Το σύστημα ασύλου της ΕΕ είναι «εξαιρετικά δυσλειτουργικό» τόνισε χθες (20 Απριλίου) ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες António Guterres, σε εκδήλωση στις Βρυξέλλες. Ο πορτογάλος Guterres επέλεξε την πρώτη επέτειο της Αραβικής Άνοιξης προκειμένου να εκφράσει την ισχυρή απογοήτευσή του για την έλλειψη πολιτικής συνοχής της ΕΕ προς τους νότιους γείτονές της. «Η Αραβική αφύπνιση μού προκάλεσε μια από τις πιο απογοητευτικές στιγμές στη ζωή μου ως ευρωπαίος και πορτογάλος πολίτης», είπε στην εκδήλωση που διοργανώθηκε από το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής.

Έφερε ως παράδειγμα την Επανάσταση των Γαρύφαλλων το 1974 στην Πορτογαλία, προκειμένου να δείξει ότι η διεθνής αλληλεγγύη και ενθουσιασμός ήταν τα κλειδιά για την επικράτηση της δημοκρατίας στη χώρα του. Τόνισε ωστόσο, ότι το κυρίαρχο μήνυμα από την Ευρώπη με την ευκαιρία των εκδηλώσεων των γεγονότων του 2011 στη Βόρεια Αφρική δεν είναι η αλληλεγγύη και ο ενθουσιασμός, αλλά η ανησυχία για μια πιθανή «εισβολή» ανθρώπων.

Υπογράμμισε ότι στην περίπτωση της Αραβικής Άνοιξης, η Ευρώπη μετέτρεψε μια ευκαιρία σε ένα πρόβλημα. Έδωσε ως παράδειγμα το 1.5 εκ ανθρώπων –πολλοί εξ αυτών αφρικανοί εργάτες- που εγκατέλειψαν την Λιβύη μετά την πτώση του καθεστώτος και δεν κατέφυγαν στην Ευρώπη, αλλά επέστρεψαν στις χώρες καταγωγής τους.

«Η Ευρώπη πρέπει να έχει ορθολογική στάση απέναντι σε αυτά τα ζητήματα, και πρέπει να εξετάσει την Αραβική αφύπνιση ως μια φανταστική ευκαιρία για την περιοχή και για τον κόσμο, ως κάτι που μπορεί να έχει ιστορικό αντίκτυπο», υπογράμμισε.

«Ο ανθρωπιστικός χώρος συρρικνώνεται»

Ο Ύπατος Αρμοστής περιέγραψε την παγκόσμια εικόνα των προσφυγικών ρευμάτων, που αυξήθηκαν φέτος κατά 800.000, κυρίως λόγω και της αύξησης του αριθμού των ενόπλων συγκρούσεων.

Εμφανίστηκαν νέες συγκρούσεις- όπως στην Ακτή Ελεφαντοστού, Λιβύη, Συρία, Υεμένη, Κέρας της Αφρικής, Μαλί- ενώ κάποιες εκκρεμούν – Αφγανιστάν, Ιράκ, Σομαλία, Κονγκό- στέλνοντας το μήνυμα ότι ο ανθρωπιστικός χώρος παγκοσμίως «συρρικνώνεται».

Φάνηκε επίσης να αναπολεί με νοσταλγία τον διπολισμό του Ψυχρού Πολέμου, όπου ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση «είχαν τον έλεγχο των πραγμάτων», ή την αμερικανική ηγεμονία της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές του 2000, όταν «οι κανόνες ήταν σαφείς».

«Πλέον δεν είμαστε σε ένα διπολικό ή μονοπολικό κόσμο, αλλά από την άλλη δεν είμαστε ακόμη και σε ένα πολυπολικό κόσμο», τόνισε.

«Οι ΗΠΑ έχουν απολέσει την τεράστια επιρροή τους, η Ευρώπη ως πολιτική οντότητα στερεί, παρόλο που κάποιες ευρωπαϊκές χώρες είναι δραστήριες σε κάποιες κρίσεις, και οι αναδυόμενες δυνάμεις δεν έχουν την άδεια ή την ικανότητα να διαδραματίσουν αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση των διεθνών σχέσεων».

«Κανείς δεν είναι υπεύθυνος»

«Προφανώς είμαστε σε μια κατάσταση όπου κανείς δεν είναι υπεύθυνος και όπου η απροβλεψιμότητα έγινε το όνομα του παιχνιδιού», τόνισε ο αξιωματούχος του ΟΗΕ.

Στη συνέχεια έκανε έκκληση προς την ΕΕ να αναθεωρήσει τη στάση της στη μετανάστευση και το άσυλο, και να προσπαθήσει να χτίσει μια νέα πλατφόρμα με τις χώρες καταγωγής, διαμετακομιστικές και χώρες προορισμού των μεταναστών.

Ωστόσο για αυτό το σκοπό, το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει από την ΕΕ είναι να ασχοληθεί με το δικό της σύστημα ασύλου, είπε.

«Και εδώ έχουμε ένα βασικό πρόβλημα. Το ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου είναι εξαιρετικά δυσλειτουργικό… Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως το ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου», πρόσθεσε, εκφράζοντας σκεπτικισμό για την μεταρρύθμιση του συστήματος μέχρι τα τέλη του 2012, όπως έχουν συμφωνήσει τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Για να αποδείξει την δυσλειτουργικότητα του συστήματος ασύλου της ΕΕ, έφερε ως παράδειγμα έναν Αφγανό που ζητά προστασία σε διάφορες χώρες της ΕΕ. Ανάλογα με τη χώρα, οι στατιστικές του πιθανότητες για το περασμένο έτος ποικίλουν από το 8% έως το 91%, τόνισε, επισημαίνοντας ωστόσο, ότι η κριτική του δεν απευθύνεται εναντίον της Κομισιόν, που έχει κάνει «καλές προτάσεις».

Τόνισε επίσης ότι η γήρανση του πληθυσμού καθιστά απαραίτητη τη μετανάστευση στην Ευρώπη.

«Η Ευρώπη δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς μετανάστευση […] δεν έχουμε επιλογή. Η Ευρώπη αναπόφευκτα, θα γίνει μια πολυεθνική, πολυπολιτισμική και πολυθρησκευτική κοινωνία. Δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγουμε… Και είναι καλύτερο να διαχειριστούμε την μετανάστευση από το να προσποιούμαστε ότι μπορούμε να την αποφύγουμε.

Ο Guterres αποκάλεσε επίσης «σχιζοφρενική» τη συζήτηση για την μετανάστευση στην Ευρώπη, όπως και τις δηλώσεις πολιτικών που είπαν ότι η πολιτική ενσωμάτωσης των μεταναστών απέτυχε.

Τον Οκτώβριο του 2010, η γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel, είπε ότι η προσπάθεια της χώρας της να δημιουργήσει μια πολυπολιτισμική κοινωνία «απέτυχε». Παρόμοιες δηλώσεις έκανε και ο βρετανός πρωθυπουργός David Cameron.

Πηγή : euractiv.gr