Μόλις πριν δυο ώρες είχαμε προσγειωθεί στο Κανκούν, τον παράδεισο της δεκαετίας του εβδομήντα το οποίο από ψαροχώρι μετατράπηκε σε κέντρο ταξιδιωτών και οικονομικής δύναμης του Μεξικού.
Τώρα ήμασταν καθοδόν προς την πόλη Βαγιαδολίδ, ένα πολύ βολικό ορμητήριο για τις καθημερινές εξερευνήσεις της χερσονήσου Γιουκατάν.
Από το Ισπανικό όνομα και μόνο καταλαβαίνει κανείς πως πρόκειται για μια αποικιοκρατική πόλη που ίδρυσαν οι κονκισταδόρες αποικιοκράτες όταν κατέλαβαν την χερσόνησο.
Βρίσκεται σε κομβικό σημείο, κοντά σε άλλες σημαντικές πόλεις και χωριά, δίπλα σε ξακουστές αρχαίες πόλεις και την περιτριγυρίζουν φυσικές ομορφιές απείρου κάλους.
Όταν οι Μάγιας απάντησαν στους Ισπανούς ότι δεν τους καταλαβαίνουν και καθώς επαναλάμβαναν τις λέξεις Γιου-Κατ-Ταν, έδιναν άθελα τους ένα καινούριο όνομα στην χερσόνησο.
Οι αποικιοκράτες έδιωξαν με βίαιο τρόπο τους Μάγιας από την πόλη που τώρα ονομάζετε Βαγιαδολίδ, ισοπέδωσαν τις κατοικίες των αυτόχθονων πληθυσμών και πάνω τους έχτισαν δυσθεόρατα για την εποχή κτίρια με τον ναό Σαν Χερβάσιο να δεσπόζει στο κέντρο της πόλης.
Το ξενοδοχείο μας ήταν ακριβώς δίπλα στο ναό και στο πάρκο της κεντρικής πλατείας του κέντρου. Κάθε πρωί οι γυναίκες από τα γύρω χωριά, απόγονοι των Μάγιας όπως εύκολα διακρίνονταν από τα πρόσωπα τους, αράδιαζαν την πραμάτεια τους στα πεζοδρόμια της πλατείας υπό τους ήχους των χιλιάδων πουλιών. Κάθε απόγευμα μάζευαν ότι δεν είχαν πουλήσει στη διάρκεια της ημέρας, κάτω από τους ίδιους ήχους.
Χρώματα, συνθέσεις από χειροποίητες αιώρες, υφαντά και παραδοσιακά ρούχα της Γιουκατάν γεμίζουν τα πεζοδρόμια, τα πεζούλια και τα κάγκελα γύρω από το πάρκο.
Τα ρούχα που φορούν οι γυναίκες είναι κάπως διαφορετικά από αυτά του Βορρά. Λόγω κλίματος και ήλιου τα ρούχα τους είναι λευκά, χωρίς να αποχωρίζονται όμως τα χρώματα που τους χαρίζουν τα κεντημένα πολύχρωμα λουλούδια. Οι άντρες, φανερά επηρεασμένοι από τις γειτονικές Η.Π.Α., φορούν καουμπόικα καπέλα και καπνίζουν πούρα! Μια ακόμα απόδειξη της, εκ βάθους, εισχώρησης του δυτικού πολιτισμού είναι τα μεγάλα αμερικάνικα αυτοκίνητα και φορτηγά και φυσικά η βασιλεία της πανταχού παρόν αυτοκράτειρας …Coca Colα!
Ο Χοσέ, ένας ξεναγός, μας μίλησε για την ιστορία της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Οι Ισπανοί εκθείαζαν την ομορφιά της Βαγιαδολίδ και την αποκαλούσαν “πριγκίπισσα της Ανατολής” ενώ η ονομασία της ως πόλη των Μάγια ήταν “Ζάτσι” που σήμαινε “άσπρο γεράκι”. Ο φίλος μας πλέον Χοσέ μας παρότρυνε να επισκεφθούμε τα δυο “κρυμμένα” στολίδια της πόλης, τις σενότες Ντζιτνούπ και Σαμούλα. Οι σενότες είναι σπηλιές ή σπήλαια με λίμνες γλυκού νερού που χρησιμοποιούνταν από τους Μάγιας ως νεροσυλλέκτες. Συναντώνται σε όλο το Γιουκατάν, το ιδιαίτερο όμως με αυτές τις δυο είναι ότι πρόκειται για σπήλαια με μια τρύπα από όπου περνά το νερό αλλά και το φως που τους χαρίζει ένα μαγευτικό τυρκουάζ χρώμα!
Σταλακτίτες και σταλαγμίτες δημιουργούν ένα μοναδικό φόντο ενώ σε αυτή της Σαμούλα οι ρίζες ενός δέντρου κρέμονται από την τρύπα που περνά το φως και φτάνουν μέχρι την επιφάνεια του νερού, φτάνοντας σε μήκος τα δεκαπέντε μέτρα για να ποτιστούν!
Οι ντόπιοι χρησιμοποιούν τις σενότες για δροσιστικές βουτιές και οι επισκέπτες φυσικά τους μιμούνται, καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Άλλωστε οι πιο χαμηλές θερμοκρασίες στο Γιουκατάν στους, ας πούμε, χειμερινούς μήνες θυμίζουν καλοκαίρι στις πιο πολλές χώρες του κόσμου.
Δυτικά και Ανατολικά της βαγιαδολίδ, πάνω σε μια νοητή γραμμή βρίσκονται δυο ιστορικές πόλεις με εξαιρετικά μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Δεν είναι άλλες από τις Τσίτσεν Ίτσα και Κόμπα με τα περίφημα μνημεία τους.
Η Τσίτσεν Ίτσα ήταν η μεγαλύτερη πόλη των Μάγιας στο Γιουκατάν και οι ναοί της σώζονται έως σήμερα σε εξαιρετική κατάσταση.
Η πυραμίδα μάλιστα του κεντρικού της ναού ψηφίστηκε σε μια σχετική δημοσκόπηση ως ένα από τα «Θαύματα» του κόσμου. Υπερβολή ή όχι, οφείλω να ομολογήσω ότι είναι άκρως εντυπωσιακός. Το ίδιο και η μισο κατεστραμμένη πυραμίδα Νόχοτς Μουλ, στην αρχαιολογική περιοχή Κόμπα. Σε πιάνει ίλιγγος καθώς την ανεβαίνεις και πολύ περισσότερο στην κάθοδο ενώ η θέα του τροπικού δάσους από την κορυφή της σε αφήνει άφωνο.
Ίσως να έχετε ακούσει ότι το ποδόσφαιρο εφευρέθηκε πρώτα από τους Μάγιας και όχι από τους Άγγλους! Και στις δυο αρχαιολογικές περιοχές υπάρχουν και οι αποδείξεις. Μεγάλα στάδια, με δυο δαχτυλίδια, εστίες από όπου έπρεπε να περάσει η μπάλα από καουτσούκ για να μετρήσει γκολ ή όπως αλλιώς το ονομάζανε. Ο διαιτητής επεφύλασσε μια ιδιαίτερη τιμή για τους ηττημένους… τον αποκεφαλισμό!! Ο οποίος θεωρούνταν όντως ιδιαίτερη τιμή, κατά τα λεγόμενα των αρχαιολόγων και του Χοσέ.
Δεν γίνεται να επισκεφθεί κανείς τη Βαγιαδολίδ ή και οποιαδήποτε πόλη του Μεξικού και να μην κάνει έστω ένα σουλάτσο στο παζάρι.
Στο δρόμο μας προς το παζάρι λοιπόν, λίγο έξω από το κέντρο νοιώσαμε πραγματικά τις “δονήσεις” της πόλης. Γκράφιτι στους τοίχους μαγαζιών διαφημίζουν τα εμπορεύματα, τεκιλαρίες πουλάνε μονάχα (τι άλλο;) Τεκίλες και σαλούν με την γνωστή πόρτα σερβίρουν μπύρες και φαγητό στους πελάτες ενώ άλλοι θαμώνες παίζουν ζάρια.
Φτάνοντας στο παζάρι κόσμος και χρώματα γέμισαν το μάτι μας. Άνθρωποι μπλεκόντουσαν μέσα στα χρώματα των προϊόντων και άνθρωποι με εκφραστικά πρόσωπα επικοινωνούσαν μαζί μας.
Το περίεργο είναι ότι παρόλη την επιρροή των Η.Π.Α. και παρόλο το ότι ζουν από τον τουρισμό, είναι δύσκολο να βρεις άνθρωπο να μιλάει αγγλικά, ακόμα και στις υπηρεσίες που θα έπρεπε.
Οπότε, εάν σκοπεύετε να επισκεφθείτε το Μεξικό λίγα μαθήματα βασικών Ισπανικών θα ήταν μια πολύ καλή ιδέα.
Τη χαρά των οφθαλμών ανταγωνίζεται μόνο η ευχαρίστηση του στομαχιού. Οι θεσπέσιες γεύσεις των παραδοσιακών και ολίγο καυτερών είναι η αλήθεια, συνταγών δεν συγκρίνονται!
Η γενικότερη γεύση που μας άφησε η Βαγιαδολίδ, η “πριγκίπισσα της Ανατολής” του Μεξικού, ήταν μοναδική, πλούσια, ιδιαίτερη και πικάντικη!
Φωτογραφία & κείμενο: Θανάσης Παπαδόπουλος, www.thanasispapadopoulos.com
