Σε μια ένδειξης πολιτικής βούλησης για οικοδόμηση σχέσεων με τους ισλαμιστές κυβερνώντες, η ΕΕ πρόσφερε χθες (13 Σεπτεμβρίου) οικονομική βοήθεια ύψους 700 εκ € στην Αίγυπτο.

Η απόφαση ελήφθη μετά την πρώτη επίσκεψη του Αιγύπτιου προέδρου Mohamed Morsi στην Ευρώπη μετά την εκλογική του νίκη τον Ιούνιο, με την ελπίδα να εγγυηθεί στην ΕΕ τα δημοκρατικά του «διαπιστευτήρια» και να εξασφαλίσει βοήθεια για την αδύναμη οικονομία της χώρας.

Πήρε τα ηνία της χώρας με την Μουσουλμανική Αδελφότητα, που αντιτίθεται στο Ισραήλ ενώ οι ΗΠΑ θέσπισαν επίσημες σχέσεις μόλις πέρυσι. Ο Morsi τόνισε ότι στηρίζει τις ειρηνικές διαμαρτυρίες αλλά όχι τις επιθέσεις σε πρεσβείες, αναφερόμενος στο συμβάν με τους Αιγύπτιους να κατεβάζουν την αμερικανική σημαία από την αμερικανική πρεσβεία στο Κάιρο, «οργισμένοι» από μια ταινία που θεωρήθηκε προσβλητική απέναντι στον Προφήτη Μοχάμεντ.

Η Ευρώπη θέλει να διατηρήσει την Αίγυπτο σταθερό σύμμαχο της Δύσης μετά την πτώση του Hosni Mubarak πέρυσι, και ελπίζει το Κάιρο να μετατραπεί σε παράδειγμα σε μια περιφέρεια, όπου διαδραματίζονται κοσμοϊστορικές αλλαγές μετά την Αραβική Άνοιξη το 2011.

«Η Αίγυπτος είναι μια σημαντική χώρα σε μια περιφέρεια που βρίσκεται κοντά και είναι σημαντική για την Ευρώπη», είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy. «Η επιτυχία της Αιγύπτου θα έχει θετικές επιδράσεις στην ευρύτερη περιοχή».

Ο πρόεδρος της Κομισιόν Jose Manuel Barroso τόνισε ότι η ΕΕ προσφέρει στην Αίγυπτο μακροοικονομική βοήθεια ύψους 500εκ € – με την προϋπόθεση να βρει συμφωνία η Αίγυπτος με το ΔΝΤ για την χρηματική βοήθεια- όπως επίσης και 150 και 200εκ € για την χρηματοδότηση του σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης.

Αυτές οι δεσμεύσεις προστίθενται στα ήδη 449εκ € που έχει δώσει η ΕΕ στην Αίγυπτο για την περίοδο 2011-2013 για την στήριξη προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης για τους νέους.

Η ΕΕ έχει φιλόδοξα σχέδια για να οδηγήσει την Βόρεια Αφρική – που αποκαλείται ως «νότια γειτονιά»- προς την εμβάθυνση της δημοκρατίας μετά την Αραβική Άνοιξη, και οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι θέλουν να διασυνδέσουν ξεκάθαρα την οικονομική βοήθεια με τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις.

Ανταγωνισμός για την «επιρροή»

Η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Αιγύπτου, και σύμφωνα με τα στοιχεία του 2010, το εμπόριο έφθασε σχεδόν 4 φορές μεγαλύτερο σε αξία σε σύγκριση με αυτό των ΗΠΑ, που αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της.

Ωστόσο η ΕΕ είναι αντιμέτωπη με έντονο ανταγωνισμό για την «επιρροή». Η πρώτη επίσκεψη του Morsi εκτός της αραβικής περιφέρειας και της Αφρικής ήταν στο Πεκίνο, τον τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Αιγύπτου. Οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν τον αιγυπτιακό στρατό εδώ και δεκαετίες, δίνοντας στην Ουάσιγκτον ιδιαίτερο βάρος.

Η μέχρι τώρα αμερικανική προσέγγιση στην ισλαμική κυβέρνηση Morsi είναι επιφυλακτική. Ερωτηθείς σε τηλεοπτική του εμφάνιση για το εάν η Αίγυπτος εξακολουθεί να συνιστά σύμμαχο των ΗΠΑ, ο αμερικανός πρόεδρος Barack Obama απάντησε ότι δεν είναι ούτε εχθρός αλλά ούτε και σύμμαχος. Ωστόσο επί Mubarak, η Αίγυπτος για τις ΗΠΑ ήταν «στρατηγικός σύμμαχος».

Οι ευρωπαίοι ηγέτες από την άλλη ήταν κατηγορηματικοί.

Ο Barroso τόνισε ότι είναι «εξαιρετικά ευχαριστημένος με τις διαβεβαιώσεις που δόθηκαν από τον πρόεδρο Morsi αναφορικά με την αταλάντευτη προσήλωση της Αιγύπτου στη δημοκρατία και το κράτος δικαίου».

Ο Van Rompuy είπε στον αιγύπτιο ηγέτη ότι η ΕΕ θα σταθεί στο πλευρό του αιγυπτιακού λαού «σαν φίλος, γείτονας και εταίρος».

Η Αίγυπτος έχει ήδη ζητήσει 3.7δις € από το ΔΝΤ με την ελπίδα να υπάρξει συμφωνία μέχρι τα τέλη του έτους, ενώ από την Κομισιόν έχει ζητήσει 500εκ €.

Πηγή: euractiv.gr