«Ποτέ μη γίνεις δανειστής, ούτε χρεώστης», έγραφε ο Σέξπιρ στον Άμλετ. Μία προειδοποίηση που το PayPal, η πλατφόρμα online πληρωμών του eBay, τηρούσε κατά γράμμα μέχρι πριν από λίγα χρόνια, αφού τα έσοδά της προέρχονταν από τις προμήθειες που χρέωνε για τη διεκπεραίωση οικονομικών συναλλαγών μέσω ίντερνετ, και όχι από δάνεια που μπορεί και να μην εξοφλούνταν ποτέ.
Ωστόσο, η υπηρεσία «Χρέωσέ Με Μετά» («Bill Me Later»), μία από τις υπηρεσίες με τα ταχύτερα αυξανόμενα κέρδη για το eBay, αποδεικνύει ότι ο ιντερνετικός κολοσσός είχε απόλυτο δίκιο που στο μεταξύ άλλαξε στρατηγική.
Η υπηρεσία, που είναι περισσότερο γνωστή ως BML, προσφέρει πίστωση στους Αμερικανούς καταναλωτές, επιτρέποντάς τους να πληρώνουν λίγους μήνες αργότερα για τις online αγορές τους. Το eBay την απέκτησε για περίπου 1 δισ. δολάρια στα μέσα του 2008, δηλαδή στις αρχές της οικονομικής κρίσης. Πέρυσι, η υπηρεσία συγκέντρωσε σε δάνεια έναν ποσό 2,3 δισ. δολαρίων, σημειώνοντας αύξηση 64% σε σχέση με πρόπερσι. Και αναλυτές της Wall Street εκτιμούν ότι στις 18 Ιουλίου, όταν το eBay θα ανακοινώσει τα οικονομικά στοιχεία για το δεύτερο τετράμηνο, η BML θα έχει διατηρήσει την ανοδική της πορεία.
Παράλληλα, η υπηρεσία έχει βοηθήσει άλλους κλάδους της εταιρείας να παραμείνουν κερδοφόροι. «Πρόκειται ήδη για μία από τις πιο σημαντικές και ταχύτερα αναπτυσσόμενες δραστηριότητες του eBay, και νομίζω ότι στο μέλλον θα αποκτήσει ακόμη πιο βαρύνουσα σημασία», δηλώνει στο Reuters ο Gil Luria, αναλυτής της Wedbush Securities.
«Η BML επιτρέπει στο eBay να εξελίξει το PayPal σε ένα πραγματικό οικονομικό προϊόν, από μία πλατφόρμα συναλλαγών μέσω ίντερνετ που είναι τώρα», προσθέτει. «Ωστόσο, όσο μεγεθύνεται, τόσο θα μεγαλώνει και ο κίνδυνος για το PayPal από τα χορηγούμενα δάνεια», προειδοποιεί. Έτσι, συμπληρώνει, αν η ανάπτυξη της BML συμπέσει με μία επιβράδυνση της ανάπτυξης του PayPal, αυτό ίσως να έχει αρνητικές συνέπειες στη μετοχή του eBay.
Πετυχημένος Συνδυασμός
Προς το παρόν, πάντως, η υπηρεσία «Χρέωσέ Με Μετά» βοηθά το eBay να αυξάνει τα μερίδιά του στον τομέα των online πληρωμών. Το 2011, σύμφωνα με την Javelin Strategy & Research, η BML ήταν η τρίτη πιο δημοφιλής πλατφόρμα ιντερνετικών συναλλαγών, πίσω από το PayPal και την αντίστοιχη υπηρεσία του Amazon, η οποία κατετάγη δεύτερη. Επίσης, οι Αμερικανοί καταναλωτές χρησιμοποίησαν πέρυσι τη «Χρέωσέ Με Μετά» σε ποσοστό 14%, έναντι 1% το 2010.
«Το PayPal και η BML είναι ένας πετυχημένος συνδυασμός που κυριαρχεί στον κλάδο», έγραφε σε μία πρόσφατή του έκθεση ο Kerry Rice, αναλυτής της Needham & Co. «Η αύξηση της δημοφιλίας της υπηρεσίας θα έχει θετικό αντίκτυπο στην αύξηση των εσόδων του eBay από τις online πληρωμές».
Ο Scott Devitt, αναλυτής της Morgan Stanley, περιμένει ότι το 2015 τα έσοδα από την BML θα ξεπερνούν το μισό δισεκατομμύριο δολάρια – τη στιγμή που πέρυσι ήταν λιγότερα από 200 εκατομμύρια. Τα λειτουργικά έσοδα θα είναι περίπου 70 εκατομμύρια το 2012, και η υπηρεσία θα γίνεται ολοένα και πιο επικερδής όσο αναπτύσσεται, έγραφε στις αρχές της χρονιάς ο Devitt σε έκθεσή του.
Κεφάλαια εκτός ΗΠΑ
Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της υπηρεσίας είναι ότι προσφέρει στο eBay έναν προσοδοφόρο τρόπο για να αξιοποιήσει τα ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων κεφάλαιά του που βρίσκονται εκτός ΗΠΑ. Τα χρήματα αυτά απλώς απέφεραν στην εταιρεία ένα πενιχρό επιτόκιο – ενώ η εταιρεία δεν μπορούσε να τα επιστρέψει στους επενδυτές με τη μορφή μερισμάτων, αφού για τον «επαναπατρισμό» τους θα έπρεπε να καταβάλει υψηλό φόρο.
Έτσι, από τον Σεπτέμβριο του 2010, μέρος αυτών των κεφαλαίων χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση του χαρτοφυλάκιου δανεισμού της BML – με το μέσο ετήσιο επιτόκιο που πληρώνουν οι πελάτες της υπηρεσίας να φτάνει το 20%. Στο πρώτο τετράμηνο αυτής της χρονιάς, περίπου το 50% του χαρτοφυλακίου της BML προήλθε από χρήματα εκτός ΗΠΑ. «Η υπηρεσία αποτελεί ένα πραγματικά πολύ παραγωγικό τρόπο αξιοποίησης αυτών των χρημάτων, αποδίδοντας έτσι πολύ περισσότερα από 1%, όπως συνέβαινε μέχρι πρόσφατα», δήλωσε ο John Donahoe, CEO του eBay, σε συνέντευξη τον Απρίλιο, μετά την ανακοίνωση των οικονομικών στοιχείων του πρώτου τετράμηνου.
Στην ίδια συνέντευξη, ο Donahoe αποκάλυψε ότι η ιδέα ανήκε στον Bob Swan, CFO του eBay. «Αναζητεί και την παραμικρή ευκαιρία για να “επαναπατρίσουμε” τα κεφάλαιά μας», συμπλήρωσε.
Κόστη χρηματοδότησης
Η BML βοηθά επίσης το PayPal να μειώνει τα κόστη χρηματοδότησής του, λένε αναλυτές. Σήμερα, το 50% των συναλλαγών μέσω PayPal γίνονται από πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες σε υπάρχοντα δίκτυα πληρωμών, όπως αυτά της Visa ή της MasterCard. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το PayPal πρέπει να πληρώνει υψηλές προμήθειες.
Αν όμως οι πελάτες του PayPal χρησιμοποιούν τη «Χρέωσέ με Μετά», το PayPal δεν χρειάζεται να πληρώνει προμήθειες, αυξάνοντας έτσι τα περιθώρια κέρδους του. Σήμερα που η BML αντιστοιχεί στο 1% των online συναλλαγών του Paypal, τα περιθώρια κέρδους του βελτιώνονται κατά 0,4%, εκτιμά ο Devitt από τη Morgan Stanley. Αν το ποσοστό της υπηρεσίας αυξηθεί στο 10% του όγκου συναλλαγών, τα περιθώρια πολύ πιθανόν να αυξηθούν πάνω από 4%, προβλέπει.
Πιστωτικοί κίνδυνοι
Παρά τα όποια οφέλη, η υπηρεσία εκθέτει όμως το eBay σε νέους πιστωτικούς κινδύνους, λέει ο Luria στο Reuters. «Κάνει πιο περίπλοκη τη λειτουργία της εταιρείας», συμπληρώνει στο ειδησεογραφικό πρακτορείο ο Sanjay Sakhrani, από την Keefe, Bruyette & Woods. Ο δανεισμός χρημάτων, η επιβολή επιτοκίου και η συλλογή των όποιων εσόδων στο μέλλον είναι πιο ριψοκίνδυνη δραστηριότητα από την επιβολή χρεώσεων για τη διεκπεραίωση online πληρωμών. Κάτι που ίσχυε ακόμη περισσότερο το 2008 και στην έναρξη της οικονομικής κρίσης, όταν αρκετά πιστωτικά ιδρύματα χρεοκόπησαν.
Αυτό μπορεί να φανεί στις τιμές των μετοχών. Η τιμή διαπραγμάτευσης των μετοχών της Visa, η οποία δεν δανείζει χρήματα, είναι 20πλάσια από τα εκτιμώμενα κέρδη της εταιρείας για το 2012. Η τιμή διαπραγμάτευσης των μετοχών της American Express, η οποία δανείζει χρήματα, είναι 13,5 φορές μεγαλύτερη από τα εκτιμώμενα κέρδη της για το 2012, σύμφωνα με το Reuters.
Στην περίπτωση του eBay, το αντίστοιχο ποσό είναι 17 φορές μεγαλύτερο από τα προβλεπόμενα κέρδη του. Ωστόσο, το διακύβευμα είναι, αν η BML αναπτυχθεί τόσο πολύ που το eBay θεωρηθεί πιστωτικό ίδρυμα, ίσως υπάρξουν αρνητικές συνέπειες για τη χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας.
Νομικά ρίσκα
Λόγω της BML, τόσο το eBay όσο και το PayPal έχουν επίσης εμπλακεί σε δικαστικές περιπέτειες. «Οι περισσότεροι κίνδυνοι αφορούν το νομικό καθεστώς της υπηρεσίας», λέει ο Sakhrani στο Reuters.
Η BML δεν είναι ένα εγκεκριμένο πιστωτικό ίδρυμα. Δεν έχει άδεια να δίνει δάνεια εντός ΗΠΑ, και γι’ αυτό συνεργάζεται με τράπεζες και πιστωτικούς οργανισμούς. Από τον Σεπτέμβριο του 2010, όταν ένας πελάτης αγοράζει κάποιο προϊόν μέσω της υπηρεσίας, το δάνειο εκδίδεται από τη WebBank, μία τράπεζα με έδρα την πολιτεία της Utah. Η WebBank δανείζει χρήματα στον καταναλωτή και βεβαιώνει ότι θα πληρωθεί ο καταστηματάρχης. Στη συνέχεια, η BML αγοράζει το δάνειο από την τράπεζα.
Στην τελευταία ετήσια έκθεσή του, το eBay σημειώνει ότι τα όρια δανειοδότησης της WebBank ενδεχομένως να μην επιτρέψουν την αύξηση των συναλλαγών μέσω της υπηρεσίας – ή να αναγκάσουν την υπηρεσία να δημιουργήσει τη δική της τράπεζα. Κάτι τέτοιο όμως «θα απαιτούσε πολύ χρόνο και χρήμα, ενώ θα σήμαινε ότι από εκεί και στο εξής θα βρισκόμασταν υπό τη δικαιοδοσία ακόμη περισσότερων νόμων και ρυθμίσεων, η συμμόρφωση στους οποίους μάλλον θα ήταν μία αρκετά επίπονη διαδικασία», γράφει το eBay.
Άλλωστε, μία αγωγή που κατατέθηκε στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Καλιφόρνια υποστηρίζει ότι η σχέση της WebBank και της BML είναι τέτοια που η υπηρεσία αποτελεί τον πραγματικό πιστωτή, παραβιάζοντας κατά συνέπεια τους νόμους της πολιτείας, ανάμεσα στους οποίους και τους νόμους περί τοκογλυφίας. Το δικαστήριο απέρριψε τις κατηγορίες περί τοκογλυφίας το 2010, και η εκδίκαση της υπόθεσης συνεχίζεται από πέρυσι στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Utah. Ωστόσο οι υπόλοιπες αιτιάσεις της αγωγής, όπως περί αθέτησης των συμφωνιών, παραμένουν να κριθούν, σημειώνει η φετινή ετήσια έκθεση του eBay.
«Οι κατηγορίες είναι αβάσιμες και θα υπερασπισθούμε σθεναρά τον εαυτό μας», συνεχίζει το eBay. «Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη υπόθεση είναι αβέβαιη νομικά και, αν η αγωγή δικαιωθεί από το δικαστήριο, η υπηρεσία “Χρέωσέ Με Μετά” ίσως χρειαστεί να αλλάξει τρόπο λειτουργίας και να πληρώσει σημαντικές αποζημιώσεις».
Πηγή: skai.gr
