Μαρτυρίες διπλωματών της εποχής για τα γεγονότα (1915-19) σε βάρος των Ποντίων Ελλήνων
α) Σε αναφορά του προς το Φόρεϊν Όφις ο Άγγλος πρέσβης στη Βέρνη σερ Χόρας Ράμπολτ λέγει: «Κάθε μέρα οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης και των περιχώρων της εκκαθαρίζονται και αποστέλλονται στο εσωτερικό της χώρας. Οι περιουσίες τους κατάσχονται και τα υπάρχοντά τους βγαίνουν στον πλειστηριασμό. Οι γυναίκες και τα κορίτσια διανέμονται μεταξύ των Γερμανών και των επιφανών μουσουλμάνων. Όλα τα χωριά γύρω από τη Σμύρνη, Καρασσό κ.λ.π. λαφυραγωγούνται και διαρπάζονται. Οι Γερμανοί έχουν μεγάλο μερίδιο στις φρικαλεότητες.
β) Το γαλλικό Γενικό Επιτελείο / Υπηρεσία Πληροφοριών, στις 5/9/1917 αναφέρει: «… Εδώ και δύο χρόνια, όλος ο χριστιανικός πληθυσμός εξορίστηκε στο εσωτερικό, αφού του αφαιρέθηκαν τα πάντα… Ακόμη μια χρονιά αυτού του καθεστώτος και η Τουρκία θα γίνει – νεκροταφείο όλου του χριστιανικού πληθυσμού».
γ) Ο Γερμανός λοχαγός – εξαίρεση της γερμανικής πολιτικής – Φράντς φον Κλίνενβος στα απομνημονεύματά του γράφει: «Τρομακτικά είναι όσα έγιναν εις βάρος των Ελλήνων Ποντίων. Άρχισαν οι εκτοπισμοί. Παρακολούθησα την ερήμωση των ελληνικών χωριών, την κατάληψη εκκλησιών και σχολείων, τους τουφεκισμούς χωρίς διατυπώσεις και διαδικασίες».
Μεταξύ των άλλων, αναφέρει και το εξής: «Θυμάμαι μια φοβερή περίπτωση δοκιμασίας των Ελλήνων της Τραπεζούντας η οποίας δεν ήταν δυνατόν να προληφθεί, γιατί έγινε με πανουργία.
Τον χειμώνα του 1915 αποφασίστηκε η μεταφορά ελληνικών οικογενειών της Τραπεζούντας στο εσωτερικό. Μόλις ετοιμάστηκαν οι ενδιαφερόμενοι, οδηγήθηκαν στα τουρκικά λουτρά και υποχρεώθηκαν να παραμείνουν ώρες ολόκληρες μέσα στα θερμότατα διαμερίσματα των λουτρών. Τα ρούχα τους τα παρέλαβαν οι στρατιώτες και τα μετέφεραν στους κλίβανους προς απολύμανση.
Το βράδυ, ολόγυμνοι οι δυστυχισμένοι αυτοί άνθρωποι οδηγήθηκαν στο ύπαιθρο. Η θερμοκρασία ήταν δώδεκα υπό το μηδέν…
Με φωνές αγωνίας και απελπισίας ζητούσαν να τους επιστραφούν, τα ρούχα τους και να καλύψουν τα γυμνά σώματά τους. Οι φρουροί στρατιώτες τους έλεγαν να κάνουν υπομονή έως το πρωί… Δεν ξέρω πόσοι βρέθηκαν ζωντανοί το πρωί της επομένης…».
δ) Απόσπασμα από την έκθεση του Αυστριακού πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη (27-1-17):
«Εξακολουθούν οι αναφορές από την Σαμψούντα για συλλήψεις Ελλήνων, για την απελπιστική κατάσταση των κατοίκων που εκτόπισαν από τα σπίτια τους για την εχθρική στάση προς τους χριστιανούς του στρατηγού Ρεφέτ πασά, σε βαθμό που προκαλεί ανησυχίες. Επίσης για την εντελώς ανεπαρκή πρόνοια για τους εκτοπισμένους Έλληνες από τα παράλια προς τα ενδότερα… όπου αντιμετωπίζουν τον εκ πείνης θάνατο…».
ε) Ο Αυστριακός πρόξενος, Κβιαχκόβσκι, στις 30-11-1916 από τη Σαμψούντα, μεταφέρει αυτολεξεί τα λόγια του Τούρκου μοντεσαρίφη της πόλης:
«Τελικά πρέπει να κάνουμε με τους Έλληνες ό,τι κάναμε με τους Αρμενίους… Πρέπει να τελειώνουμε με τους Έλληνες τώρα κιόλας. Έστειλα εντολή στα τμήματα της χωροφυλακής να σκοτώνουν στο δρόμο κάθε Έλληνα που θα συναντούσαν».
στ) Ο Άγγλος διπλωμάτης Ρέντελ σε μνημόνιό του (196) αναφέρεται στις ωμότητες των Τούρκων σε βάρος των χριστιανών από το 1919 κι έπειτα, ανεβάζοντας τα θύματα, των μεν Αρμενίων σε 1.500.000, των δε Ελλήνων πάνω από 500.000. Την είδηση επιβεβαιώνει και ο Άγγλος αντιπρόσωπος στην Κοινωνία των Εθνών (Ιανουάριος 1922) καθώς και ο Γάλλος ύπατος αρμοστής στην Κωνσταντινούπολη στρατηγός Πελλέ και ο Αμερικανός πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη Χένρυ Μοργκεντάου.
Πηγή: e-pontos.gr
