σύνορα αλλά και ότι αρκετά άτομα πέθαναν. Ψάχνοντας στο hashtag “GreeceAttacksRefugees” μπορεί κάποιος να διαβάσει τίτλους όπως: “Thousands Of Migrants Are Trying To Enter Greece As Satanic And Occult Right-Wing Activists And Paramilitaries Are Fighting To Stop Them”.
Η διάδοση ψευδών ειδήσεων, δεν είναι κάτι καινούριο στην ανθρωπότητα. Όμως, έχει αυξηθεί η ταχύτητα μεταφοράς και το μέσο. Το πόσο ισχυρή είναι μία “ψηφιακή πολιτική διαμάχη” ανάμεσα σε δύο χώρες και ποιες οι συνέπειες της, θα φανούν στην πορεία του χρόνου.
//
