Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται η τουρκική κυβέρνηση τις διαμαρτυρίες έχει προκαλέσει εντάσεις στις σχέσεις της Άγκυρας με την ΕΕ. Στο μεταξύ μεγάλη αβεβαιότητα επικρατεί αναφορικά με την απόφαση των Βρυξελλών για τη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας.
Πολλοί ήλπιζαν ότι ένα νέο κεφάλαιο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ-Τουρκίας θα μπορούσε να ανοίξει στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ σήμερα στο Λουξεμβούργο, δεδομένου ότι η Γαλλία νωρίτερα αυτό το χρόνο ήρε το βέτο σχετικά με το κεφάλαιο 22, το οποίο καλύπτει τις περιφερειακές πολιτικές.
Επίσης, μια διακυβερνητική διάσκεψη στις 26 Ιουνίου αναμενόταν να δώσει ώθηση στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, οι οποίες είχαν ουσιαστικά παγώσει κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών.
Ωστόσο μετά την κριτική της Γερμανίδας Καγκελαρίου Angela Merkel ως προς τους χειρισμούς της τουρκικής κυβέρνησης στο ζήτημα των διαδηλώσεων, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας είναι αντιμέτωπες με ένα νέο αδιέξοδο.
Την περασμένη εβδομάδα, διπλωμάτες της ΕΕ που έχουν αναλάβει τις προετοιμασίες της διακυβερνητικής διάσκεψης ΕΕ-Τουρκίας δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στο άνοιγμα του κεφαλαίου, με τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες να εμποδίζουν την απόφαση. Την Παρασκευή, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών Andreas Peschke επιβεβαίωσε ότι η Γερμανία και «άλλες χώρες» ήταν επιφυλακτικές απέναντι στο άνοιγμα του κεφαλαίου.
Παρ΄όλο που το θέμα δεν περιλαμβάνεται επίσημα στην ημερήσια διάταξή τους, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, οι οποίοι πρόκειται να συναντηθούν στο Λουξεμβούργο σήμερα (24 Ιουνίου) αναμένεται να συζητήσουν το ενδεχόμενο ανοίγματος του κεφαλαίου 22 με την Τουρκία. Εάν τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν καταλήξουν σε συμφωνία, το άνοιγμα του κεφαλαίου δεν θα λάβει το πράσινο φως την Τετάρτη (26 Ιουνίου) κατά τη διάρκεια της διακυβερνητικής διάσκεψης.
Διαπραγματευόμενη την ένταξή της από το 2005, η Τουρκία έχει ανοίξει δεκατρία από τα τριάντα τρία κεφάλαια διαπραγματεύσεων και έχει κλείσει προσωρινά μόνο ένα. Από το 2010 δεν έχει ανοίξει κάποιο κεφάλαιο, προκαλώντας τη μεγάλη απογοήτευση της Τουρκίας για τη διαδικασία. Οκτώ κεφάλαια παραμένουν μπλοκαρισμένα λόγω της συνεχιζόμενης διένεξης με την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένου του γαλλικού βέτο σε διάφορα κεφάλαια.
Όχι άμεση σχέση με τις διαμαρτυρίες
Ο Peschke είπε ότι δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των διαμαρτυριών στην Τουρκία και των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι το κεφάλαιο το οποίο είχε προγραμματιστεί να ανοίξει αυτή την εβδομάδα ήταν «τεχνικό». Δήλωσε επίσης ότι η θέση της Γερμανίας δεν θέτει υπό αμφισβήτηση το «αν» πρέπει να συνεχιστεί η διαδικασία ένταξης, αλλά το «πώς» πρέπει να προχωρήσει.
Κατά την επίσκεψή της στην Τουρκία τον περασμένο Φεβρουάριο, η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel είχε εκφράσει την υποστήριξή της για τη συνέχιση των «αορίστου χρόνου» ενταξιακών διαπραγματεύσεων, εκφράζοντας τις επιφυλάξεις της σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε γραπτή του δήλωση, ο Τούρκος υπουργός για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Egemen Bağış εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις προσπάθειες της Γερμανίας να μπλοκάρει το κεφάλαιο, και έκανε έκκληση να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Ο Kemal Kılıçdaroğlu, πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης, έγραψε επιστολή στη Merkel και τον Ολλανδό πρωθυπουργό Mark Rutte υποστηρίζοντας το άνοιγμα του νέου κεφαλαίου. Υποστήριξε ότι ενώ ο ίδιος συμμερίζεται τις ανησυχίες των δύο ηγετών για την κατάσταση της δημοκρατίας στην Τουρκία, το άνοιγμα των κεφαλαίων των διαπραγματεύσεων είναι αναγκαίο για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων με μια ευρωπαϊκή προοπτική.
Σκανδιναβική στήριξη
«Θα ήταν τεράστιο λάθος να προσπαθήσουμε να εμποδίσουμε την πρόοδο της Τουρκίας αυτή τη στιγμή» έγραψε ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών Carl Bildt, ο οποίος είναι παλιός υποστηρικτής της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συνέχιση της διαδικασίας «είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ» και αποτελεί «σημαντική υποστήριξη για τους μεταρρυθμιστές», πρόσθεσε.
Η Ολλανδή φιλελεύθερη ευρωβουλευτής Marietje Schaake κάλεσε την ΕΕ να δράσει «συλλογικά και υπεύθυνα», γράφοντας στην ιστοσελίδα της ότι «η λήψη δραστικών αποφάσεων σε απάντηση μιας κρίσης δεν είναι ο σωστός τρόπος».
Ως αποτέλεσμα των εντάσεων μεταξύ της Άγκυρας και άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, έχουν ακυρωθεί ή καθυστερήσει αρκετές ευρωπαϊκές συναντήσεις.
Η συνεδρίαση της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής ΕΕ-Τουρκίας, που είχε προγραμματιστεί να γίνει στις Βρυξέλλες αργότερα αυτή την εβδομάδα, είναι τώρα αβέβαιη. Η συμμετοχή της Τουρκίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την απόφαση να ανοιχθεί το νέο κεφάλαιο, σύμφωνα με πηγές.
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που υιοθετήθηκε πριν δύο εβδομάδες, επικρίνοντας τη σκληρή αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι στις διαμαρτυρίες στη χώρα, προκάλεσε την εξαγριωμένη αντίδραση της Άγκυρας, με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Recep Tayyip Erdoğan να λέει ότι δεν αναγνωρίζει ούτε το ψήφισμα αλλά ούτε «ένα τέτοιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Άλλα σημάδια της έντασης που επικρατεί είναι η ακύρωση επισκέψεων. Η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Δικαιοσύνης Sadullah Ergin στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα ανεβλήθη, όπως και η επίσκεψη της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Τουρκία.
Οι Γερμανικές εκλογές φταίνε
Η Τουρκία κατηγορεί τη Merkel ότι χρησιμοποιεί τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας για την εκστρατεία της, ενόψει των γερμανικών βουλευτικών εκλογών στις 22 Σεπτεμβρίου.
Το προσχέδιο προγράμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) της Merkel εν όψει των γενικών εκλογών του Σεπτεμβρίου, το οποίο έχει δει το Reuters, αναφέρει: «Απορρίπτουμε την πλήρη ένταξη της Τουρκίας» και υποστηρίζει ότι η Τουρκία θα υπερφόρτωνε την Ένωση με το μέγεθος και τη δομή της οικονομίας της. Το κυβερνόν Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) της Τουρκίας έχει καθεστώς παρατηρητή στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), όπου είναι και το CDU.
Μιλώντας στην Κωνσταντινούπολη, την Πέμπτη, ο Bağış αντέδρασε έντονα απένταντι στο κείμενο που είχε διαρρεύσει.
«Αν η κυρία Merkel προσπαθεί να βρει ένα θέμα για εσωτερικούς λόγους σχετικά με τις εκλογές, το ζήτημα αυτό δεν πρέπει να είναι η Τουρκία. Αν η κυρία Merkel δει τι συνέβη σε εκείνους που κατέφυγαν σε παρόμοια θέματα, όπως ο Sarkozy, θα έβλεπε ότι δεν υπάρχει ένα ευοίωνο τέλος για όσους ανακατεύονται με την Τουρκία», δήλωσε ο Bağış αναφερόμενος στην ήττα του πρώην Γάλλου προέδρου Nicolas Sarkozy στις εκλογές του περασμένου έτους.
Το Der Spiegel ανέφερε ότι ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Guido Westerwelle ενοχλήθηκε από αυτές τις παρατηρήσεις και ο πρεσβευτής της Τουρκίας στο Βερολίνο κλήθηκε σε συνομιλίες την Παρασκευή. Σε αντίποινα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε επίσης το Γερμανό πρεσβευτή.
Πηγή: euractiv.gr
