Το 2014 είναι ένα σημαδιακό έτος για τον ελληνικό κινηματογράφο καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια απ’ την πρώτη ελληνική ταινία μεγάλου μήκους την «Γκόλφω» (1914).
Με την αφορμή αυτή διαδοχικά θα να σας παρουσιάσω κατά καιρούς τις 5 πιο αγαπημένες μου ταινίες και θα κάνω μια ξεχωριστή κριτική για καθεμιά.
Ξεκινώντας, αυτή τη φορά, θα αναφερθώ στην ιδιαίτερη και συνάμα υπέροχη ελληνική ταινία που έχει τίτλο “ΚΑΛΠΙΚΗ ΛΙΡΑ”. Η ταινία αυτή ίσως να είναι η κορυφαία ελληνική ταινία όλων των εποχών. Γυρισμένη το 1954 απ’ τον “τεράστιο” Γιώργο Τζαβέλα και με καστ αξιοζήλευτο (Λογοθετίδης, Χορν, Μακρής, Φωτόπουλος, Λιβυκού, Λαμπέτη) θα περάσει απ’ όλους αυτούς και θα τους αναστατώσει άλλοτε με κωμικά γεγονότα και άλλοτε δραματικά.
Το σενάριο είναι χωρισμένο σε τέσσερα σκετς που συνδέονται με έναν αφηγητή. Ο Λογοθετίδης είναι ο παραχαράκτης που κατασκευάζει τη λίρα για να κερδίσει την καρδιά της Λιβυκού. Ο Μ. Φωτόπουλος ο αόμματος ζητιάνος που φτάνει στα χέρια του αργότερα και μέσω αυτής κερδίζει για ένα βράδυ την καρδιά της πληθωρικής ιερόδουλης Σ. Βρανά. Ενώ μετέπειτα ο Ο. Μακρής θα υποδυθεί τον σκληρό νοικάρη που το μόνο που ζητάει είναι το νοίκια των νοικάρηδων, ώσπου στο τέλος θα καταλάβει ότι το χρήμα δεν φέρνει ευτυχία και τέλος φτάνουμε στον ρομαντικό ζωγράφο Δ. Χόρν και τον παντοτινό έρωτα για την Ε. Λαμπέτη.
Κάπως έτσι φτιάχνονται οι 4 ιστορίες που πάντοτε όποτε την βλέπω νομίζω ότι ήταν πολύ πιο μπροστά απ’ την εποχή της. Μια ταινία που μοιάζει αψεγάδιαστη στο πέρασμα του χρόνου, και δίνει το μήνυμα ότι το χρήμα είναι πολύ λίγο μπροστά σ’ ένα ανθρώπινο χαμόγελο (της Φανίτσας στην ταινία).
Σκηνοθετημένη με πενιχρά μέσα απ’ τον Γ. Τζαβέλα γνώρισε τεράστια επιτυχία στο εξωτερικό και στα φεστιβάλ που πήρε μέρος.
Το σημαντικότερο που πετυχαίνει η ταινία και ο σκηνοθέτης είναι ότι βλέποντας την ταινία μεταφέρεσαι σε μια άλλη εποχή γεμάτη συμπόνια για τον διπλανό σου σε μια εποχή συναισθημάτων, αγάπης και αλληλεγγύης που δυστυχώς έχει χαθεί στις μέρες μας.
Η ταινία είναι ντυμένη μουσικά απ’ τον Μ. Χατζηδάκη.
Υ.Γ. Πολύ προσωπικά είναι η μοναδική ελληνική ταινία που όποτε την βλέπω ένα δάκρυ φεύγει απ’ τα μάτια μου…!!!
Στοιχεία ταινίας (Έτος 1954)
Πρωταγωνιστές: Β. Λογοθετίδης, Λιβυκού, Μ. Φωτόπουλος, Σ. Βρανά, Ο. Μακρής, Δ. Χορν, Ε. Λαμπέτη
Σκηνοθεσία – σενάριο: Γ. Τζαβέλας Διάρκεια:130’
* Σύντομα και άλλες τέσσερις κριτικές των άλλων τεσσάρων αγαπημένων μου ταινιών….
του Γιάννη Βανταράκη
