Ο μαθητής γυμνασίου Danny Vinyard προσβάλλει τον καθηγητή ιστορίας του, έχοντας γράψει μια εργασία πάνω στο βιβλίο απομνημονευμάτων του Χίτλερ, Mein Kampf (Ο Αγών μου), το οποίο εξυμνεί και βρίσκεται καθισμένος έξω από το γραφείο του γυμνασιάρχη περιμένοντας να ακούσει την επικείμενη επίπληξή του.
Αντί για αυτό ο Dr. Sweeney -o γυμνασιάρχης- τού ανακοινώνει ότι από εδώ και στο εξής καθηγητής ιστορίας του θα είναι ο ίδιος και ο Danny θα πρέπει να γράψει μια νέα εργασία για το μάθημα ιστορίας με τίτλο American History X και με περιεχόμενο την ιστορία του μεγαλύτερου αδερφού του Danny, Derek, που βρίσκεται στη φυλακή για το βίαιο φόνο 2 νέγρων.
Μέσα από την αφήγηση του Danny βλέπουμε την ιστορία του Derek και τη μεταμόρφωσή του από ένα έξυπνο, αθώο και με μεγάλες δυνατότητες νέο σε χαρισματικό ηγέτη μιας νεοναζιστικής ομάδας της Venice Beach (περιοχή του Λος Άντζελες).
Η ιστορία εξελίσσεται παράλληλα όπου η κινηματογράφηση σε άσπρο-μαύρο ανατρέχει στο παρελθόν ενώ στο έγχρωμο παρόν βλέπουμε το 24ωρο του Derek μετά την αποφυλάκισή του.
Σε Α/Μ οι λόγοι που οδηγούν το Derek να ασπαστεί τα ιδεώδη του ναζισμού, ο απότομος θάνατος του πυροσβέστη πατέρα του από ένα νέγρο έμπορο ναρκωτικών, η οικονομική εξαθλίωση της οικογένειας και η ανάγκη του να ανήκει σ’ ένα σύνολο μεγαλύτερο από τον ίδιο.
Η ρητορική δεινότητα του Derek και τα φυσικά ηγετικά προσόντα του, τον κάνουν να ξεχωρίζει και τον τοποθετούν στο στόχαστρο του Cameron Alexander, ενός υπέρμαχου της λευκής υπεροχής, που τον παίρνει στην προστασία του και τον γαλουχεί, με στόχο μέσω του Derek να προσηλυτίσει λευκά παιδιά από τα προάστια και να επεκτείνει την “ιδεολογία” του σε μια ευρύτερη περιοχή .
Όλα τα παραπάνω οδηγούν το Derek σε μια έκρηξη βίας, στο φόνο, στον εγκλεισμό σε φυλακές υψίστης ασφάλειας και στο δύσκολο δρόμο της αυτογνωσίας, της μετάνοιας και της εξιλέωσης.
Η καταπληκτική αυτή ταινία σε σενάριο του David McKenna και σκηνοθεσία του βρετανού Tony Kaye o οποίος μην έχοντας τον έλεγχο του τελικού μοντάζ και μένοντας ανικανοποίητος (!!) από το αποτέλεσμα, προσπάθησε -αποτυχημένα- να βγάλει το όνομά του από τους τίτλους, δεν αποτελεί μόνο ένα έξυπνο και συγκινητικό οικογενειακό δράμα .
Το προσωπικό ταξίδι του ήρωα από αθώο έφηβο σε ρατσιστή υπέρμαχο των ιδεωδών της άριας φυλής μέχρι την προσωπική του ωρίμανση, μας ενδιαφέρει το ίδιο όσο και οι μηχανισμοί προπαγάνδας, ιδεολογίες και τρόποι δράσης των νεοναζιστικών ομάδων που τον χειραγώγησαν.
Απίστευτη και αξιομνημόνευτη ερμηνεία από τον Edward Norton στο ρόλο τoυ Derek, ευαίσθητος και σε χαμηλούς τόνους ο Edward Furlong ως Danny, ενώ το πολύ καλό cast συμπληρώνεται από τους βετεράνους Stacy Keach στο ρόλο του Alexander, Beverly D’ Angelo -η παραιτημένη μητέρα και ο Avery Brooks ως ο καθηγητής ιστορίας και “φωνή της ηθικής” Dr. Sweeney.
Παρακολουθώντας την ταινία παίρνουμε μια γεύση από το περιβάλλον και τις συνθήκες όπου γεννιούνται και τρέφονται οι νεοναζιστικές ιδέες. Ο ήρωας μεγαλώνει ουσιαστικά μόνος του σε μια γειτονιά που ζει με τις φυλετικές διαμάχες μεταξύ συμμοριών, σε συνθήκες φτώχειας, χωρίς καθοδήγηση και με τον πατέρα απόντα.
Περισσότερο όμως απ ‘ όλα τα παραπάνω , είναι οι συζητήσεις γύρω από το οικογενειακό τραπέζι και οι ρατσιστικές- αφοριστικές διδαχές του πατέρα όταν είναι ακόμη παρών και ζωντανός που διαμορφώνουν τα νέα μυαλά και φυτεύουν το σπόρο του μίσους.
Όταν το 1998 βγήκε η ταινία στους κινηματογράφους, βλέπαμε όλα αυτά να συμβαίνουν σε μια άλλη χώρα .
Μια οικονομική κρίση και 2 μνημόνια μετά έφτανε και περίσσευε ώστε μια μερίδα καλομαθημένων ελλήνων αστών να ξεχάσουν τα μαθήματα ελληνικής δημοκρατίας που είναι υποτίθεται εντυπωμένα στο ελληνικό DNA και να “τιμωρήσουν” το πολιτικό μας σύστημα επιλέγοντας να εκπροσωπηθούν από την πιο απάνθρωπη μορφή ιδεολογίας που έχει γνωρίσει ποτέ ο πλανήτης .
Η ιστορία δε μας διδάσκει τίποτα.
http://www.youtube.com/watch?v=ozRm5VHAtF4
Υ.Γ. Εκτός από το American History X , που όσοι δεν το έχετε ήδη δει, μπορείτε να βρείτε σε DVD ή σε κάποια τηλεοπτική μετάδοση, μια εξίσου σημαντική και πολύ πιο σύγχρονη ταινία πάνω στο ίδιο θέμα που αξίζει να δείτε είναι η γερμανική “Το Κύμα” (Die Welle) -2008 του Dennis Gansel .
Ανακαλύψτε την σε DVD
Από την Λίνα Μπάκου για το Κάθε Μέρα
