Ρεαλιστική στάση ως προς τα θέματα που αφορούν τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, είναι αποφασισμένος να τηρήσει ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στις επαφές του στην Τουρκία, καθώς η διαφαινόμενη πρόθεση της Ε.Ε. να κηρύξει ουσιαστικά μια πανευρωπαϊκή ΑΟΖ προσδίδει νέα διάσταση στη θέση της Αθήνας.

Image samaras-22.jpgΟ κ. Σαμαράς έχει την ευκαιρία να υπογραμμίσει την ανάγκη ειρηνικής επίλυσης των όποιων διαφορών υπάρχουν και οι οποίες είναι πρωτίστως απόρροια τουρκικών διεκδικήσεων επί της ελληνικής κυριαρχίας.

Μέσα από αυτό το πρίσμα ερμηνεύονται τόσο η Ρηματική Διακοίνωση που η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε πριν από λίγες ημέρες στον ΟΗΕ, καταγγέλλοντας τις τουρκικές διεκδικήσεις, όσο και οι επαναλαμβανόμενες δημόσιες δηλώσεις του κ. Σαμαρά το τελευταίο διάστημα, ότι τα κοιτάσματα που πιθανώς να εντοπισθούν στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, όπως και αυτά που έχουν ήδη βρεθεί στην κυπριακή ΑΟΖ, αποτελούν «ευρωπαϊκές πηγές ενέργειας», που θα περιορίσουν την εξάρτηση της Ε.Ε. από άλλες πηγές. Σε αυτό το πλαίσιο δεν είναι τυχαία η δήλωση του Hollande, πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα, περί γαλλικού ενδιαφέροντος για «συνεκμετάλλευση» των ελληνικών κοιτασμάτων.

Το ζήτημα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης θα επανέλθει επίσης για μια ακομη φορά στις ελληνοτουρκικές συνομιλίες, καθώς ο κ. Σαμαράς, θα επισκεφθεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο στο Φανάρι, ενώ θεωρείται ότι η Αγκυρα έχει λάβει τη σχετική απόφαση, αλλά εξακολουθεί να την «χρησιμοποιεί» ως «χαρτί» στη δική της διαπραγμάτευση.

Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την επίσκεψη της Αγκελα Μέρκελ στην Αγκυρα, την περασμένη Δευτέρα, ο Τούρκος πρωθυπουργός μετέφερε στη Γερμανίδα καγκελάριο την ετοιμότητά του να συμβάλει στην επαναλειτουργία της Σχολής, υπό την προϋπόθεση ότι η Αθήνα θα προχωρήσει «σε δύο βήματα» τα οποία δεν διευκρίνισε. Πάντως ο τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν επιμένει να θέτει θέμα αμοιβαιότητας, παρότι πρόκειται για ζήτημα θρησκευτικής ελευθερίας.

Από την πλευρά του ο Τούρκος πρωθυπουργός αναμένεται να θέσει για άλλη μια φορά τα ζητήματα που αφορούν τη μουσουλμανική κοινότητα στην Ελλάδα, όπως άλλωστε πάντοτε κάνει. Με δεδομένο το αυξημένο πολιτικό και προσωπικό ενδιαφέρον του για τα συγκεκριμένα ζητήματα, αναμένεται να εγείρει ενστάσεις στον τρόπο επιλογής των ιμάμηδων στη Θράκη και να πιέσει για την ανέγερση τεμένους στην Αθήνα όπως και για τη δημιουργία μουσουλμανικού νεκροταφείου.

Σε ό,τι αφορά τους ιμάμηδες, μια διέξοδος θα μπορούσε να είναι η μεικτή σύνθεση, από χριστιανούς και μουσουλμάνους, της πενταμελούς επιτροπής που θα επιλέγει τους ιμάμηδες. Η ελληνική πολιτεία σε ότι αφορά το τζαμί, συμφωνεί και το υπουργείο Παιδείας έχει δώσει το «πράσινο φως», ενώ θετική εμφανίζεται η ελληνική πλευρά και σε ό,τι αφορά τη δημιουργία νεκροταφείου.

Στο Κυπριακό, η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται έτοιμη να εντατικοποιήσει τις διαμεσολαβητικές προσπάθειες, ενώ ο Αχμέτ Νταβούτογλου χαιρέτισε την εκλογή Αναστασιάδη υπενθυμίζοντας ότι το 2004 ο νέος πρόεδρος της Κύπρου είχε υποστηρίξει το Σχέδιο Ανάν.

Στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, το οποίο συνεδριάζει για δεύτερη φορά μετά τον Μάιο του 2010 στην Αθήνα, συμμετέχει μεγάλος αριθμός υπουργών και από τις δύο χώρες που θα υπογράψουν περίπου δεκαπέντε συμφωνίες χαμηλής πολιτικής σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, από την υγεία μέχρι τον τουρισμό. Θα ακολουθήσει διευρυμένο γεύμα των δύο πρωθυπουργών με τους υπουργούς τους και στη συνέχεια οι κ. Σαμαράς και Ερντογάν θα απευθύνουν χαιρετισμούς σε συνέδριο Ελλήνων και Τούρκων επιχειρηματιών.

Με τις ευλογίες των ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ βλέπουν πολύ θετικά την επίσκεψη Σαμαρά στην Κωνσταντινούπολη, τόνισαν στην «Κ» αμερικανικές διπλωματικές πηγές, οι οποίες εξέφρασαν την ελπίδα να αποτελέσει την αφετηρία για μια πορεία βελτίωσης των διμερών σχέσεων και επίλυσης «των διαφορών που υπάρχουν σχετικά με τα σύνορα στο Αιγαίο, όπως και στο Κυπριακό». Για το ζήτημα της ΑΟΖ, οι Αμερικανοί συστήνουν αυτοσυγκράτηση και υιοθετούν την άποψη ότι θα πρέπει να αποφεύγονται μονομερείς κινήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις και να αναζητούνται συμβιβαστικές λύσεις.

Ο κ. Σαμαράς μεταβαίνει στην Τουρκία αμέσως μετά τη διήμερη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών John Kerrey,ο οποίος είναι υπέρμαχος της επικύρωσης από τις ΗΠΑ της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, θέση που έχει υποστηρίξει σθεναρά κατά τη θητεία του ως πρόεδρος τη επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.

Η κυβέρνηση Obama έχει καταστήσει σαφές ότι θεωρεί την Τουρκία, σε πολιτικό επίπεδο, μοντέλο μουσουλμανικής χώρας, και σε στρατηγικό, περιφερειακή δύναμη που λόγω γειτνίασης διαδραματίζει μείζονα ρόλο στις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή.

Από την άλλη, οι συνεχιζόμενες τριβές Τουρκίας – Ισραήλ προκαλούν έντονο προβληματισμό. Μόλις προχθές η Ουάσιγκτον επέκρινε την πρόσφατη δήλωση Ερντογάν που συνέκρινε τον σιωνισμό με έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, ως «ιδιαίτερα προσβλητική» που θα έχει «διαβρωτικές συνέπειες» στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

Πηγή: euractiv.gr