Μία ενδιαφέρουσα απάντηση από τον κ. Τελλίδη Ιωάννη, Λέκτoρα Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kyung Hee της Νότιας Κορέας, στην διαδικτυακή συνέντευξη που παραχώρησε ο υποψήφιος δήμαρχος Ιωάννης Παπαγιάννης. Σας παραθέτουμε αυτούσια την επιστολή του η οποία είναι μία ευκαιρία για εποικοδομητικό διάλογο.
Η επιστολή – κριτική στην συνέντευξη του Ιωάννη Παπαγιάννη ( την συνέντευξη μπορείτε να την δείτε εδώ )
Πριν ξεκινήσω, θα ήθελα να ευχαριστήσω το «Κάθε μέρα – Ημαθία» για την πρωτοβουλία του να παρουσιάσει τις θέσεις των υποψηφίων δημάρχων (και κατ’ αυτόν τον τρόπο την προώθηση του δημοσίου διαλόγου) όσον αφορά στα προβλήματα του δήμου Βέροιας. Επισκέπτομαι όσο συχνά μπορώ την πόλη μας και είμαι καθημερινά ενήμερος (διαδικτυακά – κυρίως μέσω του «Κάθε μέρα – Ημαθία»), παρόλο που ζω 18 χρόνια στο εξωτερικό. Θα ήθελα να το τονίσω αυτό πριν καταγράψω τις παρακάτω σκέψεις μου, ώστε να μην δημιουργηθούν λάθος αντιλήψεις στους αναγνώστες αλλά και στους εμπλεκόμενους συνεντευξιαζόμενους.
Διάβασα με ενδιαφέρον την Διαδικτυακή συνέντευξη του υποψήφιου δημάρχου Ιωάννη Παπαγιάννη. Απογοητεύτηκα, όμως, αμέσως μόλις διάβασα το τέλος της απάντησής του στην πρώτη ερώτηση (Ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες, σε θέματα που «καίνε» το Δήμο, αν εκλεγείτε Δήμαρχος Βέροιας; Από ποιόν τομέα πολιτικής θα ξεκινήσετε τις παρεμβάσεις σας;). Ο κος Παπαγιάννης προσφέρει μια λεπτομερή (και ακριβή) καταγραφή των προβλημάτων του Δήμου στην πρώτη του απάντηση. Παραλείπει όμως να αναφερθεί στο βασικό και καίριο ερώτημα τού «πώς» θα αντιμετωπίσει αυτά τα θέματα που «καίνε» το Δήμο, καθώς επίσης παραβλέπει και το δεύτερο σκέλος της ερώτησης (τομέας πολιτικής).
Το γνωστικό και επαγγελματικό μου αντικείμενο, και η αφηγηματική ανάλυση ως βασικό συστατικό της μεθοδολογίας του, με έχει διαμορφώσει ώστε όταν διαβάζω δηλώσεις αξιωματούχων/πολιτικών/εκπροσώπων, αυτόματα να αντιμετωπίζω με κριτικό τρόπο (ή/και να αποκρυπτογραφώ) τα μηνύματα που κρύβονται πίσω από τις λέξεις τους. Με λύπη μου διαπιστώνω την έλλειψη θετικών μηνυμάτων πίσω από τις λέξεις του κου Παπαγιάννη (ή, τουλάχιστον, την ανεπάρκεια αυτών). Και εξηγούμαι:
Ο κος Παπαγιάννης σωστά αναδεικνύει το θέμα των αδέσποτων ζώων ως καίριο πρόβλημα τη πόλης. Η απάντησή του όμως παραμένει ασαφής, γενικόλογη και αόριστη τόσο ως προς την αντιμετώπιση τού προβλήματος («με μεθοδικό τρόπο») όσο και ως προς την χρηματοδότησή του («από ευρωπαϊκούς πόρους»). Στην εποχή της ευρύτατης απαξίωσης της πολιτικής, και των προνομίων που απολαμβάνουν οι ενεργά μετέχοντες αυτήν, ένας υποψήφιος πολιτικός μπορεί να κερδίσει πόντους μόνον όταν και εάν καταφέρει να καθησυχάσει τους πολίτες ότι δεν είναι σαν τους ‘άλλους’, της ‘παλαιάς κοπής’ πολιτικούς. Και για να το καταφέρει αυτό θα πρέπει να μοιραστεί τα οράματά του περί διαχείρισης όσο πιο αναλυτικά γίνεται. Ποιος είναι λοιπόν αυτός ο «μεθοδικός τρόπος» με τον οποίον θα αντιμετωπιστούν τα αδέσποτα; Ακόμη πιο καίρια, ποιοι είναι αυτοί οι ευρωπαϊκοί πόροι από τους οποίους ο (οποιοσδήποτε) υποψήφιος δήμαρχος θα αντλήσει τα κατάλληλα κονδύλια για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα; Διαβάζοντας συνεχώς για τα πρόστιμα που πληρώνει η χώρα λόγω ‘μη απορρόφησης κονδυλίων’, είναι λοιπόν θεμιτό ένας πολίτης να αναρωτηθεί τί το χαρισματικό διαθέτει ένας υποψήφιος που θα πετύχει: α) την αίτηση, β) την έγκριση και γ) (κατόπιν αυτών) την απορρόφηση των κονδυλίων, τόσο εύκολα όσο προκρίνει ο κος Παπαγιάννης; Μια επεξήγησή του θα ήταν πειστικότερη για την προσέλκυση ψηφοφόρων.
Το ίδιο γενικόλογη είναι και η απάντησή του ως προς τον καταυλισμό των Ατσίγγανων (και όχι «Αθίγγανων» ως είθισται). Ορθότατα (και πρέπει να του αναγνωριστεί αυτό) ο κος Παπαγιάννης προσπαθεί (έστω και με έμμεσο τρόπο) να υποδείξει ότι δεν έιναι όλα τα μέλη της συγκεκριμένης κοινότητας ‘φορείς παραβατικότητας’ και ότι κάποιοι εξ’αυτών επιθυμούν την ένταξή τους στην τοπική κοινωνία και την ομαλοποίηση της καθημερινότητάς τους. Πάλι, όμως, αποφεύγει να εγείρει ζητήματα τού πώς θα βοηθήσει και τους μεν (Ατσίγγανους), και τους δε (τοπική κοινωνία) να συνυπάρξουν απροβλημάτιστα. Για παράδειγμα, σχέδια (έστω και γενικόλογα ή πιλοτικά) βασισμένα σε επιστημονικές μελέτες ή προσπάθειες άλλων χωρών (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία) για το συγκεκριμένο ζήτημα λάμπουν δια της απουσίας τους. Αντ’ αυτών, «[η] δημοτική αρχή σε συνεννόηση με τις υπόλοιπες κρατικές υπηρεσίες και φορείς πρέπει να διασφαλίσει την ποιότητα ζωής των πολιτών της Βέροιας και να βοηθήσει παράλληλα τα άτομα που θέλουν να ενταχθούν και να συμμετάσχουν ομαλά στο κοινωνικό γίγνεσθαι της πόλης να το πετύχουν». …
Το ίδιο ακριβώς παρατηρείται στην απάντηση του κου Παπαγιάννη για τα σχέδιά του για την ανάδειξη της πόλης όσον αφορά τον πολιτισμικό της πλούτο (θρησκευτικά, ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία). Η επαναλαμβανόμενη υπογράμμιση του «σοβαρο[ύ] κ μεθοδικο[ύ] τρόπο[υ]» για την αξιοποίηση αυτών των μνημείων τείνει να αυξάνει την αίσθηση (εκ μέρους των σκεπτόμενων πολιτών) ότι πρόκειται περί φράσεως-κλειδιού. Πολλώ δε μάλλον, όταν ο κος Παπαγιάννης κατηγορεί τους τωρινούς αξιωματούχους ότι «δεν έπραξαν τα αυτονόητα» – αποφεύγει όμως ο ίδιος να ορίσει ποια είναι αυτά, και πώς θα τον διαφοροποιούσαν από αυτούς.
Το ίδιο και στην επόμενη απάντησή του, στην ερώτηση του «Κάθε Μέρα – Ημαθία» όσον αφορά στα Δημοτικά τέλη. Λέει ο κος Παπαγιάννης ότι η μείωση των τιμών ύδρευσης θα επέλθει «αφού σταθεροποιήσουμε τα οικονομικά του Δήμου». Παραλείπει όμως να μας πει το «πώς». Είναι τόσο μαγική αυτή η συνταγή που φοβάται να μην την αντιγράψουν οι υπόλοιποι υποψήφιοι; Αν είναι όντως έτσι, είναι σίγουρο πως νοιάζεται για το καλό της Βέροιας και όχι για το καλό της ματαιοδοξίας του ως μελλοντικός Δήμαρχος Βέροιας;
Οι αοριστίες και ασάφιες συνεχίζουν και στις απαντήσεις του όσον αφορά τα τραπεζοκαθίσματα εκτός των προβλεπομένων από το Δήμο ορίων. Όπως ορθά πάλι λέει ο κος Παπαγιάννης «[σ]τη Βέροια γνωριζόμαστε καλά μεταξύ μας». Μάλλον όμως δεν έχει ακούσει τους πολίτες της να αναρωτιούνται πώς γίνεται και κάποιες επιχειρήσεις λαμβάνουν πρόστιμα (συμπεριλαμβανομένου προσωρινού κλεισίματός τους) ενώ κάποιες άλλες (που εξόφθαλμα παρανομούν κατά τον ίδιο τρόπο) μένουν ανοιχτές και στο απυρόβλητο. Όπως είπα στην αρχή, δεν θεωρώ ότι ανήκω στην κοινωνία της Βέροιας (λόγω της απουσίας μου) – πόσω δε μάλλον σε κάποια κλειστή αδελφότητά της που προασπίζεται το δικαίωμα του ‘τραπεζοκαθίζειν στο πεζοδρόμιο’ – οπότε βρίσκω δύσκολο το να γνωρίζω εγώ (αλλά όχι ένας υποψήφιος Δήμαρχος…) τί σκέφτεται μια σημαντική μερίδα πολιτών για την κατάσταση.
Όσον αφορά το πρόβλημα στάθμευσης, ο κος Παπαγιάννης αποφεύγει όχι μόνον να προσφέρει ριζοσπαστικές λύσεις (οι «σοβαροί και μεθοδικοί τρόποι» στους οποίους συχνά αναφέρεται στη συνέντευξή του θα τον παρακινούσαν – φερ’ειπείν – να προτείνει πεζοδρόμηση της Μητροπόλεως, τουλάχιστον όπως γίνεται στην πλειονότητα των Ευρωπαϊκών πόλεων), αλλά να διαιωνίσει την αμφιδρόμησή της η οποία ήδη έχει κριθεί παράνομη απο το Συμβούλιο της Επικρατείας!! Αντί – και πάλι φερ’ειπείν – να πείσει τους καταστηματάρχες ότι μια πεζοδρόμηση της οδού είναι προς το συμφέρον τους (όχι μόνον λόγω των καφετεριών, που επειδή συγεκντρώνουν κόσμο τον παρακινούν έμμεσα να περάσει από τις βριτρίνες των εμπορικών καταστημάτων και τον παροτρύνουν να ξοδέψει κάτι από το υστέρημά του), ο κος Παπαγιάννης προτιμά την λύση του αυτοκινητιστικού χάους, της εκνεύρισης οδηγών και πεζών, και της κακάσχημης εικόνας που προσφέρεται στους τουρίστες – τους ίδιους τουρίστες τους οποίους θέλει να προσελκύσει για να θαυμάσουν τον πολιτισμικό πλούτο της πόλης…. Ας σημειωθεί εδώ ότι αυξημένη κίνηση των εμπορικών καταστημάτων επι της Μητροπόλεως υπό την συγκεκριμένη πρόταση, ίσως να συμβάλλει και στην μείωση (μερική, αλλά σίγουρα μείωση) της ανεργίας της πόλης – στόχο προς τον οποίο προτίθεται να συμβάλλει ο κος Παπαγιάννης.
Τέλος, οι πολίτες των χωριών του διευρυμένου Δήμου διαβεβαιώνονται ότι ο κος Παπαγιάννης γνωρίζει λεπτομερώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Πάλι όμως δεν υπάρχει καμία αναφορά στο «πώς» αυτά τα προβλήματα θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά ώστε το επίπεδο διαβίωσης αυτών των πολιτών να αντανακλά έναν σύγχρονο ευρωπαϊκό δήμο, και όχι τα στάνταρντς της υποσαχάριας Αφρικής – όπως άλλωστε τονίζει ο ίδιος ο κος Παπαγιάννης: συλλογή και μεταφορά νερού σε σκάφες, έλλειψη άρδευσης παρά τον υδάτινο πλούτο, κ.ά.
Εν κατακλείδι, δεν είναι ο σκοπός μου να μειώσω το όραμα ή τις προθέσεις (ή και τα δύο) του υποψηφίου, κου Παπαγιάννη. Οι απαντήσεις του όμως στην συγκεκριμένη συνέντευξη δεν θα με ικανοποιούσαν ως πολίτη της Βέροιας ακριβώς και μόνον λόγω της αοριστίας, της γενικολογίας και της ασάφειας με την οποία προσφέρονται. Στην παρούσα περίοδο της απαξίωσης της πολιτικής, του κλονισμού (στην καλύτερη περίπτωση) του αισθήματος εμπιστοσύνης, και της αγανάκτησης και του θυμού (στην χειρότερη περίπτωση) για τον τρόπο με τον οποίο πολιτεύθηκαν πάμπολλοι σε εθνικό και τοπικό επίπεδο (και η οποία ίσως να εκφράζει και τον αυτο-θυμό για όσους τους ψήφιζαν τόσα χρόνια), το βρίσκω απαραίτητο πλέον κάποιος που ζητάει την ψήφο μου να μπορεί, όχι απλά να μού προσφέρει λύσεις, αλλά να μού τις καταδείξει. Εκεί βρίσκεται η διαφορά μεταξύ του «θα» (το οποίο έχει κουράσει, απηυδήσει και απογοητεύσει το εκλογικό σώμα) και του «πώς» (το οποίο θα πρέπει να απασχολεί το ίδιο εκλογικό σώμα όλο και περισσότερο).
Καταλαβαίνω ότι αυτό το σημείωμα ίσως να είναι σκληρά ειλικρινές για τον κο Παπαγιάννη (αλλά και για οποιονδήποτε άλλον υποψήφιο). Αυτή όμως είναι μόνον η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη, αυτή η οποία έρχεται πιο κοντά στην εγγύηση της εκλογικής νίκης, είναι αυτή της πειθούς. Το «Πώς θα βγούμε από το τέλμα» είναι πιο πειστικό όσον αφορά στην προσέλκυση ψηφοφόρων, απο το «ΘΑ βγούμε από το τέλμα – ‘κάπως’· εσείς απλά ψηφίστε με, και θα δούμε πώς».
Υ.Γ. Το σημείωμα αυτό βασίζεται σε συζητήσεις μου με φίλους, συγγενείς και γνωστούς, κατά τις επισκέψεις μου στην πόλη – μία ή δύο φορές τον χρόνο – και δεν εκφράζει κανέναν συνδυασμό, εκπρόσωπο ή κομματική αρχή που να διεκδικεί το χρίσμα του Δημάρχου. Αυτό, ευελπιστώ, να κάνει το σημείωμα αρκούντως ειλικρινό. Οποιαδήποτε απάντηση από τον κο Παπαγιάννη, εφόσον δημοσιευθεί αυτό το σημείωμα, είναι ευνοήτως καλοδεχούμενη – και από μένα, αλλά (θεωρώ) και από τους υποψήφιους ψηφοφόρους του.
*Ο Γιάννης Τελλίδης είναι Λέκτoρας Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kyung Hee της Νότιας Κορέας.
