 |
| Ο ΧΥΤΑ της Μαυροράχης |
Σαράντα Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) παραμένουν ενεργοί στην κεντρική Μακεδονία και οι οικείοι δήμοι θα πρέπει να προετοιμάζονται για τα «τσουχτερά» ευρωπαϊκά πρόστιμα, καθώς έληξε και η τελευταία προθεσμία για το κλείσιμο και την αποκατάστασή τους.
Οι χωματερές θα έπρεπε να έχουν κλείσει από τα τέλη του 2008 (καταδικαστήκαμε το 2005!), πλην όμως ούτε οι προβλεπόμενοι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) έχουν ολοκληρωθεί ούτε διάθεση για λύση υπήρξε τόσο από την Πολιτεία όσο κι από τους δήμους, που… σφύριζαν αδιάφορα παρά τις κατά καιρούς προειδοποιήσεις.
Σήμερα, η χώρα βρίσκεται με το… πιστόλι στον κρόταφο και τα πρόστιμα, που φτάνουν τα 34.000 ευρώ την ημέρα ανά ενεργή χωματερή, θα επιβληθούν σε εθνικό επίπεδο, όμως θα μετακυλιστούν στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, που θεωρούνται άλλωστε και υπεύθυνοι για τη διατήρηση των ΧΑΔΑ εντός των ορίων τους.
Οι 40 ενεργοί ΧΑΔΑ είναι οι επισήμως καταγεγραμμένοι. Διότι υπάρχει και η πραγματικότητα, που πολλαπλασιάζει το συγκεκριμένο νούμερο, δεδομένου ότι και ΧΑΔΑ που επισήμως κλείνουν χρησιμοποιούνται ύστερα από καιρό εκ νέου. Οι έλεγχοι είναι πλημμελείς, ενώ μπροστά στο οικονομικό κόστος της μεταφοράς και ορθής διαχείρισης των σκουπιδιών, πολλοί δήμοι δε διστάζουν ακόμη και να παρανομήσουν ηθελημένα. Αλλωστε, το κόστος μεταφοράς των σκουπιδιών στο ΧΥΤΑ μπορεί ορισμένες φορές να είναι μεγαλύτερο από το τελικό πρόστιμο που πιθανώς θα κληθεί να πληρώσει ο δήμος, εφόσον κάποιος τον εντοπίσει…
Ο «κλεφτοπόλεμος» ανάμεσα σε Πολιτεία, αρμόδιες αρχές και ΟΤΑ αλλάζει πλέον πρωταγωνιστές… Η Πολιτεία, προκειμένου να αποφύγει τα πρόστιμα, θα πρέπει να «κρύψει» το χάλι μέχρι τουλάχιστον να το διορθώσει. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει άμεσα. Αλλωστε, έχει κι αυτή ευθύνες που δεν ολοκλήρωσε τα προβλεπόμενα έργα διαχείρισης στερεών αποβλήτων σε όλους τους νομούς εγκαίρως, ώστε οι ΟΤΑ να κλείσουν τις χωματερές και να μην έχουν την παραμικρή δικαιολογία για το πού πηγαίνουν τα σκουπίδια τους. Το υπουργείο Εσωτερικών συνέστησε αρμόδια επιτροπή για να αντιμετωπίσει με αμεσότητα το ζήτημα και πάντως να έχει αποφύγει τα χειρότερα εντός του πρώτου εξαμήνου του 2011.
Εκκρεμότητες
Σήμερα είναι σε εκκρεμότητα πέντε προβλεπόμενοι ΧΥΤΑ στους επτά νομούς της κεντρικής Μακεδονίας και δεν προβλέπεται ολοκλήρωσή τους στο άμεσο μέλλον. Πρόκειται για το ΧΥΤΑ της Ημαθίας στη Βεργίνα, της Πέλλας στα Γιαννιτσά, των Σερρών στη Σκοτούσσα, της Χαλκιδικής στο δεύτερο «πόδι» και της Θεσσαλονίκης (ο δεύτερος) στον Αγιο Αντώνιο. Εφόσον ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, στο σύνολό τους οι πέντε ΧΥΤΑ θα είναι έτοιμοι σε περίπου δύο χρόνια…
Στις περιοχές αυτές, άλλωστε, είναι και οι ενεργές χωματερές που έχουν απομείνει. Παρά τη μεγάλη προσπάθεια που έγινε, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια από τις 542 επισήμως καταγεγραμμένες χωματερές οι 399 αποκαταστάθηκαν και οι 103 αποκαθίστανται σταδιακά (και πάντως έχουν κλείσει), ο αριθμός των 40 ενεργών ΧΑΔΑ είναι πολύ μεγάλος. Κι αν για τη Θεσσαλονίκη το πρόβλημα έχει λυθεί προσωρινά με τη μεταφορά όλων των απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ Μαυροράχης, για την Ημαθία η μη ολοκλήρωση του ΧΥΤΑ σημαίνει δέκα ενεργές χωματερές, για την Πέλλα πέντε, για τις Σέρρες 18 και για τη Χαλκιδική επτά…
Αυτοί οι ΧΑΔΑ, βάσει των υπολογισμών των αρμοδίων μπορούν να κλείσουν οριστικά ώς τα μέσα του 2011, ενώ θα πρέπει να βρεθεί τρόπος για να μεταφερθούν τα σκουπίδια των δήμων που δεν εξυπηρετούνται από ΧΥΤΑ σε άλλες υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων έστω και γειτονικών νομών. Οι αναπλάσεις στους 399 ΧΑΔΑ που έκλεισαν είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν χώροι πάρκων, πρασίνου και ελεύθεροι χώροι για όλους τους δημότες. Το ίδιο προβλέπεται και για άλλους 103 ΧΑΔΑ από τους οποίους οι 74 ήδη έχουν εγκατεστημένο εργολάβο που υλοποιεί έργα αποκατάστασης. Οι τελευταίοι 29 ΧΑΔΑ αφορούν μικρούς χώρους, «σχετικά ακίνδυνους», όπως υποστηρίζουν οι αρμόδιοι.
Μαυροράχη
Στη δεύτερη προειδοποιητική επιστολή της, η Κομισιόν επισήμανε ότι η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, πέντε χρόνια μετά την καταδίκη της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και ότι εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να γίνεται δέκτης καταγγελιών για παράνομες χωματερές στην Ελλάδα.
Κομβικό ρόλο πιθανώς να παίξει η δυναμικότητα του ΧΥΤΑ Μαυροράχης, ώστε να αποφευχθούν τα εξοντωτικά πρόστιμα. Με εντολή του νέου περιφερειάρχη είναι δυνατό να δεχτεί και τα σκουπίδια γειτονικών περιοχών εκτός νομού Θεσσαλονίκης, προκειμένου να κλείσουν άμεσα οι ΧΑΔΑ και να εξυπηρετηθούν από ΧΥΤΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΧΥΤΑ δέχεται κάθε μέρα 1.500 τόνους σκουπιδιών και μπορεί να διαχειριστεί άλλους τόσους…
Πηγή: agelioforos.gr
