Η πολιτική επικινδυνότητα των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης και οι ανεπαρκείς ρυθμίσεις στον οργανισμό
Όταν οι ασφαλισμένοι, έπειτα από 30-35 χρόνια συνεπούς στάσης απέναντι στο Ταμείο τους, εμφανίζονται πρόθυμοι να χάσουν ασφαλιστικά χρόνια για να αποφύγουν τη φυλακή από τις απλήρωτες εισφορές στα χρόνια της ύφεσης, τότε και η ζωή του Ταμείου είναι επισφαλής… Η ζοφερή αυτή εικόνα αφορά κυρίως τον ΟΑΕΕ, του οποίου ένας ραγδαία αυξανόμενος αριθμός ασφαλισμένων, που ήδη ξεπερνά τους 570.000, βρίσκεται εν όψει ποινικών διώξεων ακόμα και για ποσά που κινούνται μεταξύ 5.000 και 10.000 ευρώ!
Χθες, μάλιστα, έληξε η προθεσμία ηλεκτρονικής αίτησης-διαμαρτυρίας χιλιάδων ασφαλισμένων μικρομεσαίων προς το Ταμείο και την κυβέρνηση για «ανταλλαγή» χρόνων ασφάλισης (για τα οποία έχουν καταβληθεί κανονικά εισφορές από τον ασφαλισμένο) με ποσά ασφαλιστικών υποχρεώσεων που οφείλονται για αντίστοιχο χρόνο…
Με άλλα λόγια, οι ασφαλισμένοι προτείνουν να βγουν αργότερα στη σύνταξη, ανταλλάσσοντας χρόνια για τα οποία έχουν πληρώσει εισφορές με τα χρόνια εκείνα στα οποία αντιστοιχούν οι απλήρωτες εισφορές που τους ζητά με αναγκαστικά μέτρα το Ταμείο…
Το εξωφρενικό, αλλά και αδιέξοδο, με το εισφορο-κυνηγητό που έχει ενσωματώσει στο πακέτο των μέτρων για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2014 η κυβέρνηση είναι ότι η είσπραξη των απλήρωτων εισφορών, αν δεν αλλάξει στο μεταξύ τίποτα, θα αναζητηθεί με αναγκαστικά μέτρα εναντίον εμπόρων, μικροβιοτεχνών και επαγγελματιών οι οποίοι για δεκαετίες ήταν συνεπείς στο Ταμείο τους. Και οι οποίοι τώρα βρίσκονται, λόγω της ύφεσης, να κλείνουν ή έχουν ήδη κλείσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τους.
Δηλαδή, η αναγκαστική είσπραξη στοχεύει ασφαλισμένους οι οποίοι δεν έχουν πλέον την πραγματική δυνατότητα να εξασφαλίσουν την εξόφληση των υποχρεώσεών τους, οι οποίες στο μεταξύ φορτώνονται με τόκους υπερημερίας.
Ήδη το 52% των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ έχει σταματήσει, λόγω αδυναμίας, να πληρώνει εισφορές ή, στην καλύτερη περίπτωση, πληρώνει σποραδικά…
Από το σύνολο των 570.000 ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ, περίπου οι 80.000 χρωστούν μόνο ένα δίμηνο! Κάτι που σημαίνει ότι πρόκειται για έναν τεράστιο αριθμό μικρομεσαίων, που έχουν αποκτήσει πρόβλημα, κατά κύριο λόγο, στη διάρκεια του β΄ εξάμηνου του 2013.
Ο προβληματισμός, που έχει φτάσει μέχρι τον χώρο αναλυτών της Τράπεζας της Ελλάδος, εντοπίζεται σε ένα πολύ κρίσιμο στοιχείο.
Όπως παρατηρούν, «αν επιτευχθεί ο στόχος της είσπραξης της καταγεγραμμένης εισφοροδιαφυγής», είναι πολύ πιθανό να οδηγηθούμε «σε απότομη περαιτέρω αύξηση του αριθμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα κλείσουν, με ανάλογη επέκταση των απολύσεων», σε μια περιοχή της οικονομικής δραστηριότητας η οποία «ακόμα και σήμερα αποτελεί τη βασική πηγή απασχόλησης…».
Και αυτό ισοδυναμεί με υπονόμευση της τάσης ανακοπής της ύφεσης στην κρίσιμη καμπή από το 2015 στο 2014, αφού «θα τροφοδοτήσει μια δυναμική συρρίκνωσης του αριθμού των οικονομικά ενεργών στοιχείων, με συνέπειες στην απασχόληση τόσο των επαγγελματιών όσο και των μισθωτών, με άμεσες συνέπειες στα Ταμεία. Ένας φαύλος κύκλος με ανυπολόγιστες συνέπειες…».
Στο πρόβλημα είναι πολύ πιθανό να επέμβει και η τρόικα, καθώς από το φοροκυνηγητό η κυβέρνηση προβλέπει είσπραξη εισφορών της τάξης των 800 εκατ. ευρώ, ενώ οι ρεαλιστικές εκτιμήσεις των υπηρεσιακών κάνουν λόγο για 400 εκατ. ευρώ στην καλύτερη περίπτωση.
Τα ποσά αυτά έχουν συνυπολογιστεί στο πακέτο των επιπλέον μέτρων του 2014 για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού… Η οποιαδήποτε αναθεώρησή τους απειλεί να ανατρέψει τη δυνατότητα συμφωνίας με την τρόικα μέχρι τα Χριστούγεννα.
Οι επισημάνσεις αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς το κύριο κομμάτι του σώματος των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ συγκροτεί την πλέον ευμετάβλητη πολιτικά μερίδα των μεσαίων στρωμάτων, που έχει σαρώσει η ύφεση τα τελευταία χρόνια.
Και στην οποία επιβάλλεται, παράλληλα με την ασφαλιστική ασφυκτική πίεση, η φορολογική μέγκενη του νέου νόμου της φορολογίας των ακινήτων.
Οι δόσεις και η «θυσία» της σύνταξης
Στο μεταξύ-σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται από τα συναρμόδια υπουργεία, απέναντι στο αίτημα… απελπισίας των μικρομεσαίων και των επαγγελματιών για ανταλλαγή συντάξιμου χρόνου με ανείσπρακτες οφειλές- είναι μάλλον βέβαιο ότι θα δρομολογηθεί αλλαγή στην ισχύουσα δυνατότητα ρύθμισης οφειλών με αύξηση των δόσεων από τιs αριχικά 48 σε 72. Ήτοι θα δοθεί επέκταση του χρόνου ρύθμισης από τα 4 στα 6 χρόνια.
Στο μεταξύ, πάντως, εκκρεμεί η εφαρμογή της (νομοθετημένης) απόφασης για την ειδική εισφορά της επιχειρήσεις ύψους 2 επί τοις χιλίοις, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του ΟΑΕΕ από το 2014 και μετά.
Το μεγάλο ερωτηματικό, βέβαια, που φαίνεται να οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέο μαχαίρι επί των ασφαλιστικών εισφορών, αν δεν ανατραπεί άμεσα η υφεσιακή πορεία στην οικονομία, αφορά τη μνημονιακή πρόβλεψη για τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με την οποία θα περιοριστεί ακόμα περισσότερο η κρατική χρηματοδότηση των Ταμείων. Αυτό, για Ταμεία όπως ο ΟΑΕΕ, που έχουν ήδη δρομολογήσει διαδικασίες προεξόφλησης χρηματοδοτήσεων του επόμενου έτους, θα ισοδυναμεί, εφόσον υλοποιηθεί, με διακοπή χρηματοδότησης.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όλες οι επιμέρους αλλαγές που συζητούνται ως «μπαλώματα» στις πληγές που ανοίγουν στο ασφαλιστικό σύστημα, λόγω της ύφεσης στην περιοχή του ΟΑΕΕ, αναμένεται να ενσωματωθούν στο πλαίσιο της νέας, δομικού χαρακτήρα αναθεώρησα του Ασφαλιστικού, που έχει προγραμματιστεί για το 2015.
Από τους Κώστα Οικονόμου, Γιάννη Αγγέλη
*Αναδημοσίευση από το “ΚΕΦΑΛΑΙΟ” της 16ης Νοεμβρίου
Πηγή: capital.gr
