Η αντι-ισραηλινη ρητορικό του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν θέτει σε κίνδυνο τη φιλοδοξία του να καταστήσει την Τουρκία περιφερειακό ενεργειακό κέντρο. Ο Ερντογάν συνέδεσε στις 20 Αυγούστου το Ισραήλ με το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Αίγυπτο και την ανατροπή του ισλαμιστή πρώην προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, προτρέποντας την καταδίκη του από τις ΗΠΑ.

gasΗ Τουρκία διέκοψε κάθε διπλωματικό δεσμό με το Ισραήλ το 2010, αφού Ισραηλινοί στρατιώτες επιτέθηκαν σε πλοίο που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια σε μια απόπειρα να σπάσει τον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, σκοτώνοντας εννέα Τούρκους που επέβαιναν σε αυτό. Η αυξανόμενη ένταση ανάμεσα στους δύο πρώην συμμάχους δημιουργεί αβεβαιότητα στην ικανότητα της ισραηλινής εταιρείας Delek Group και της τουρκικός Zorlu Holding AS να διαπραγματευτούν έναν αγωγό φυσικού αερίου, που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τις αγορές της Ευρώπης. Αν και το εμπόριο έχει κινηθεί σε πιο ελαστικό κλίμα παρά τις τεταμένες διπλωματικές σχέσεις, η κατασκευή ενός αγωγού αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων απαιτεί τη συνεργασία των κυβερνήσεων για μία εμπορική συμφωνία μεγάλης διάρκειας. Η ανικανότητά της να εκπληρώσει το εγχείρημα θα μπορούσε να πληγώσει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας να μετατραπεί σε περιφερειακό κέντρο διαμετακόμισης και θα σήμαινε τη συνεχή εξάρτησή της από τη Ρωσία και το Ιράν για φυσικό αέριο.

Η Delek έχει ήδη αρχίσει συνομιλίες με διάφορους πιθανούς συνεργάτες, ώστε να δημιουργηθεί ο αγωγός κάτω από τη Μεσόγειο, όμως η κυβέρνηση Ερντογάν υποστηρίζει ότι η επίλυση των πολιτικών προβλημάτων μετά το συμβάν στη Γάζα θα αποτελέσει το κλειδί, ώστε να γίνει εφικτή η συνεργασία. Είναι καλό που ο ιδιωτικός τομέας έχει αναλάβει την ευθύνη γι’ αυτό το πρόγραμμα , δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος Ενέργειας, Τανέρ Γιλντίζ σε συνέντευξή του. «Ωστόσο, η εμπορική σκοπιμότητα θα εξυπηρετηθεί μόνο εάν διευθετηθεί η πολιτική εκκρεμότητα πρώτα», συμπλήρωσε. Τα έσοδα από το εμπόριο στο πρώτο εξάμηνο αυτού του έτους αυξήθηκαν κατά το ένα τρίτο στα 2,4 δισ. δολάρια, μετά την απολογία του Ισραηλινού προέδρου Μπέν τζαμιν Νετανιάχου για τους θανάτους των Τούρκων. Η Τουρκία ζητεί ακόμη αποζημίωση για τα θύματα και την παύση του αποκλεισμού της Γάζας για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων. «Έχουμε παρατηρήσει ότι οι πολιτικές διαφωνίες τα τελευταία χρόνια δεν έχουν παρέμβει στις επιχειρηματικές συμφωνίες , δήλωσε ο Μενασέ Καρμόν, επικεφαλής του ισραηλοτουρκικού επιχειρηματικού συμβουλίου, που εδρεύει στο Τελ Αβίβ. Τέτοιου είδους εγχειρήματα, ωστόσο απαιτούν την ανάμειξη της κυβέρνησης, όχι μόνο του ιδιωτικού τομέα και ενυπάρχουν διάφοροι στρατηγικοί υπολογισμοί στο εάν το Ισραήλ θα πουλήσει φυσικό αέριο στην Τουρκία», πρόσθεσε.

Αν και η Τουρκία διαθέτει τη μεγαλύτερη οικονομία στη Μέση Ανατολή, εισάγει σχεδόν όλη της την ενέργεια. Οι εισαγωγές φυσικού αερίου θα αυξηθούν κατά 20% μέχρι το 2023, σύμφωνα με το υπουργείο ενέργειας. Η χώρα εισάγει προς το παρόν έως και 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα από το Ιράν ετησίως. Χωρίς το Ισραήλ θα χρειαστεί να στραφεί στο Κατόρ ή σε μελλοντικούς εξαγωγείς από τις ΗΠΑ ή ακόμη και στο Ιράκ για περισσότερο φυσικό αέριο. Επίσης, εισάγει από το Αζερμπαϊτζάν, τη Ρωσία, την Αλγερία και τη Νιγηρία. «Ο μόνος τρόπος να μειώσουμε την τιμή της θέρμανσης είναι να βρούμε νέες πηγές φυσικού αερίου», σχολίασε ο υπουργός Γιλντίζ. Πάντως, αν και η κατασκευή του αγωγού με τη συνεργασία της Τουρκίας αποτελεί προτεραιότητα, το Ισραήλ θα μπορούσε να βρει εύκολα και άλλες αγορές να πουλήσει το φυσικό αέριό του εάν η πρώτη δεν πραγματοποιήσει κάποια κίνηση άμεσα.

(Bloomberg, Καθημερινή)

Πηγή: energypress.gr