Τα ξίφη τους για το επίπεδο δημοκρατίας στην Τουρκία διασταύρωσαν ο Επίτροπος Διεύρυνσης Štefan Füle και ο Τούρκος Πρωθυπουργός Recep Tayyip Erdoğan σε συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη, καθώς οι μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των τελευταίων ετών στη χώρα εισήλθαν στην τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα.

turkey_eu_0907Παρόλο που το θέμα του συνεδρίου ήταν για γενικότερες παγκόσμιες υποθέσεις και για το κοινό μέλλον ΕΕ-Τουρκίας, οι διαδηλώσεις στο πάρκο Gezi που επεκτάθηκαν στην υπόλοιπη χώρα προκαλώντας σοβαρές αντιδράσεις από την διεθνή κοινότητα, «απείλησαν» να επισκιάσουν την ημερήσια διάταξη του

Ο Füle δήλωσε: «Είναι δύσκολο να μην αναφέρουμε τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα πάνω από μία εβδομάδα μόνο μερικές εκατοντάδες μέτρα από εκεί που συνεδριάζουμε», ζητώντας να δοθεί προσοχή «στις ανάγκες και τις προσδοκίες της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της ομάδας που δεν αισθάνεται ότι εκπροσωπείται από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία».

«Η δημοκρατία είναι μια απαιτητική πειθαρχία – όχι μόνο κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών, αλλά κάθε μέρα. Απαιτεί συζητήσεις, διαβουλεύσεις και συμβιβασμό», δήλωσε ο Füle.

Ο Füle επεσήμανε ότι η υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία δεν έχει θέση σε μια δημοκρατία και κάλεσε για μια «ταχεία και διαφανή έρευνα» που θα καταστήσει τους υπεύθυνους υπόλογους στη δικαιοσύνη.

«Η ενεργοποίηση της διαδικασίας προσχώρησης στην ΕΕ και η ενίσχυση της δημοκρατίας μέσω του σεβασμού των δικαιωμάτων και των ελευθεριών είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος», πρόσθεσε ο Επίτροπος διεύρυνσης.

Ωστόσο, ο Erdoğan φαίνεται να έχει μια διαφορετική αντίληψη της δημοκρατίας. Παίρνοντας το λόγο μετά τον Füle, ο Τούρκος Πρωθυπουργός μίλησε σε χαμηλότερους τόνους από ό, τι σε προηγούμενες ομιλίες σχετικά με τις διαμαρτυρίες, καλώντας τους διαδηλωτές να σεβαστούν τις δημοκρατικές αξίες. «Εκείνοι που έχουν πρόβλημα με την κυβέρνηση θα πρέπει να το διευθετήσουν στην κάλπη».

Ο Erdoğan επιμένει στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία

Την ώρα που οι διαμαρτυρίες στο πάρκο Gezi έχουν πάρει άλλη διάσταση κάνοντας λόγο για μια ευρύτερη απαίτηση για συμμετοχική δημοκρατία, ο Erdoğan μίλησε στους Ευρωπαίους αξιωματούχους σχετικά με τις περιβαλλοντικές πολιτικές της κυβέρνησής του, όπως είχε κάνει σε προηγούμενες περιπτώσεις.

Ο Erdoğan υποστήριξε ότι η νίκη του κόμματός του στις προηγούμενες εκλογές δικαιώνεται μέσω της εκπλήρωσης αμφιλεγόμενων έργων, όπως είναι η ανάπλαση του πάρκου Gezi και του Πολιτιστικού Κέντρου Ατατούρκ στην πλατεία Ταξίμ.

«Έχουμε πει ότι πρόκειται να κατεδαφίσουμε το Πολιτιστικό Κέντρο και να χτίσουμε μια τεράστια όπερα εκεί. Οι εμπλεκόμενοι σε αυτόν τον βανδαλισμό αμέσως απάντησαν «εμείς δεν θα σας αφήσουμε να το κατεδαφίσετε». Με συγχωρείτε, αλλά πήραμε την απόφαση αυτήν πριν τις εκλογές και η πλειοψηφία των ανθρώπων είπαν «ναι» για μας στις εκλογές. Οι άνθρωποι μας στήριξαν, επειδή υποστήριξαν αυτά [τα έργα]», δήλωσε ο πρωθυπουργός.

Ο πρωθυπουργός του ισλαμικών καταβολών Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) βρίσκεται στην εξουσία από το 2002 και κέρδισε τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές το 2011 εξασφαλίζοντας σχεδόν το ήμισυ των ψήφων. Ωστόσο, στο υπόλοιπο μισό της κοινωνίας επικρατεί μια αυξανόμενη δυσαρέσκεια με τις πολιτικές του κόμματος.

«Δεν είμαστε το κόμμα του [μόνο] 50%», δήλωσε ο Erdoğan αναφερόμενος στα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών, προσθέτοντας ότι η κυβέρνησή του υπηρετεί το σύνολο της χώρας.

Ο Erdoğan εξέφρασε επίσης τη δυσαρέσκειά του αναφορικά με τις αντιδράσεις των άλλων κυβερνήσεων, οι οποίες είχαν εκφράσει την ανησυχία τους για την υπερβολική χρήση βίας των τουρκικών αρχών κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων. «Αυτοί οι οποίοι προσπαθούν να μας διδάξουν μαθήματα… Πώς θα αξιολογήσουν τη σκηνή στη Wall Street των ΗΠΑ; Η χρήση του σπρέι πιπεριού, το θάνατο 17 ατόμων … Όλα αυτά συνέβησαν εκεί. Παρόμοια περιστατικά έλαβαν χώρα στη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ελλάδα. Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτές είναι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποια ήταν η αντίδραση σε αυτά;»

Το σχόλιο προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Ουάσιγκτον, με την πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στην Άγκυρα να γράφει στο Twitter «Αναφορές που σχετίζονται με το αμερικανικό κίνημα «Occupy Wall Street» είναι ανακριβείς. Δεν υπήρξε θάνατος Αμερικανών από τις δράσεις της αστυνομίας». Η πρεσβεία αφαίρεσε αυτό το μήνυμα αργότερα, αλλά δήλωσε ότι η θέση της δεν έχει αλλάξει, ανέφερε η τουρκική εφημερίδα Hürriyet.

«Πρόβλημα κατανόησης»

Παρόλο που οι διαφορές μεταξύ της Κομισιόν και της τουρκικής κυβέρνησης ήταν εμφανείς από την έναρξη των διαδηλώσεων, μετά τις ομιλίες στο συνέδριο κατέστη πιο σαφές ότι Βρυξέλλες και Άγκυρα είναι βαθιά διαιρεμένες στο ζήτημα της δημοκρατίας στην Τουρκία.

Λίγο μετά τις δηλώσεις Erdogan, ο Füle έγραψε στο Twitter ότι είναι «απογοητευμένος που έχασε την ευκαιρία στο συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη να επικοινωνήσει με αυτούς που κάνουν έκκληση για δημοκρατία και διάλογο χωρίς αποκλεισμούς».

«Πρέπει να υπάρχει πρόβλημα συνεννόησης. Ο Πρωθυπουργός Erdogan είπε ότι χαιρετίζει τις δημοκρατικές απαιτήσεις, ωστόσο δε θα ενδώσει στον τρόμο και τους βανδαλισμούς», απάντησε ο Τούρκος υπουργός ευρωπαϊκών υποθέσεων Egemen Bağış.

Ο Τούρκος Πρωθυπουργός φάνηκε να μην ανησυχεί ιδιαίτερα για την απογοήτευση των Βρυξελλών, και σε τρεις ομιλίες του την Κυριακή στις πόλεις Μερσί, Άδανα και Άγκυρα, μίλησε για τις νίκες του την τελευταία δεκαετία στις εκλογές.

Πηγή: euractiv.gr