Το καλώδιο διασύνδεσης της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα, είναι αναγκαία προυπόθεση για να λυθεί το ενεργειακό του νησιού και να γίνει η Κρήτης αυτάρκης στην ηλεκτρική ενέργεια.

Αυτό ισχύει, ειδικά εάν συνυπολογιστεί, πως η Κρήτη μπορεί να παράγει τουλάχιστον 3.000 MW μόνο από αιολική ενέργεια και με ανεμογεννήτριες οι οποίες μπορούν να εγκατασταθούν εκτός ευαίσθητα περιβαλλοντικά περιοχών, όπως είναι οι περιοχές του δικτύου Natura 2000.

Αυτά επεσήμανε, μεταξύ άλλων, στην διάρκεια συνέντευξης στο Flashnews.gr, ο κ. Θεοχάρης Τσούτσος, καθηγητής του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Όπως είπε ο κ.καθηγητής, οι ανεμογεννήτριες – σε σχέση με άλλες μορφές ΑΠΕ – μπορεί να έχουν τις ελάχιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον καθώς χρειάζονται πολύ λίγη επιφάνεια και καταλαμβάνουν ελάχιστο όγκο, αλλά τόνισε την ανάγκη σωστής ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών, χωρίς τις οποίες η όποια επένδυση σε αυτόν τον τομέα, είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας.

Ο κ.Τσούτσος, ως διευθυντής του εργαστηρίου Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων, ήταν και ο επικεφαλής της ομάδας εκπόνησης της μελέτης, για την χωροθέτηση αιολικών πάρκων στην Κρήτη, προκειμένου να αξιοποιηθεί από την Περιφέρεια και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης.

Λογικό και επόμενο η συνέντευξη του κ.Τσούτσου στο Flashnews.gr, να επικεντρωθεί στην συγκεκριμένη μελέτη

Eρώτηση : Κε καθηγητά σε ποιο στάδιο βρίσκεται η μελέτη σχετικά με χωροθέτηση αιολικών πάρκων στην Κρήτη ;
Απάντηση : “Η μελέτη αυτή έχει παραδοθεί, έχει συζητηθεί και αυτό που αναμένεται είναι να βρεθεί ένας τρόπος για να θεσμοθετηθεί και να αποτελέσει ένα εργαλείο για τις υπηρεσίες.”

Ε: Μπορεί η μελέτη να θεσμοθετηθεί και τελικώς να παίξει ρόλο στην περιβαλλοντική αδειοδότηση των επενδύσεων ΑΠΕ;
Α: “Η μελέτη αυτή είναι ένα δυναμικό εργαλείο και όχι μια τυπική μελέτη. Δηλαδή επιδέχεται οποιαδήποτε επιπλέον ενημέρωση υπάρχει, είτε σε ΣΧΟΑΑΠ που είναι υπό διαμόρφωση, είτε οποιαδήποτε άλλη πληροφορία. Έτσι μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για το νέο χωροταξικό της Κρήτης που είναι υπό διαμόρφωση.”

Ε: Απαιτείται νομοθετική ρύθμιση ώστε να συμπεριληφθεί στο Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ η μελέτη και ποιος φορέας ή υπηρεσία θα κρίνει την συγκεκριμένη μελέτη;
Α: “Δεν είμαστε οι αρμόδιοι για το θέμα αυτό, αλλά καταρχάς θα πρέπει στο χωροταξικό να δούμε τις προτεραιότητες νησιού, όχι μόνο σε επίπεδο χρήσεων γης, αλλά και το που θέλουμε να πάμε. Για παράδειγμα, εάν πούμε πως θέλουμε στην Κρήτη η ενέργεια να αποτελέσει πλουτοπαραγωγικό πόρο, θα πρέπει να αφήσουμε λίγο χώρο για αυτό το σκοπό. Όπως αφήνουμε για να γίνουν τουριστικές εγκαταστάσεις, θερμοκήπια ή οτιδήποτε άλλο. Είναι λοιπόν βασική παράμετρος να ληφθούν υπόψη όλα αυτά, αλλά και οι περιβαλλοντικοί περιορισμοί καθώς η φήμη της Κρήτης, εκτός του πολιτισμού, βασίζεται και στο περιβάλλον του νησιού.”

Ε: Θεωρείτε την περίοδο ανάθεσης και εκπόνησης της συγκεκριμένης μελέτης είναι «εντός χρονοδιαγράμματος» για το ενεργειακό της Κρήτης; Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, μήπως πλέον με τις διαδικασίες fast track ήμαστε πλέον προ τετελεσμένων;
Α: “Είναι προφανές ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ δεν μπορεί να γίνει αγνοώντας την θέληση των τοπικών κοινωνιών. Δεν είναι πολιτικό θέμα, αλλά έχει να κάνει με την βιωσιμότητα τω συστημάτων. Για παράδειγμα. Αναπτύσσεται ένα αιολικό πάρκο σε μια καθόλα νόμιμη περιοχή. Και εμφανίζεται κάποιος και υποβάλλει μια ένσταση για περιβαλλοντικές επιπτώσεις κλπ. Για να εκδικασθεί αυτή η ένσταση και από το ΣτΕ, θα περάσουν μερικά έτη. Είναι ενδεχόμενο λοιπόν, ο σχεδιασμός του επενδυτή μετά από πέντε χρόνια να έχει τροποποιηθεί. Έπειτα, ακόμη και με την διαδικασία του Fast Track, μην νομίζετε ότι αύριο θα μπουν ανεμογεννήτριες. Υπάρχουν και τεχνικοί περιορισμοί , όπως το θέμα του καλωδίου διασύνδεσης, αλλά και περιβαλλοντικοί περιορισμοί.”

Ε : Τελικώς πόσα ΜW ανεμογεννητριών θεωρείτε ότι μπορούν να εγκατασταθούν στην Κρήτη;
Α : “Με την ύπαρξη του καλωδίου διασύνδεσης με την υπόλοιπη Ελλάδα, με συντηρητικούς υπολογισμούς, χωρίς προβλήματα στο φυσικό περιβάλλον και τηρώντας τους πιο αυστηρούς κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος, στην Κρήτη – θεωρητικά – μπορούν να μπουν τουλάχιστον 3.000 MW. Χωρίς το καλώδιο, θεωρητικά θα μπορούσαμε να καλύψουμε την κατανάλωση, αλλά στην πράξη αυτό δεν γίνεται γιατί δεν διαθέτουμε μεγάλα συστήματα αποθήκευσης. Εάν θέλουμε να γίνει η Κρήτη «πράσινο» νησί θα χρειαστούμε το καλώδιο, για να γίνει δυνητικά αυτόνομη.”

Ε : Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα ανά Νομό;
Α : “Ο μεγαλύτερος όγκος είναι στο Λασίθι και μικρότερη είναι η δυναμικότητα στους άλλους Νομούς. Όμως το βασικότερο είναι το θέμα της προστιθέμενης αξίας που μπορούν να δώσουν στην Κρήτη αυτές οι εγκαταστάσεις. Ο Κρητικός αγαπάει πολύ την Κρήτη και πιστεύω ότι εάν εξηγούσαμε ότι αυτές οι εγκαταστάσεις θα δημιουργούσαν ένα όφελος για την Κρήτη τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Το δεύτερο, είναι ο τρόπος που προωθούνται οι διαδικασίες. Ακόμη και το πιο σωστό πράγμα δεν μπορείς να το επιβάλλεις, αλλά πρέπει να το εξηγήσεις.”

Ε : Πόσα MW με βάση την μελέτη που πραγματοποιήσατε μπορούν να χωροθετηθούν εκτός θεσμοθετημένων προστατευόμενων περιοχών (π.χ. Φύση 2000) ;
Α : “Αυτά που σας είπα (σ.σ. 3.000 MW) αφορούν σε εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων εκτός περιοχών Natura. Και αυτό γιατί μια ανεμογεννήτρια χρειάζεται ελάχιστη επιφάνεια. Ουδεμία σχέση με τις επιφάνειες που χρειάζονται τα φωτοβολταικά. Μια ανεμογεννήτρια 2 MW θα χρειαστεί το πολύ 400 τετραγ.μέτρα γης. Τα υπόλοιπα μπορούν να είναι ελεύθερα για βοσκή, καλλιέργεια ή οτιδήποτε άλλο. Εάν λοιπόν βάλετε πάνω στον χάρτη της Κρήτης, σε κανονική κλίμακα, τις ανεμογεννήτριες θα εκπλαγείτε για τον πολύ μικρό όγκο και επιφάνεια που χρειάζεται.”

Ε : Σας έχει ανατεθεί νέα μελέτη για την εξέταση χωροθέτησης άλλων μορφών ΑΠΕ π.χ. ηλιοθερμικών, φωτοβολταϊκών;
Α : “Είναι κάτι που είναι σε συζήτηση με την Περιφέρεια, έχει πάρει απόφαση το Περιφερειακό Συμβούλιο, ανατίθεται σε εμάς γιατί θα χρησιμοποιήσουμε και δεδομένα της μελέτης των αιολικών πάρκων. Είμαστε στην διαδικασία υπογραφής της σύμβασης.”

Ε : Θεωρείτε ότι αυτές οι μελέτες συμβάλλουν καθοριστικά στην τελική επιλογή για το ενεργειακό της Κρήτης;
Α : “Οι μελέτες είναι εργαλεία. Δεν είναι συστήματα που αποφασίζουν από μόνα τους. Αυτό που κάνουμε εμείς, είναι να οργανώσουμε μεγάλο όγκο πληροφορίας, να τον ταξινομήσουμε επιστημονικά και να τον θέσουμε υπόψη της διοίκησης. Από κει και πέρα η διοίκηση αποφασίζει για τις προτεραιότητες που θέτει.”

Ε : Από διάφορες παρουσιάσεις διαφάνηκε ότι στα αποτελέσματα συμμετοχή είχε και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Η ορνιθοπανίδα αποτελεί εξειδικευμένο κεφάλαιο σε ότι αφορά την αδειοδότηση των αιολικών επενδύσεων. Μήπως με την ίδια λογική θα έπρεπε να ζητηθεί η συνδρομή και από άλλους φορείς – υπηρεσίες; Διαφορετικά, εξειδικεύοντας μονομερώς, μήπως οδηγηθούμε σε λανθασμένα αποτελέσματα;
Α : “Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας ήταν ο βασικός σύμβουλος στο θέμα του περιβάλλοντος. Και αυτό γιατί για το θέμα του φυσικού περιβάλλοντος δεν αρκεί κάποιος να είναι ειδικός, αλλά πρέπει να ξέρει και την περιοχή. Άρα η ομάδα του Μουσείου ήταν η πλέον κατάλληλη ως επιστημονικός φορέας.”

Ε : Θεωρείτε ότι οι περιοχές οι οποίες τελικώς προκρίνονται βάση της μελέτης, μπορούν να θεωρηθούν «έτοιμες περιβαλλοντικά». Πως θα αντιμετωπιστούν τυχόν αντιρρήσεις από άλλες υπηρεσίες – φορείς;
Α : “Όχι δεν είναι έτοιμες περιβαλλοντικά. Όμως ο βιώσιμος ενεργειακά προγραμματισμός γίνεται σε βάθος δεκαετίας και μετά. Άρα πρέπει να δούμε τι από αυτά είναι ρεαλιστικό και τι όχι. Τεχνικά μπορούμε να ορίσουμε τις περιοχές με μεγάλη ακρίβεια. Όμως έχουμε την τύχη να έχουμε πλούσιο ηλιακό και αιολικό δυναμικό. Αλλά αντί να το αντιμετωπίζουμε ως ευχή, υπάρχουν κάποιοι που το αντιμετωπίζουν ως πρόβλημα. Όμως δεν είναι πρόβλημα. Είμαστε τυχεροί που τα έχουμε και πρέπει να επιλέξουμε που θέλουμε να πάμε.”

Ε : Οι περιοχές οι οποίες προκρίνονται με βάση τη μελέτη, θεωρούνται βέλτιστες περιβαλλοντικά. Σε επίπεδο όμως επενδυτικής απόδοσης είστε σε θέση να εκτιμήσετε;
Α : “Βάσει αντικειμενικών κριτηρίων κατηγοριοποιήσαμε τις περιοχές έτσι ώστε εάν ξεκινούσαμε τώρα να βάζουμε ανεμογεννήτριες στο νησί, θα ξέραμε ποιες είναι οι περιοχές που πρέπει πρώτα να βάλουμε. Όπως απαιτεί ένας σωστός προγραμματισμός. Γιατί αυτό που συνέβη ήταν, τυχαία μπήκανε οι πρώτες οι ανεμογεννήτριες που αρχικά τις αγκάλιασε το νησί και όταν αυτό άρχισε να αποκτά μεγάλο όγκο δημιούργησε έναν προβληματισμό, ο οποίος ξεπερνά τα όρια της τεχνολογίας. Γιατί η τεχνολογία των αιολικών έχει πολύ λίγες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ακόμη και για την προστασία της ορνιθοπανίδας υπάρχουν πολλές λύσεις.”

Ε : Θα δοθούν τα τελικά αποτελέσματα σε δημόσια διαβούλευση και αν ναι θα υπάρξει τελική αναθεώρηση;
Α : “Τα αποτελέσματα της μελέτης τα έχουμε συζητήσει σε πολλές ημερίδες. Από κει και πέρα, αποδέκτης είναι η δημόσια διοίκηση. Υποθέτω ότι βάσει των κανόνων που υπάρχουν υπάρχει η δυνατότητα να δει κάποιος τα στοιχεία. Όμως δεν έχουν νόημα οι τεχνικές λεπτομέρειες. Θεωρώ βέβαια ότι οι υποψήφιοι επενδυτές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τα αποτελέσματα της μελέτης σε επίπεδο μελέτης εφαρμογής.

Εμείς στην μελέτη λέμε συγκεκριμένα πράγματα. Όπως το ότι είναι απολύτως αναγκαία η ενημέρωση του κοινού πριν προχωρήσει η όποια επένδυση. Η δική μας άποψη είναι επίσης, ότι δεν χρειάζεται να βάζουμε περιβαλλοντικούς όρους οι οποίοι περισσεύουν. Για παράδειγμα, να μην μπαίνουν περιφράξεις, αλλά το αντίθετο. Να μένει ελεύθερη η περιοχή. Ή να μην αποψιλώνεται ολόκληρη η περιοχή για λόγους ασφαλείας, αλλά να μένει ελεύθερη για βόσκηση.”

Ε : Οι υπηρεσίες του δημοσίου μπορούν να κάνουν χρήση της μελέτης σε αυτό το στάδιο και παρόλο που δεν είναι θεσμοθετημένη;
Α : “Βεβαίως. Την έχουν στα χέρια τους, έχουν παραλάβει και οδηγίες για το πώς μπορούν να την αξιοποιήσουν. Μπορούν στους περιβαλλοντικούς όρους να εκφράζουν κάποιον σκεπτικισμό και να θέτουν ερωτήματα με βάση την μελέτη αυτή την οποία έχουν. Κι εμείς είμαστε στη διάθεσή τους.”

Ε : Ποια άτομα και ποιοι φορείς βοήθησαν ώστε να πραγματοποιηθεί η συγκεκριμένη μελέτη;
Α : “Την μελέτη την συντονίσαμε εμείς από το Πολυτεχνείο Κρήτης. Σκοπός ήταν να μην συμμετέχουν πολλοί φορείς για να μην καθυστερήσει. Είχαμε πολύ καλή συνεργασία και με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και με την Περιφέρεια Κρήτης. Στο θέμα του περιβάλλοντος καθοριστικής σημασίας ήταν η συμβολή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. Επίσης συνέδραμε πολύ το Τεχνικό Επιμελητήριο μέλη του οποίου μας έδωσαν τα προσωπικά τους δεδομένα ώστε να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε μια πλήρη βάση δεδομένων για ολόκληρη την Κρήτη.”

Πηγή: energypress.gr/flashnews.gr