Μεγάλες πιθανότητες να μην καταφέρουν να περάσουν μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες από την είσοδό τους στην ΕΕ αντιμετωπίζουν Βουλγαρία και Ρουμανία, εν αναμονή της έκθεσης προόδου σχετικά με τη μεταρρύθμιση της επιβολής νόμου.
Η Ρουμανία αντιμετωπίζει πρωτόγνωρη κριτική λόγω φερόμενης προσπάθειας της νέας κυβέρνησης να θέσει τους δημοκρατικούς ελέγχους και τις ισορροπίες της χώρας υπό τον έλεγχό της. Η Βουλγαρία από την άλλη θεωρείται μια χώρα, όπου οι πρακτικές οργανωμένου εγκλήματος εκλαμβάνονται από υψηλού επιπέδου αξιωματούχους της κυβέρνησης, ως ο φυσιολογικός τρόπος «επιχειρείν».
Συναντήσεις στις Βρυξέλλες
Η επίσκεψη (12 Ιουλίου) του πρωθυπουργού Ρουμανίας Victor Ponta στις Βρυξέλλες προφανώς επισκίασε την κατάσταση στη Βουλγαρία. Ο βούλγαρος πρωθυπουργός Boyko Borissov ήταν στις Βρυξέλλες την προηγούμενη ημέρα χωρίς να παρευρεθεί σε κάποια συνέντευξη τύπου.
Το ίδιο συνέβη και με τον Ponta – επισήμως λόγω του αυστηρού χρονοδιαγράμματός του. Αλλά ο Ponta τουλάχιστον συμμετείχε στη κατάμεστη συνέντευξη τύπου με τον ηγέτη του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών Sergei Stanishev, και απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Η αριστερή Κοινωνική Φιλελεύθερη Ένωση (USL) του Ponta θέλει να απομακρύνει τον συντηρητικό Πρόεδρο Traian Basescu. Το κόμμα έχει ήδη συγκεντρώσει την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου ώστε να αναστείλει την λειτουργία του, αναμένοντας να τον ανατρέψει οριστικά με δημοψήφισμα στις 29 Ιουλίου.
Ο Πρόεδρος της Κομισιόν, José Manuel Barroso, κάλεσε την περασμένη εβδομάδα τον Ponta στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τις «ανησυχίες» όπως «οι δράσεις που φαίνεται να μειώνουν τις αποτελεσματικές εξουσίες ανεξάρτητων θεσμών όπως του Συνταγματικού Δικαστηρίου».
Ο Ponta παρέβλεψε την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που έκρινε ότι δεν μπορούσε να εκπροσωπήσει τη Ρουμανία κατά την τελευταία ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής (28-29 Ιουνίου). Εξέδωσε επίσης και διάταγμα με τη διαδικασία του κατ’ επείγοντος, που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση την περασμένη Τετάρτη (4 Ιουλίου), σημειώνοντας ότι οι απόψεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν είναι πλέον υποχρεωτικές για τις κοινοβουλευτικές αποφάσεις.
Ο νέος πρωθυπουργός της Ρουμανίας άλλαξε επίσης, σε μια μέρα, επικεφαλής του σώματος των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας, μαζί με τον Διαμεσολαβητή και δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Γερμανοί συντηρητικοί ευρωβουλευτές έφτασαν στο σημείο να ζητήσουν την επιβολή κυρώσεων στη Ρουμανία βάσει του άρθρου 7 της Συνθήκης της Λισσαβόνας, σύμφωνα με το οποίο σοβαρές παραβάσεις αξιών της ΕΕ από κράτος μέλος, μπορεί να οδηγήσουν σε αναστολή ή απώλεια του δικαιώματος ψήφου στο Συμβούλιο.
Μετά τη συνάντησή του με τον Barroso, η Επιτροπή εξέδωσε δελτίο τύπου, προειδοποιώντας τον Ponta ότι η κυβέρνησή του πρέπει να σεβαστεί την πλήρη ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, να αποκαταστήσει τις εξουσίες του Συνταγματικού Δικαστηρίου και να εξασφαλίσει ότι τηρούνται οι αποφάσεις του, να ορίσει Διαμεσολαβητή που θα απολαμβάνει διακομματικής στήριξης , να διασφαλίσει μια νέα ανοικτή και διαφανή διαδικασία διορισμού του Γενικού Εισαγγελέα και του Διευθυντή της Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς και να κάνει την ακεραιότητα «πολιτική προτεραιότητα» της χώρας.
Οι Σοσιαλιστές υπέρ του Ponta
Μιλώντας στους δημοσιογράφους μαζί με τον Sergei Stanishev, τον ηγέτη του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (ΕΣΚ), ο Ponta είπε ότι πήγε στις Βρυξέλλες για να συναντηθεί με τους ηγέτες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των ευρωπαϊκών κομμάτων, και να τους ενημερώσει ότι η κυβέρνησή του δεσμεύεται να σεβαστεί όλα τα ευρωπαϊκά πρότυπα και αξίες.
«Η Ρουμανία δεν θα αποτελέσει νέα ανησυχητική περίπτωση για τους ευρωπαίους εταίρους», είπε.
Ο Stanishev τόνισε ότι οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές στηρίζουν τον Ponta και κατηγόρησε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) για χρήση «κουτσομπολίστικης» γλώσσας, «που δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα».
Κατηγόρησε το ΕΛΚ για διπλά πρότυπα, υπενθυμίζοντας ότι η κεντροδεξιά πολιτική ομάδα είχε τηρήσει «σιγή ιχθύος» αναφορικά με την «καταστολή της δημοκρατίας» στην Ουγγαρία, από το κόμμα Vitor Orban, Fidesz Party.
Ερωτηθείς από τη EurActiv να σχολιάσει την ποιότητα δημοκρατίας στη Ρουμανία, ο Ponta είπε πως πολλά από τα δημοσιεύματα είναι αναληθή, αλλά παραδέχτηκε πως υπάρχει πρόβλημα στην ποιότητα δημοκρατίας της χώρας του.
«Έχετε δίκιο, υπήρξαν άτομα που διορίστηκαν πολιτικά και ίσως πρέπει να ενισχύσουμε μέσα στο σύνταγμα την σταθερότητα των λειτουργιών που δεν είναι πολιτικά προσδιορισμένες. Έτσι συμφωνώ μαζί σας, ότι πρέπει να υπάρξει ένα είδος εθνικής σύμβασης και αλλαγής του συντάγματος, εκφράζοντας ξεκάθαρα ποιες είναι πολιτικές λειτουργίες και ποιες όχι, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατία», είπε.
Εκτός Schengen;
Η EurActiv ρώτησε τον Stanishev, που είναι πρώην Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, αν φοβάται πιθανή αποτυχία της χώρας του να ενταχθεί στο Schengen, εξαιτίας τις τρέχουσας πολιτικής έντασης στη Ρουμανία.
Ο Stanishev είπε ότι υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες και κριτήρια για την ένταξη στο Schengen, που στην πραγματικότητα πληρούνται και από την Βουλγαρία και από τη Ρουμανία.
«Δεν είναι δημοκρατικό, δίκαιο, και συνεπές να προστεθούν περισσότερες πολιτικές και άλλες προϋποθέσεις», είπε ο Stanishev.
Το θέμα της προσχώρησης Βουλγαρίας και Ρουμανίας στη ζώνη Schengen αναμένεται να είναι στην ατζέντα της υπουργικής συνόδου για τη Δικαιοσύνη και τις Εσωτερικές Υποθέσεις τον Σεπτέμβριο.
Ωστόσο, αν κρίνουμε από διάφορες δηλώσεις που έγιναν πρόσφατα από πολιτικούς παράγοντες, τα γεγονότα στη Ρουμανία είναι πιθανό να κλείσουν το θέμα αυτό επ’ αόριστον.
Ποιος εξυπηρετεί τη μαφία;
Οι πολιτικές εξελίξεις στη Βουλγαρία δείχνουν ότι τόσο το Βουκουρέστι όσο και η Σόφια δεν πρέπει να περιμένουν θετικά νέα από την έκθεση του Μηχανισμού Συνεργασίας και Ελέγχου, που αναμένεται να δημοσιευθεί στις 18 Ιουλίου.
Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο στη Βουλγαρία απέλυσε στις 12 Ιουλίου την δικαστή Miroslava Todorova, η οποία άσκησε δριμεία κριτική στο εν λόγω όργανο, που θεωρείται από πολλούς «όργανο των πολιτικών» και δη του υπουργού Εσωτερικών Tsvetan Tsvetanov. Ο πρωθυπουργός Boyko Borissov το αποκάλεσε «προβοκάτσια» με στόχο την υπονόμευση των προσπαθειών της κυβέρνησής του, για βελτίωση της εικόνας της.
Η υπόθεση της Todorova καταδεικνύει τον ασταμάτητο αγώνα μεταξύ εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας στην Βουλγαρία, και με τις δυο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για συνεργασία με τη μαφία.
Αλλά ο ίδιος ο Borissov έριξε λάδι στη φωτιά, λέγοντας κατά τη διάρκεια συνάντησης με bloggers, ότι η διάσημη μαγνητοσκοπημένη τηλεφωνική συνομιλία που φέρεται να μιλά για την ανάγκη προστασίας ενός αμφιλεγόμενου επιχειρηματία από τελωνειακό έλεγχο, είναι γνήσια.
Πέρυσι, διέρρευσε μια σειρά υποκλοπών που αρχικά είχαν στόχο τον υπουργό εσωτερικών της χώρας, Tzvetan Tzvetanov, και τώρα επικεντρώνονται στον πρωθυπουργό Boyko Borissov.
Οι υποκλοπές έγιναν προφανώς από τη DANS, Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας της χώρας, αλλά στη συνέχεια διέρρευσε στο Galeria, μια εφημερίδα με διασυνδέσεις με τον Alexei Petrov, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που φέρεται ως ο πιο ισχυρός εχθρός του Borissov.
Σύμφωνα με μία από τις συνομιλίες, ο Borissov υποδεικνύει στον επικεφαλής των τελωνείων της χώρας, Vanio Tanov, να σταματήσει μια έρευνα για τον αμφιλεγόμενο επιχειρηματία, Mihail Mihov, ιδιοκτήτη ενός εργοστασίου μπίρας, αναφέροντας ότι έχει «αναλάβει δεσμεύσεις» να μην τον «παρενοχλήσει».
Στις 30 Μαρτίου 2011, ο 47χρονος Mihov, βρέθηκε νεκρός σε δωμάτιο ξενοδοχείου. Η σύζυγός του επίσης πέθανε τον περασμένο Μάιο.
Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, η Επιτροπή ανησυχεί ιδιαίτερα για τα δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία ο ίδιος ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι διέταξε την «προστασία» του επιχειρηματία από τους τελωνειακούς ελέγχους.
Κληθείς να σχολιάσει, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Mark Gray, δήλωσε ότι η Κομισιόν έχει πλήρη επίγνωση του σκανδάλου υποκλοπών, αλλά δεν μπορεί να αξιολογήσει ανεξάρτητα εάν πράγματι ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι οι δηλώσεις του ήταν αληθινές.
Ιστορικό
Όταν η Ρουμανία και η Βουλγαρία εντάχθηκαν στην Ε.Ε. την 1η Ιανουαρίου 2007, οι ελλείψεις παρέμειναν σχετικά με τη μεταρρύθμιση και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Στην περίπτωση της Βουλγαρίας, τα προβλήματα παρέμειναν εξίσου και όσον αφορά στη καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
Ένας Μηχανισμός Συνεργασίας και Επαλήθευσης (CVM) ιδρύθηκε για να βοηθήσει και τις δύο χώρες με τα θέματα του δικαστικού συστήματος μετά την ένταξη τους στην Ε.Ε. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιεί ειδικές διασφαλίσεις. Αυτές επιτρέπουν στην Ε.Ε. να αρνηθεί να αναγνωρίσει δικαστικές αποφάσεις ή ακόμη και να παγώσει τη χρηματοδότηση από τα ταμεία της Ε.Ε.
Ωστόσο, από τη 1η Ιανουαρίου 2010, τρία χρόνια μετά την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Ε.Ε., οι Βρυξέλλες δεν έχουν πλέον δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν την ρήτρα(το ‘ραντεβού ελέγχου’).
Στις 13 Σεπτεμβρίου οι χώρες της Ε.Ε. αποφάσισαν να παρατείνουν την παρακολούθηση της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας για άλλον έναν χρόνο.
Πηγή: euractiv.gr
