Η νύχτα της ευρωπαϊκής δόξας της ΑΕΚ

Εχουν περάσει 38 χρόνια, όμως όσοι το έζησαν, είναι σαν να το ζουν ακόμα. Η πιο μεγάλη ευρωπαϊκή βραδιά της ΑΕΚ ήταν αυτή της 16ης Μαρτίου 1977, όταν η ελληνική ομάδα έκανε την πιο μεγάλη ανατροπή στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και απέκλεισε την αγγλική Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, κερδίζοντας την πρόκριση στα ημιτελικά του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ.

Και πόσα δεν έχουν γραφτεί, και πόσα δεν έχουν ειπωθεί για εκείνη τη νύχτα. Ήταν σχεδόν αδύνατο να ανατραπεί το 3-0 του Λονδίνου, αλλά η ΑΕΚ και ο λαός της το κατάφεραν. Η πιο μεγάλη ομάδα της ΑΕΚ, η πιο μεγάλη ομάδα της ιστορίας του ελληνικού ποδοσφαίρου έκανε δυνατό το αδύνατο: έφτασε στο 3-0 με δύο σουτ του τραυματία Θωμά Μαύρου και με μια κεφαλιά του 35άρη Μίμη Παπαϊωάννου που… περπάτησε στον αέρα. Στη διαδικασία των πέναλτι, με τον έμπειρο Νίκο Χρηστίδη στη θέση του Λάκη Στεργιούδα (η αλλαγή είχε γίνει στο 117′ και ήταν προγραμματισμένη, αφού ο Χρηστίδης είχε επιδείξει ικανότητα στα πέναλτι στις προπονήσεις) η ΑΕΚ ολοκλήρωσε την ανατροπή. Ο Τάκης Νικολούδης έχασε πρώτος πέναλτι, αλλά ένας άλλος Μακεδόνας, ο Νίκος Χρηστίδης, περίμενε τους Άγγλους στις… γωνίες. Πρώτα στην αριστερή και μετά στη δεξιά, αποκρούοντας τα πέναλτι των Ιστοου και Γουέμπ αντίστοιχα.
Ας δούμε, όμως, πώς περιγράφει την πιο μεγάλη ευρωπαϊκή στιγμή της ΑΕΚ η επίσημη έκδοση της Ιστορίας των 90 χρόνων του συλλόγου που εκδόθηκε πριν από ένα χρόνο:

Η πιο μεγάλη ελληνική ανατροπή!

«Τον Μάρτιο του 1977 στο Λόφτους Ρόουντ -αν και αρχικά υπήρξε σκέψη για το Γουέμπλεϊ, λόγω του μεγάλου ελληνικού ενδιαφέροντος για εισιτήρια- απέναντι στην Κουϊνς Παρκ Ρέιντζερς (δεύτερη με ένα βαθμό πίσω από τη Λίβερπουλ στο πρωτάθλημα του 1976) η ΑΕΚ κινδύνευσε να τα χάσει όλα από ένα κακό πρώτο δεκάλεπτο, στο οποίο οι Αγγλοι προηγήθηκαν με 2-0 από ισάριθμα πέναλτι του Τζέρι Φράνσις. Στο 42′ ο Μπόουλς έκανε το 3-0 με γκολ οφσάιντ και τα πράγματα γίνονταν εξαιρετικά δύσκολα.

Κι όμως, η Νέα Φιλαδέλφεια γέμισε ασφυκτικά για τη ρεβάνς και η ΑΕΚ έκανε τη μεγαλύτερη ελληνική ανατροπή όλων των εποχών και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Η πιο λαμπρή σελίδα της ενωσίτικης ιστορίας γράφτηκε την Τετάρτη 16 Μαρτίου του 1977!

Τα γκολ του (τραυματία από το ματς με τον Ολυμπιακό τρεις μέρες νωρίτερα) Θωμά Μαύρου στο 11′ και στο 65′ έβαλαν τις βάσεις, αλλά έπρεπε να… σταθεί στον αέρα στο 82ο λεπτό ο 35χρονος Μίμης Παπαϊωάννου για να αξιοποιήσει τη σέντρα του Τάσου και να πετύχει την… ισοφάριση.

Στην παράταση δεν άλλαξε τίποτα, μέχρι που ο «παππούς» Φράντισεκ Φάντροκ αποφάσισε να κάνει αυτό που καιρό είχε στο μυαλό του. Εχοντας δει στις προπονήσεις την ικανότητα του έμπειρου (αλλά αναπληρωματικού) τερματοφύλακα Νίκου Χρηστίδη στις αποκρούσεις των πέναλτι, σκεφτόταν ότι θα άξιζε να τολμήσει μια αλλαγή, αν προέκυπτε μια τέτοια διαδικασία. Είχε αποκαλύψει μάλιστα τη σκέψη του στον Ανδρέα Σταματιάδη και ο τελευταίος χρειάστηκε να του υπενθυμίσει ότι έπρεπε να “κρατήσουν” τη μία αλλαγή (από τις δύο που ίσχυαν τότε) για το τέλος, όταν ο τραυματίας Νικολούδης έδειχνε να χρειάζεται αντικατάσταση.

Ο Χρηστίδης σηκώθηκε για ζέσταμα και ο Στεργιούδας, βλέποντας από την εστία τι συνέβαινε, κατάλαβε ότι ο “παππούς” είχε πάρει μια απόφαση από αυτές που μπορεί να σε κάνουν ήρωα ή να σε στείλουν στην… ανεργία. Ο μέχρι εκείνη τη στιγμή φύλακας άγγελος της εστίας της ΑΕΚ, ο Λάκης Στεργιούδας, έφευγε για τον πάγκο στο 117′!

Ηρωας από τον πάγκο

Ο Νίκος Χρηστίδης «απάντησε» στο χαμένο πέναλτι του Νικολούδη, αποκρούοντας αυτά του Πίτερ Ίστοου και του Ντέιβιντ Γουέμπ και έδωσε το σύνθημα για να αρχίσει το πιο μεγάλο ξενύχτι του λαού της ΑΕΚ, μετά από εκείνο για την κατάκτηση του ευρωπαϊκού στο μπάσκετ το 1968. Ο ίδιος, πάντως, έχει πει ότι πήγε αμέσως για ύπνο. Και, βέβαια, την επόμενη Κυριακή στον αγώνα με τον Ηρακλή στο Καυταντζόγλειο επανήλθε κανονικά ο Στεργιούδας.
Χαρακτηριστικό εκείνης της διαδικασίας, η απόφαση του Μίμη Παπαϊωάννου να εκτελέσει πέναλτι, κάτι που δεν έκανε ποτέ. Οταν, όμως, ο αρχηγός είδε ότι μία από τις ελάχιστες επιλογές για τα τελευταία πέναλτι ήταν ο (πρόθυμος να εκτελέσει, αλλά ακατάλληλος για τη δουλειά αυτή, σύμφωνα με την τεχνική ηγεσία της ομάδας) Λάκης Νικολάου, πείστηκε να πάει στη “βούλα”! Και ευστόχησε, όπως και οι Τάσος, Θεοδωρίδης, Ραβούσης, Βάγκνερ, Ιντζόγλου και Ζαρζόπουλος πριν από αυτόν.
Η Γιουβέντους έκοψε το δρόμο της ΑΕΚ. Το 1-1 του ημιχρόνου στο Τορίνο (το γκολ ο Λάζαρος Παπαδόπουλος) μετατράπηκε σε 4-1 στο δεύτερο ημίχρονο. Στη ρεβάνς, το γκολ του Μπέτεγκα στο 85′ το τέλος του παραμυθιού για την ΑΕΚ και έστειλε τη Γιουβέντους στον διπλό τελικό με την Αθλέτικ Μπιλμπάο. Οι Ιταλοί θα κατακτούσαν τον πρώτο τους ευρωπαϊκό τίτλο».

Η σύνθεση της ΑΕΚ: Στεργιούδας (117′ Χρηστίδης) Θεοδωρίδης, Ιντζόγλου, Ραβούσης, Νικολάου (115′ Ζαρζόπουλος) Τσάμης, Τάσος, Νικολούδης, Βάγκνερ, Παπαϊωάννου, Μαύρος

Στις 16 Μαρτίου
16/3/58 Εθνικός-ΑΕΚ 1-1 (Πρωτάθλημα Ελλάδας)

22η 16/3/75 AEK-Καβάλα 3-2 (Α’ Εθνική -η Καβάλα γύρισε το ματς από 2-0 σε 2-2 αλλά ο Γιώργος Δέδες έδωσε τη λύση στο 90′)

25η 16/3/80 Πανιώνιος-ΑΕΚ 0-0 (Α’ Εθνική -μεγάλη νίκη λίγο πριν τη λήξη με κεφαλιά του Σουηδού Χόκαν Σάντμπεργκ)

24η 16/3/86 Πανιώνιος-AEK 0-1 (Α’ Εθνική)

16/3/94 ΑΕΚ-Αρης 2-1 (Κύπελλο Ελλάδας -πρόκριση στον τελικό μετά από 11 χρόνια, αφού ο πρώτος αγώνας στη Θεσσαλονίκη είχε έρθει 0-0)

25η 16/3/97 ΑΕΚ-Παναχαϊκή 2-0 (Α’ Εθνική)

23η 16/3/03 ΑΕΚ-Ακράτητος 6-2 (Α’ Εθνική)

16/3/11 ΠAOK-ΑΕΚ 0-1 (Κύπελλο Ελλάδας -επική πρόκριση στον τελικό με την κεφαλιά του Τραϊανού Δέλλα)

26η 16/3/13 ΑΕΚ-Βέροια 2-1 (Α’ Εθνική -ο αγώνας με την επίμαχη χειρονομία του Γιώργου Κατίδη)
16/3/14 Τριγλία Ραφήνας-ΑΕΚ 0-2 (Football League 2)