Η αντιμετώπιση της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2007 έδειξε ότι η διάσωση των εθνικών οικονομιών των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου έγινε από το κράτος και όχι από το ιδιωτικό επιχειρηματικό κεφάλαιο, που σε συνθήκες κρίσης ούτε επενδύει ούτε αναπτύσσεται.
Ο μόνος τρόπος, για παράδειγμα, να αντιμετωπιστεί η κατάρρευση τραπεζικών συστημάτων ήταν η κρατική εθνικοποίηση των τραπεζών. Μέθοδος που εφαρμόστηκε και στην Ε.Ε. για τη διάσωση τραπεζών και βεβαίως εφαρμόζεται τώρα και στη χώρα μας (περιπτώσεις ΕΤΕ, Eurobank).
Επομένως απαιτείται ένα ριζικά διαφορετικό οικονομικό υπόδειγμα, με συγκεκριμένα οικολογικά όρια ακόμη και στο μακροοικονομικό επίπεδο, περιορισμό των νεοφιλελεύθερων δογμάτων στην παγκόσμια και εθνική οικονομική τάξη (απορρύθμιση, αποκρατικοποίηση, απελευθέρωση, εντατικοποίηση κ.ά.), εκσυγχρονισμό και επενδυτική επαναδραστηριοποίηση του δημόσιου τομέα της οικονομίας ως «εθνικού πρωταθλητή», αφού, όπως ισχυρίζονται οι έγκυροι αναλυτές, δεν μπορούν οι ιδιώτες επιχειρηματίες να προωθήσουν ανταγωνιστικές επενδύσεις. Ανάδειξη του τρίτου κοινωνικού τομέα της οικονομίας ως νέου δυναμικού πόλου για την αύξηση της απασχόλησης και την οικολογική προστασία του περιβάλλοντος, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες ενός νέου εναλλακτικού οικολογικού – κοινωνικού μοντέλου διεξόδου από την πολύπλευρη κρίση, με ήπια μορφή ανάπτυξης, με αιχμή τις μακρόπνοες δημόσιες και οικολογικές επενδύσεις (υγεία, παιδεία, πολιτισμό, μόρφωση, ψυχαγωγία, προστασία του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα στην ενέργεια), δηλαδή μια νέου τύπου βιώσιμη ανάπτυξη, με σεβασμό προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον, στην οποία κυρίαρχη αιχμή είναι η καθαρή, φτηνή και ανανεώσιμη ενέργεια.
Το σχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση δείχνει ότι το μέλλον της μεγαλύτερης δημόσιας επιχείρησης της χώρας είναι αβέβαιο.
Υπάρχει άλλωστε προσύμφωνο με την τρόικα για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, που παρουσιάστηκε στις λεπτομέρειές του.
Νέο ενεργειακό όραμα, με μια ΔΕΗ καθετοποιημένη, εκσυγχρονισμένη και κοινωνικά ελεγχόμενη
Ανησυχητικό είναι και το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις και η ίδια η ΔΕΗ, με τις αυταπάτες της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας, έχουν καθυστερήσει σοβαρά να προωθήσουν με ορθολογικό τρόπο την ομαλή μετάβαση της χώρας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη δημιουργία μιας οικονομίας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Παρ’ όλο που η αλματώδης αύξηση των νέων μονάδων ΑΠΕ ξεπέρασε κατά πολύ τον στόχο διείσδυσης των ΑΠΕ (ιδιαίτερα των Φ/Β), τα οικονομικά ελλείμματα στην περιβόητη αγορά ηλεκτρενέργειας παραμένουν εκρηκτικά. Αποτέλεσμα, να ανασταλεί μέχρι 31/12/2013 η σύναψη νέων Συμβάσεων Σύνδεσης Φ/Β σταθμών παραγωγής προκειμένου να αποτραπεί η συνεχώς διογκούμενη αύξηση του ελλείμματος του λογαριασμού χρηματοδότησης των ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ, που στο τέλος του 2013 θα ανέλθει στα 700 εκατομμύρια ευρώ και, δεν ληφθούν μέτρα, το 2014 θα υπερβεί το 1,4 δισ. εκατομμύρια ευρώ.
Δεν υπάρχει επομένως τεκμηριωμένη και βιώσιμη απόφαση για το μίγμα καυσίμου που θα χρησιμοποιήσει η χώρα από εδώ και εμπρός (το μίγμα καυσίμου των σταθμών παραγωγής της ΔΕΗ αποτελείται σήμερα από λιγνίτη κατά 47%, Φ.Α. κατά 24%, υδροηλεκτρικά κατά 7% πετρέλαιο κατά 8 %, ΑΠΕ 11%, διασυνδέσεις 3,5 %).
Η ΔΕΗ όμως ειδικότερα δεν έχει συμβάλει στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), αφού παράγει από ΑΠΕ μόνο 500 MWh (το 1% της ενεργειακής παραγωγής της) και 45.000 MWh από τους συμβατικούς σταθμούς παραγωγής (το 99% της παραγωγής της) μετά από 12 χρόνια εξαγγελιών και πλειάδας νομοθετικών ρυθμίσεων του ΠΑΣΟΚ της Ν.Δ. και των μνημονιακών κυβερνήσεων, στον τομέα των ΑΠΕ.
Τα μεγάλα προβλήματα της απαξίωσης και του επικείμενου διαμελισμού της, η απώλεια των στόχων της και η μετάλλαξή της σε φοροεισπράκτορα της δημόσιας διοίκησης των μνημονιακών χαρατσιών, σε κατασταλτικό μηχανισμό του κράτους και σε σπόνσορα της ΕΡΤ, συνθέτουν τα κρίσιμα προβλήματα στον δημόσιο τομέα της ενέργειας, όπως αυτός εκφράζεται με τη ΔΕΗ Α.Ε., μια ερμαφρόδιτη σήμερα επιχείρηση μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, που δυστυχώς, όπως όλα τα άλλα στη χώρα μας βρίσκεται, σε πλήρες αδιέξοδο. Ήδη οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί μετά την εμπλοκή της στην είσπραξη των χαρατσιών ανέρχονται στο 1,3 δισ. ευρώ, πέραν των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει από τον «στραγγαλισμό» της στην αγορά ενέργειας.
Στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη θεσμική υπόσταση, τη λειτουργία και τις μελλοντικές επιδιώξεις διαμελισμού της, προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο μύθος της ιδιωτικοποίησης της αγοράς ενέργειας, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να διαμορφώσει τη δική του πρόταση προοπτικής, που θα μπορεί να υλοποιηθεί όταν επιτύχει την κυβερνητική εξουσία, στις νέες συνθήκες, με την προϋπόθεση ότι θα εξυπηρετήσουν την δική του αναπτυξιακή πρόταση, στην οποία ο ρόλος της ΔΕΗ μπορεί να είναι καταλυτικός.
* Η ΔΕΗ να παραμείνει ως δημόσια ολοκληρωμένη επιχείρηση ηλεκτρενέργειας.
* Να δημοσιοποιηθεί επισήμως απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα αποκαταστήσει τη θεσμική συγκρότηση και τη λειτουργία της σύμφωνα με το πρόγραμμά του.
* Η ΔΕΗ με δική της απόφαση μπορεί να διαθέσει στην αγορά ενέργεια από τη λιγνιτική παραγωγή ιδιοκτησίας της, προς τρίτους, με την προϋπόθεση ότι η ενέργεια θα διοχετεύεται με θεσμικού χαρακτήρα εγγυήσεις στους τελικούς καταναλωτές, μέσω συμβολαίων, με τιμές που θα καθορίζονται σε επίσημες διαφανείς δημοπρασίες, που θα αντανακλούν στο πλήρες κόστος της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής συν ένα εύλογο κέρδος.
* Οι ιδιώτες παραγωγοί να έχουν πρόσβαση στους εγχώριους ενεργειακούς πόρους, λιγνίτη νερά και ΑΠΕ, με όρους υγιούς ανταγωνισμού, που δεν τους αποκλείει από την οποιαδήποτε επενδυτική ή κατασκευαστική προσπάθεια για συμμετοχή στην εξόρυξη ή την κατασκευή νέων λιγνιτικών ή υδροηλεκτρικών μονάδων σύμφωνα με τον εκάστοτε εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό, με στόχο να αποκτήσουν και οι ιδιώτες παραγωγοί, που μέχρι σήμερα δραστηριοποιήθηκαν στην παραγωγή ηλεκρενέργειας με μονάδες φυσικού αερίου, μίγμα καυσίμου αντίστοιχο και ανταγωνιστικό προς εκείνο της ΔΕΗ. Όχι όμως να ληστεύουν τα περιουσιακά στοιχεία της ΔΕΗ.
* Άμεση κατάργηση από τη χονδρεμπορική αγορά των δύο μηχανισμών που προκαλούν τις στρεβλώσεις και νοθεύουν τον υγιή ανταγωνισμό, διότι διαμορφώνουν τη χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας με διοικητικά μέτρα και όχι με όρους προσφοράς και ζήτησης. Άμεση κατάργηση του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους και επανασχεδιασμός του Μηχανισμού Διασφάλισης Ισχύος με την αναπροσαρμογή του τιμήματος, η οποία θα είναι ενιαία για όλες τις μονάδες παραγωγής ανεξαρτήτως καυσίμου, αφού όλες παρέχουν ισχύ στο Σύστημα.
* Δημιουργία, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, «αγοράς εφεδρειών» ηλεκτρικής ενέργειας, με σκοπό την αμοιβή των αναγκαίων ευέλικτων εφεδρικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και όχι μέσω του Μηχανισμού Διασφάλισης Ισχύος (με δυνατότητες ταχείας αυξομείωσης ισχύος και δυνατότητες για συχνές εκκινήσεις και σβέσεις της λειτουργίας τους) για τις ανάγκες που έχουν προκύψει λόγω της διαλείπουσας λειτουργίας των αιολικών συστημάτων.
Είναι γνωστό ότι εμφανίζεται στο κοινωνικό πεδίο, στο συνδικαλιστικό κίνημα, σημαντικό έλλειμμα συνολικής ενεργειακής και οικολογικής παρέμβασης. Δεν έχει γίνει αντιληπτό ότι, μετά την κρίση και την ανατροπή της τρικομματικής νεοφιλελεύθερης λαίλαπας, η εθνική οικονομία δεν πρόκειται εύκολα να κινηθεί χωρίς έναν εύρωστο και αξιόπιστο δημόσιο τομέα, με πρώτη αιχμή τις υποδομές στην ενέργεια.
Ζητούμενο επομένως είναι επίσης η δημιουργία ενός μαζικού, αυτόνομου, οικολογικού και ριζοσπαστικού κινήματος στον χώρο της ενέργειας, που θα επιχειρήσει, μαζί με το συνδικαλιστικό κίνημα, να ανατρέψει τους αυτοσχεδιασμούς και την άναρχη διείσδυση του ιδιωτικού επιχειρηματικού κεφαλαίου κατά τα πρότυπα του ΟΤΕ και της Ολυμπιακής. Άλλωστε τα μέχρι σήμερα δείγματα γραφής το επιβεβαιώνουν. Στην ενέργεια δραστηριοποιήθηκαν κερδοσκόποι, ευκαιριακοί μεταπράτες, ακόμη και απατεώνες.
Να επιβάλει τη δημιουργία ενός σύγχρονου, δημόσιου ενεργειακού τομέα, δημόσιων υπηρεσιών ρύθμισης, παραγωγής και διαχείρισης ηλεκτρικής ενέργειας, με όρους διασφάλισης ενός κοινωνικού αγαθού και όχι της εμπορευματοποίησής του, ως τυχαίου χρηματιστηριακού προϊόντος, και μια ΔΕΗ δημόσια, καθετοποιημένη, εκσυγχρονισμένη και κοινωνικά ελεγχόμενη. Να επεξεργαστεί και να προωθήσει ένα εναλλακτικό-οικολογικό σχέδιο ενεργειακής κάλυψης της χώρας, με επάρκεια και ασφάλεια, με διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, με πλήρη σεβασμό στις οικολογικές απαιτήσεις για την προστασία του κλίματος, για μια οικονομία χωρίς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, για μια ΔΕΗ ικανή να αντιμετωπίσει τα μεγάλα ενεργειακά προβλήματα στη χώρα μας και να τη συνδέσει με το ευρωπαϊκό όραμα της ενέργειας χωρίς άνθρακα το 2050.
Πηγή: energypress.gr
