Ερευνητικές γεωτρήσεις για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων είναι πιθανόν να «δούμε» σύντομα στην θαλάσσια περιοχή Νότια της Κρήτης, πριν μάλιστα ολοκληρωθεί η διαδικασία για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών (που βρίσκεται σε εξέλιξη μέσω διεθνούς πρόσκλησης).

Και τούτο διότι, σύμφωνα με πληροφορίες, δύο τουλάχιστον μεγάλοι εξειδικευμένοι όμιλοι, έχουν εκφράσει ρητό ενδιαφέρον

(που δεν έχει ωστόσο λάβει ακόμα τη μορφή επίσημου αιτήματος) για να τους παραχωρηθούν δικαιώματα έρευνας στην περιοχή που αξιολογείται ως δύσκολη αλλά «άκρως ενδιαφέρουσα».

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι στους ενδιαφερόμενους περιλαμβάνονται «παίκτες» που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή (η Νότια Κρήτη θεωρείται «συνέχεια» των περιοχών που έχουν βρεθεί τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου) ενώ αφήνεται να εννοηθεί ότι υπάρχει και «αμερικανικό χρώμα».

Με τα βλέμματα όλων στραμμένα στην πολιτική κρίση και στον κίνδυνο να τιναχθεί στον αέρα η απόφαση της 26ης Οκτωβρίου για τη διαχείριση του χρέους, δεν δόθηκε η δέουσα προσοχή σε μια ταυτόσημη αναφορά που έκαναν στη Βουλή, τόσο ο Γιώργος Παπανδρέου στην «αποχαιρετιστήρια» ομιλία του όσο και ο Λουκάς Παπαδήμος στην παρθενική ομιλία του κατά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης. Ανέφεραν συγκεκριμένα, για πρώτη φορά, ότι προγραμματίζονται έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στις περιοχές νοτίως της Κρήτης.

Πρόκειται για την περιοχή που αποκαλείται από τους ειδικούς ως «λεκάνη του Ηροδότου» μια ανεξερεύνητη περιοχή, η οποία όπως υποστηρίζουν ορισμένοι επιστήμονες παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με τη θεωρία που υποστηρίζεται, η λεκάνη του Ηροδότου αποτελεί τη νοητή συνέχεια της λεκάνης του Λεβαντινίου, στην οποία έχει εντοπιστεί το περίφημο κοίτασμα Λεβιάθαν, ενώ μέσα σε αυτήν περικλείεται και το κυπριακό οικόπεδο 12.

Μέχρι να υπάρξουν οι αναφορές Παπανδρέου και Παπαδήμου στη Βουλή, η επίσημη θέση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν ότι οι ερευνητικές διαδικασίες για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα ξεκινούν κατ΄ αρχήν με τις τρεις παραχωρήσεις open door (μέθοδος ανοιχτής πόρτας, δηλαδή ανοιχτής πρόσκλησης προς ενδιαφερόμενους) για τις περιοχές της Ηπείρου, του Κατάκολου και του Πατραϊκού κόλπου. Παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη η διεθνής πρόσκληση για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών (δηλαδή προπαρασκευαστικών μελετητικών ερευνών που γίνονται από πλοίο και όχι με γεωτρήσεις) στο τόξο που ξεκινά από το Ιόνιο μέχρι νότια της Κρήτης.

Δύο εταιρείες

Σύμφωνα με πληροφορίες, η αλλαγή στάσης της ελληνικής κυβέρνησης συνδέεται με το ενδιαφέρον που έχουν δείξει δύο ξένες μεγάλες εταιρείες που ειδικεύονται στην έρευνα υδρογονανθράκων, να ζητήσουν έγκριση για γεωτρήσεις πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία των σεισμικών ερευνών. Η μέθοδος αυτή που συναντάται διεθνώς, προβλέφθηκε, για πρώτη φορά στη χώρα μας, από το νέο νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, δίνεται η δυνατότητα σε εταιρείες του κλάδου να κάνουν αίτηση και να ζητήσουν την παραχώρηση δικαιωμάτων για συγκεκριμένες περιοχές. Εάν η αίτηση (δηλαδή η εταιρεία) αξιολογηθεί ως φερέγγυα, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να δημοσιεύσει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με προθεσμία 90 ημερών και στη συνέχεια, εάν υπάρχουν και άλλοι πέραν του αρχικού ενδιαφερόμενου, να επιλέξει την συμφερότερη πρόταση.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση της περιοχής Νότια της Κρήτης, για να ξεκινήσει η διαδικασία, θα πρέπει κάποια εταιρεία να ζητήσει επίσημα άδεια γεωτρητικών ερευνών. Το ενδιαφέρον των δύο ομίλων, όπως προαναφέρθηκε, είναι προς ώρας προφορικό.

Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι λίγες ώρες πριν την τοποθέτηση του κ. Παπανδρέου στη Βουλή, είχε προηγηθεί η ανακοίνωση από το ΥΠΕΚΑ ότι ξεκινά η συνεργασία της κυβέρνησης με το γαλλικό κρατικό ινστιτούτο πετρελαίου BEICIP, για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε σχέση με τις έρευνες για πετρέλαια. Καθοριστική λεπτομέρεια: το BEICIP είναι σύμβουλος της κυπριακής κυβέρνησης την τελευταία εξαετία, ενώ τα αποτελέσματα των ερευνών που έχει διεξάγει, θεωρούνται ως ένας από τους ουσιαστικούς παράγοντες που συνετέλεσαν στην επιτυχία της Κύπρου στο οικόπεδο 12 ή «Αφροδίτη».

Υπάρχει αέριο ή πετρέλαιο;

Πρέπει να υπογραμμιστεί πάντως ότι για την περιοχή νότια της Κρήτης, τα υφιστάμενα στοιχεία είναι λίγα και περιορίζονται σε μία θεωρητική μελέτη της αμερικανικής γεωλογικής υπηρεσίας (USGS) αλλά και σε τρεις σεισμικές γραμμές έρευνας που είχαν γίνει από τα «Ελληνικά Πετρέλαια». «Αυτή τη στιγμή τα επίσημα στοιχεία είναι λίγα. Θα είναι ικανοποιητικά όταν πραγματοποιηθούν οι σεισμικές έρευνες που έχουμε προκηρύξει» δηλώνει στον «ΚτΕ» αρμόδιος παράγοντας του ΥΠΕΚΑ. Ο ίδιος όμως αναφέρει ότι κάθε ιδιωτική εταιρεία κάνει τους δικούς της υπολογισμούς, παίρνει τα δικά της ρίσκα και συνεπώς όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά.

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν σήμερα στην ελεύθερη αγορά δορυφορικές μελέτες και αρκετές χιλιάδες χιλιόμετρα ανεπίσημων υποθαλάσσιων σεισμικών καταγραφών γύρω από την Κρήτη. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι διεθνείς εταιρείες τις έχουν μελετήσει και γνωρίζουν πολύ καλά τις δυνατότητες που θα μπορούσαν να υπάρχουν μελλοντικά στη χώρα μας.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη μελέτη του USGS (United States Geological Survey), αν και σε πρώιμο στάδιο, τα αναγνωριστικά και σεισμικά στοιχεία για την περιοχή είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά, καθώς η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου περιέχει συνολικά αναμενόμενα κοιτάσματα καθαρού μεθανίου (φυσικό αέριο) της τάξης των 15 τρις κυβικών μέτρων, ποσότητα ικανή για να καλύψει τις ανάγκες της Ευρώπης σε αέριο για 30 χρόνια (κατανάλωση περίπου 500 δις κ.μ. ετησίως).

Υψηλό ρίσκο

Πρέπει πάντως να αναφερθεί ότι λόγω μεγάλου βάθους (2 έως 3 χιλιάδες μέτρα) για την περιοχή αυτή απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις, και συνεπώς μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον μόνο μεγάλες εταιρείες του χώρου, όπως εκείνες που δραστηριοποιούνται ήδη στην ευρύτερη περιοχή. Οι συμμαχίες, ωστόσο, όταν πρόκειται για τέτοιες επενδύσεις είναι σύνηθες φαινόμενο και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο εμπλοκής ακόμα και ελληνικών σχημάτων.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, με τα τωρινά δεδομένα η πιθανότητα να βρεθεί «οικονομικό πετρέλαιο» στην περιοχή είναι μόλις 4%, ρίσκο υψηλό εάν συνυπολογίσει κανείς το ύψος της απαιτούμενης επένδυσης. Για τη διενέργεια γεώτρησης και το στήσιμο της υπεράκτιας πλατφόρμας θα χρειαστούν τουλάχιστον 150 εκατομμύρια δολάρια. «Χρήματα που μια εταιρεία πετρελαίων θα μπορούσε να διαθέσει για επενδύσεις σε άλλες περιοχές με πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες απόδοσης» σχολιάζει παράγοντας του χώρου.

Στο άλλο, ήδη «ανοιχτό» μέτωπο πάντως, δηλαδή για τις μη αποκλειστικές σεισμικές έρευνες στη Δυτική και Νότια Ελλάδα και για έρευνες σε τρεις περιοχές (Πατραϊκός κόλπος, Ιωάννινα και Κατάκωλο), έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον μέχρι στιγμής κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς και επιχειρήσεις από 11 χώρες. Ειδικότερα, ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει οι εξής χώρες: ΗΠΑ, Καναδάς, Νορβηγία, Γαλλία, Ρωσία, Ιταλία, Μ. Βρετανία, Δανία, Ισραήλ, Κύπρος και Ινδία.

Στις τρεις περιοχές (Πατραϊκός κόλπος, Ιωάννινα και Κατάκωλο), σύμφωνα με τις μελέτες, τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα είναι της τάξης των 250 – 300.000.000 βαρελιών.

Πηγή: energypress.gr