Τον Φεβρουάριο του 2009 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έβγαλε μία μυστική έκθεση που κυκλοφόρησε μόνο ανάμεσα στο Eurogroup, που βασικά έλεγε ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν περίπου 18 τρισ. ευρώ σε τοξικά στοιχεία ενεργητικού στους ισολογισμούς τους.
Η έκθεση αυτή μεταδόθηκε σαν είδηση από το Αγγλικό Telegraph, αλλά στη συνέχεια το κατέβασαν και το άλλαξαν αρκετά. Έκαναν όμως το λάθος και δεν άλλαξαν το URL του άρθρου. Ευτυχώς που κάποιος πρόλαβε και το αντέγραψε και το ανέβασε στο προσωπικό του site και έτσι μάθαμε τι είχε πει τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αυτή την έκθεση.
Εδώ και πολλά χρόνια επίσης γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα τεράστιο funding gap στην Ευρώπη πάνω από 2 τρισ. δολάρια. Το BIS έχει γράψει αμέτρητες αναλύσεις για το θέμα τα προηγούμενα χρόνια.
Το γεγονός ότι τράπεζες όπως η Deutsche Bank έχουν μόχλευση κοντά στο 60 και οι περισσότερες γαλλικές τράπεζες στο 30, όταν οι περιφερειακές αμερικάνικες τράπεζες έχουν μόχλευση 5-7 και μόνο οι μεγάλες τράπεζες σαν την Wells Fargo και την Citigroup στο 10, επίσης μας λέει ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα έχει πρόβλημα εδώ και πολλά χρόνια, άσχετα αν εμείς (σαν Ευρώπη) δεν θέλουμε να ακουμπήσουμε το θέμα και να το παραδεχτούμε και να κάνουμε κάτι για αυτό. Τα δε LTRO της ΕΚΤ είναι άλλη μια απόδειξη ότι υπάρχει πρόβλημα.
Πρόσφατα υπήρχε η σκέψη στους κόλπους της Ευρώπης, να χρησιμοποιήσουν 500 δισ. ευρώ από το ESM για να ανακεφαλαιοποιηθεί μέρος του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Ένα είδος ευρωπαϊκού Tarp. Και αυτό είναι ένα δείγμα ότι κάτι δεν πάει καλά.
Το ότι (επιτέλους) υπάρχουν νέοι κανόνες που θα διέπουν το τι πρέπει να γίνει σε περίπτωση που παρουσιαστεί πρόβλημα σε κάποια τράπεζα (τύπου Κύπρου) είναι επίσης άλλο ένα δείγμα ότι υπάρχει πρόβλημα. Και ναι μεν το μέτρο είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά χωρίς να υπάρχει κεντρική ευρωπαϊκή αρχή που να παίρνει αυτή την απόφαση (αντί των τοπικών αρχών όπως δείχνει να έχει αποφασιστεί) είναι πολύ λίγο. Οι ντόπιοι είναι άκρως διαπλεκόμενοι σε όλα τα κράτη.
Το ότι υπάρχει πρόβλημα με τις ευρωπαϊκές τράπεζες το γνωρίζουμε όλοι εδώ και πολύ καιρό. Το ότι το ΔΝΤ έβγαλε ένα από τα πολλά σχέδια επί χάρτου, που κάνει λόγο για κούρεμα καταθέσεων πανευρωπαϊκά, δεν είναι παρά ένα σχέδιο επί χάρτου και σε καμία περίπτωση δεν είναι οδηγία προς την Ευρώπη. Είναι απλά ένα από τα πολλά σχέδια που συζητιούνται εδώ και πολύ καιρό.
Νομικά ένα πανευρωπαϊκό κούρεμα δεν μπορεί να γίνει. Μπορεί να γίνει μόνο ανά περίπτωση και ανά τράπεζα. Όποτε μην ανησυχείτε για αυτό το θέμα (του κουρέματος καταθέσεων), να ανησυχείτε για άλλα πράγματα, μεταξύ άλλων του πως μπορεί να αλλάξει ο τόπος με σκοπό να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά η οικονομία μας.
Όσον αφορά την Ελλάδα, εξακολουθώ και εκτιμώ (όπως άλλωστε σας έχω πει από την αρχή αυτής της κρίσης) ότι ένα τέτοιο κούρεμα -όπως πολλοί συζητούν αυτές τις μέρες- δεν θα γίνει. Μάλιστα δε, ακόμα περισσότερο σήμερα διότι οι τράπεζες έχουν σε μεγάλο βαθμό ανακεφαλαιοποιηθεί. Μπορεί βέβαια να μην έχει γίνει όπως θα ήθελα, αλλά σε καμία περίπτωση δεν στέκουν τα διάφορα τρομοκρατικά σενάρια που ακούω από εδώ και από εκεί.
Σε κάθε περίπτωση, πριν φτάσουμε στο σημείο να μιλάμε για κούρεμα καταθέσεων, άπαντες των κοινών μετόχων θα μηδενιστούν κυριολεκτικά (απόλυτα). Το ταμπλό τουλάχιστον δεν δείχνει να ανησυχεί για κάτι τέτοιο προς το παρόν.
Του Γιώργου Καισάριου
